De heilige Thérèse van Lisieux leert christenen “de kleine weg” van liefde, zelfgave, zorg voor anderen en volledig vertrouwen in de barmhartigheid van God. Dat schrijft paus Franciscus in een brief over Thérèse, die al lange tijd een van zijn persoonlijke favoriete heiligen is.
“In een tijd waarin de mens geobsedeerd is door grootsheid en nieuwe vormen van macht, wijst zij ons op de kleine weg”, schrijft hij. “In een tijd die zoveel van onze broeders en zusters aan de kant zet, leert zij ons de schoonheid van zorg en verantwoordelijkheid voor elkaar.”
De brief van de paus, die op 15 oktober werd gepubliceerd, is getiteld ‘C’est la Confiance’, de aanhef van haar zin: “Het is vertrouwen en niets dan vertrouwen dat ons naar Liefde moet leiden.” De ondertitel van de pauselijke brief luidt: ‘Over het vertrouwen in de barmhartige liefde van God’.
“Stuur ons uw rozen! Help ons om, net als uzelf, altijd te vertrouwen op Gods immense liefde voor ons”
Tweet dit!
“In een tijd van grote complexiteit kan zij ons helpen het belang van eenvoud te herontdekken, het absolute primaat van liefde, vertrouwen en overgave, en zo verder te gaan dan een legalistische of moralistische denkwijze die het christelijke leven zou vullen met regels en voorschriften en de vreugde van het evangelie koud zou maken”, schrijft de paus.
In de brief legt de paus uit dat hij ervoor koos om het document niet vrij te geven op haar feestdag 1 oktober, de 150e verjaardag van haar geboorte 2 januari of de 100e verjaardag van haar zaligverklaring, die in april werd gevierd, omdat hij deze vieringen wilde “overstijgen” en wilde benadrukken hoe haar leven en geschriften deel uitmaken van de “spirituele schatkist” van de Kerk.
Paus Franciscus heeft vaak gesproken over zijn devotie voor de heilige Thérèse van Lisieux, die ook bekend staat onder haar kloosternaam, de heilige Thérèse van het Kind Jezus, of als de Kleine Bloem, omdat ze zichzelf beschreef als een kleine bloem in Gods tuin.
Maar er is nog een andere connectie met bloemen. In 2010, toen hij nog aartsbisschop van Buenos Aires was, vertelde hij aan journalist Sergio Rubin: “Als ik een probleem heb, vraag ik deze heilige, niet om het op te lossen, maar om het in haar handen te nemen en me te helpen het te accepteren, en als teken ontvang ik bijna altijd een witte roos.”
“Thérèses hart was niet dat van een triomfalistische Kerk, maar van een liefdevolle, nederige en barmhartige Kerk”
Tweet dit!
De paus sloot zijn nieuwe exhortatie af met een gebed: “Lieve St. Thérèse, de Kerk moet de helderheid, de geur en de vreugde van het Evangelie uitstralen. Stuur ons uw rozen! Help ons om, net als uzelf, altijd te vertrouwen op Gods immense liefde voor ons, zodat we elke dag uw ‘kleine weg’ van heiligheid kunnen navolgen.”
Hoewel ze al op 24-jarige leeftijd in een klooster stierf, brachten haar passie voor het delen van het evangelie door haar gebeden en voorbeeld paus Pius XI ertoe om haar in 1927 uit te roepen tot patrones van de missies. Vanwege haar geschriften riep Johannes Paulus II haar in 1997 uit tot kerklerares.
“In het hart van Thérèse”, schrijft paus Franciscus, “werd de genade van het doopsel deze onstuimige stortvloed die in de oceaan van de liefde van Christus stroomde en in zijn kielzog een menigte broeders en zusters meesleepte. Dit is wat er gebeurde, vooral na haar dood. Het was haar beloofde ‘rozenregen’.”
De ‘kleine weg’ van de heilige Thérèse is een weg naar heiligheid die iedereen kan volgen, benadrukt de paus. Het gaat erom je eigen kleinheid te erkennen en volledig te vertrouwen op Gods barmhartigheid.
“Dit is de ‘zoete weg van de liefde’ die Jezus voorstelt aan de kleinen en de armen, aan iedereen. Het is de weg van het ware geluk”, zegt de paus.
In plaats van een opvatting van heiligheid die individualistisch en elitair is, “meer ascetisch dan mystiek, die vooral de nadruk legt op menselijke inspanning”, aldus de paus, “benadrukt Thérèse altijd de voorrang van Gods werk, zijn genadegave”, in het vertrouwen dat Hij haar op een dag naar de hemel zou brengen.
Zelfs als ze over de eucharistie sprak, kwam haar verlangen om de communie te ontvangen op de tweede plaats na “het verlangen van Jezus om zich met ons te verenigen en in onze harten te wonen”, zei de paus. “Haar blik bleef niet gericht op zichzelf en haar eigen behoeften, maar op Christus, die liefheeft, zoekt, verlangt en in ons woont.”
In zijn exhortatie richt paus Franciscus zich op Thérèses bespiegeling op Paulus’ beschrijving van de Kerk als het lichaam van Christus, waarbij elk deel of lid een rol speelt in het functioneren van het hele lichaam.
“Het herontdekken van de liefde als het hart van de Kerk, behoedt ons ervoor om ons uit het veld te laten slaan door de beperkingen en zwakheden van het kerkelijk instituut”
Tweet dit!
Maar ze zag zichzelf niet als de voet of het oor of het oog of de hand, zoals beschreven in de eerste brief aan de Korintiërs, aldus de paus. “In het hart van de Kerk, mijn moeder, zal ik liefde zijn”, schreef ze.
“Dit hart was niet dat van een triomfalistische Kerk, maar van een liefdevolle, nederige en barmhartige Kerk. Thérèse stelde zich nooit boven anderen, maar nam de laagste plaats in samen met de Zoon van God, die omwille van ons slaaf werd en zich vernederde, gehoorzaam werd, zelfs tot de kruisdood.”
Het herontdekken van de liefde als het hart van de Kerk kan “een grote bron van licht” zijn voor katholieken vandaag, zei paus Franciscus. “Het behoedt ons ervoor om ons uit het veld te laten slaan door de beperkingen en zwakheden van het kerkelijk instituut met zijn schaduwen en zonden, en stelt ons in staat om binnen te gaan in het ‘hart dat brandt van liefde’ van de Kerk, dat met Pinksteren in vuur en vlam werd gezet dankzij de gave van de Heilige Geest.”
“Het is dat hart waarvan het vuur wordt aangewakkerd met elk van onze daden van naastenliefde”, schrijft hij. “Ik zal liefde zijn. Dit was de radicale optie van Thérèse, haar definitieve synthese en haar diepste spirituele identiteit.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
