Met ingang van het nieuwe jaar worden in het Vaticaan geen tabakswaren meer verkocht.
Nadat koning Jigme Khesar Namgyel Wangchuck hem in 2010 was voorgegaan heeft paus Franciscus de handel in tabak in het Vaticaan met ingang van 2018 verboden.
Daarmee komt een einde aan een winstgevende handel voor zowel verkopers als consumenten: omdat er op Vaticaans grondgebied geen Italiaanse accijnzen gelden was rookwaar er relatief spotgoedkoop. Hoewel het Vaticaan de omzetcijfers geheim hield berekende de Italiaanse onderzoeksjournalist Emiliano Fittipaldi dat die rond de tien miljoen euro per jaar moeten liggen. Dat is bijna de helft van de jaaromzet van de Vaticaanse supermarkt.
Overigens kon niet iedereen zomaar rookwaar kopen en ook voor de uitverkorenen gold een, zij het forse, maximum afname.
Daarmee moet het volgens paus Franciscus afgelopen zijn. “De Heilige Stoel kan niet bijdragen aan activiteiten die hoe dan ook de gezondheid van mensen schaadt”, aldus woordvoerder Greg Burke. Dat daarmee ook een inkomstenbron wordt opgegeven doet er niet toe. “Geen enkele winst kan legitiem zijn wanneer daardoor mensenlevens op het spel staan”, aldus Burke.
De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft enthousiast gereageerd op het verkoopverbod. “Tabak doodt ieder jaar meer dan zeven miljoen mensen”, zegt Paul Garwood, WHO-woordvoerder in Genève. Hij zou het consequent vinden als het Vaticaan ook een algeheel rookverbod zou doorvoeren. Dat geldt wel al in Bhutan, waar 12.000 boeddhistische monniken gezond voedsel en lichaamsbeweging moeten propageren.
Het Vaticaan verbood in 2002 het roken in de kantoren en publieke ruimten. Overtreding kan worden bestraft met een boete van 30 euro, onverbeterlijke rokers kunnen zelfs ontslagen worden.
In 2008 drong de Amerikaanse actiegroep ‘Artsen en verpleegkundigen tegen tabak’ (PNAT) er bij paus Benedictus XVI op aan bij zijn bezoek aan de VS roken te veroordelen.
In de jaren negentig vroeg een Italiaanse groep clerici paus Johannes Paulus II roken te veroordelen omdat het ernstige schade toebrengt aan het eigen lichaam en dat van anderen.
Er circuleren op internet foto’s van paus Franciscus die een sigaret of zelfs een joint lijkt te roken, maar die is afkomstig van een satirische website.
Tabak werd in het Vaticaan geïntroduceerd door de pauselijk diplomaat en latere kardinaal Prospero Santacroce (1514-1589). Het roken werd zo populair onder clerici dat pausen Urbanus VIII (1623-1644) en Innocentius X (1644-1655) zich gedwongen zagen het roken tijdens de liturgie en in de Sint Pieter te verbieden. (KN/KNA)