Populisten op links en rechts schermen graag met het begrip ‘algemeen welzijn’, dat uit de sociale leer van de Kerk komt. Katholieken zouden  daarbij op hun hoede moeten zijn, want dit begrip wordt vaak verdraaid, betoogt de Britse theologe Anna Rowlands deze week in KN.

Dat linkse populisten zoals het Spaanse Podemos en rechtse populisten zoals de Hongaarse premier Viktor Orbán zich beiden op het algemeen welzijn beroepen, hoeft niet te verbazen, schrijft de universitair docent Katholiek Sociaal Denken aan de universiteit van Durham.

Verbindend

Net als het christelijk sociaal denken richten ook zij zich op iets dat verbindt. De vraag is alleen waarop precies, aldus Rowlands. Podemos heeft het over een worsteling om “collectieve identiteiten” te vormen; in Orbáns interpretatie “legitimeert het algemeen welzijn het dat je prioriteit geeft aan de cultuur van een natie”.

‘Christelijke idealen verdraaien’

Met een beroep op de Amerikaanse theoloog Ivan Illich betoogt Rowlands dat het algemeen welzijn hier langs twee kanten gekaapt wordt.

“Hij benadrukt dat de moderniteit erop gebrand is om de christelijke idealen te verdraaien door misvattingen over wat het goede is. De moeilijke vereisten van de christelijke liefde worden verplaatst naar institutionele processen; of een christelijk wereldbeeld wordt geannexeerd voor etnisch-nationalistische politieke doeleibnden; of de radicale naastenliefde en werken van barmhartigheid worden onderdrukt.”

Lees het hele essay van Anna Rowlands in KN 28. Iedere week KN lezen? Klik hier voor een (proef)abonnement.