De kans is groot dat de monniken van Tibhirine, in 1996 vermoord in Algerije, eind deze maand erkend worden als martelaar.

Tot de negentien die tussen 1993 en 1996 tijdens de terreur van de radicaalislamitische GIA-beweging werden vermoord, behoorde ook de bisschop van Oran, Pierre Claverie.

Hommage

“Het eren van de negentien christelijke martelaren betekent een hommage aan al degenen die in de jaren ’90 in Algerije hun leven hebben gegeven”, aldus Thomas Georgeon, ‘postulator’ van het zaligverklaringsproces. De Franse trappist heeft als taak alle bewijslast te verzamelen ten behoeve van het proces en dat gaande te houden. In een online interview met Mondo e missione van het Pauselijk Instituut voor Buitenlandse Missiën zei hij dat de erkenning van hun martelaarschap op handen is.

Geen wonder nodig

Hij verwacht dat paus Franciscus eind deze maand het decreet van erkenning van hun martelaarschap zal tekenen. Mogelijk wordt dan ook een datum bekend waarop de officiële zaligverklaring zal plaatsvinden.
Anders dan bij gewone zaligverklaringsprocessen is er bij martelaarschap geen erkend wonder nodig voor zaligverklaring. Erkend martelaarschap omwille van het geloof is dan voldoende. Anders dan in de islam geldt het christelijk martelaarschap uitsluitend mensen die hun eigen leven geven omwille van het geloof of vanuit het geloof voor dat van anderen en zonder dat van anderen te nemen.

‘Authentieke getuigen’

“Ieder van hen is een authentieke getuige van de liefde van Christus, van dialoog, openheid naar anderen, van vriendschap en trouw aan het Algerijnse volk”, aldus Georgeon.
Hij zei ook dat de Algerijnse bisschoppen hopen dat de zaligverklaring in Oran kan plaatsvinden, waarvan de vermoorde Pierre Claverie van 1981 tot zijn dood in 1996 bisschop was. De postulator was in september samen met de huidige bisschop van Oran en de aartsbisschop van Algiers bij de paus op audiëntie.

‘Gevaarlijke exercitie’

Volgens hem verwachten vele Algerijnse katholieken erkenning van het martelaarschap. Tegelijkertijd bestaat ook de vrees dat zaligverklaring “een gevaarlijke exercitie” is. “Het zou kunnen worden begrepen als brave christenen die door van die vreselijke moslims zijn vermoord”, erkende hij eerder tegenover La Croix.

Wreed als IS

Tussen 1991 en 2002 woedde er in Algerije een burgeroorlog die uitbrak nadat het leger de populaire fundamentalistische FIS-partij had uitgesloten van de verkiezingen en verboden. De gewapende tak van de partij, de GIA, voerde een extreem wrede guerrilla-oorlog die zich steeds meer tegen de burgerbevolking richtte en niet onderdeed voor het optreden van IS. Naar schatting heeft de GIA tijdens de burgeroorlog 70.000 burgers vermoord, bijna driekwart van het totaal aantal slachtoffers.

Niet overtuigend

De zeven cisterciënzer monniken van Tihbirine werden in maart 1996 ontvoerd vanuit hun klooster van Onze Lieve Vrouw van de Atlas. Op 23 mei maakte de GIA bekend dat zij waren vermoord. Een week later werden alleen de hoofden teruggevonden. De exacte toedracht is nooit achterhaald. Theorieën dat het om een actie zou zijn gegaan van de Algerijnse inlichtingendienst om de GIA in diskrediet te brengen zijn niet overtuigend gebleken.
De moordpartij vormde de inspiratiebron voor de succesvolle bioscoopfilm ’Des hommes et des dieux’ (Van mensen en goden) van regisseur Xavier Beauvois.

Bisschop Claverie

Twee maanden na hun dood werd de bisschop van Oran, Pierre Claverie (58), door gewapende mannen vermoord, omdat zijn fervente inzet voor wederzijdse toenadering tussen christenen en moslims en Algerije en Frankrijk haaks stond op de ideeën van de islamisten.

Zes vrouwen

In 2005 werd het zaligverklaringsproces gestart voor in totaal negentien martelaren, onder wie zes vrouwen. Daartoe behoren ook de pater marist Henri Vergès en zuster Paul-Hélène Saint-Raymond, twee augustinessen, vier witte paters, allen vermoord in 1994, en drie zusters die in 1995 werden omgebracht. (KN/LC)