Jongeren gaan niet graag naar de kerk en vrijwilligers zijn steeds moeilijker te vinden. Toch is dat geen reden om bij de pakken neer te zitten: enthousiasme kan best wel eens de troef zijn waarmee parochies het tij kunnen keren.

Samen met mijn vrouw, kinderen en schoonkinderen zat ik op een zondagmiddag gezellig op een terras. We zaten heerlijk een hapje te eten en de sfeer was opperbest. Plotseling kwam er een heel gezelschap mannen, vrouwen en kinderen voorbij. Allemaal in het zwart gekleed. Het was wel duidelijk dat ze naar de kerk gingen.

Ik voelde diep respect en zelfs bewondering. Natuurlijk denk je dan aan je eigen kerk. Het aantal kerkgangers bij ons neemt al jaren af. Jongeren zie je nauwelijks en het aantal kinderen is vaak op één hand te tellen.

‘Saai’

Jongeren hebben op zaterdag tot vaak diep in de nacht feest gevierd. Na een week hard werken of flink studeren ben je daar best aan toe. Die jongeren liggen op zondagmorgen nog in hun bed en gaan echt niet mee naar een eucharistieviering om tien uur. Kinderen en ook hun ouders gaan op zondag naar tennis, hockey of voetbal.

Bovendien vinden die jongeren en kinderen een eucharistieviering vaak ‘saai’. Je zit maar een beetje te kijken naar een soort toneelspel, waar je als kerkganger geen deel aan hebt, hoor ik dan. Ja, je mag meezingen en je kunt ook de Communie ontvangen, maar dat is dan ook wel alles.

Dankzegging vooraf

U begrijpt vast wel welke kant ik op wil. Zou een viering op zondagmiddag, tegen een uur of vijf, een idee zijn? Voorafgegaan door een gezamenlijke broodmaaltijd, gezellig aan lange tafels. Een gemeenschappelijke maaltijd als dankzegging (want dat betekent het woord Eucharistie) vooraf, voor de gave van het Lichaam van Christus in de kerkelijke viering.

De viering moet jongeren en kinderen ook wel aanspreken. Die houden het, zo leert de ervaring, nog geen tien minuten vol in de kerk. Geloven moet je ook doen. Samen in processie de kerk binnenkomen, muziek maken, zingen, een taak hebben op het priesterkoor.

“Maak er een feestje van!” zegt een bevriende pastor altijd vooraf. Dat is nu precies de bedoeling.
Kom maar met ideeën, beste lezer, hoe we van zo’n kerkelijke viering een ‘feestje’ voor jong en oud kunnen maken.

Allemaal familie

Is dat een wensdroom? Natuurlijk niet, het is een uitdaging! Wie heeft er nu geen zin in een feestje? Een viering op zondagmiddag of zondagavond zou een echte familieviering kunnen zijn. Door het doopsel zijn we tenslotte allemaal familie van God geworden.

Enkele jaren geleden was ik voorganger in een woord- en communieviering en kwamen er bijna twintig kinderen naar voren! Voordat de kinderen naar een kindernevendienst gingen, heb ik even met ze gesproken. De  kerkgangers zaten op het puntje van de bank om er toch maar niets van te missen. De kinderen maakten ons, oudere kerkgangers, enthousiast. Ons geloof werd dóórgegeven!

In het zonnetje

Wie gaat dit allemaal organiseren? Vrijwilligers, daar zijn er steeds minder van. Ouderen stoppen en er komen nauwelijks jongeren bij. Het lijkt een trend dat mensen zich steeds minder vaak als vrijwilliger voor een vaste periode willen vastleggen. Vrijwilligers zijn gevoelig voor waardering en enthousiasme. Die mogen we daarom best eens in het zonnetje zetten.

Vaak heeft een grotere parochie een gemeenschappelijk blad, waarin de ruimte voor persoonlijk nieuws beperkt is. In een (extra) blad voor de geloofsgemeenschap kun je meer aandacht besteden aan vrijwilligers.

Ja, zo’n eigen blad kost extra tijd voor nieuwe vrijwilligers, maar parochiebladen worden goed gelezen, zeker wanneer het over personen gaat. Mensen kunnen elkaar enthousiast maken. De menselijke maat en persoonlijke aandacht voor elkaar zijn in deze tijd van levensbelang voor de Kerk.

In onze tijd van verminderde kerkgang, minder deelname aan sacramenten en minder vrijwilligers valt er veel te winnen. Vriendelijkheid, nabijheid en enthousiasme kunnen wonderen verrichten.

Hans Nijhuis is diaken in het aartsbisdom Utrecht.