De aanwezigheid van de Heilige Stoel op EXPO 2020 Dubai is van grote interreligieuze en culturele waarde. Voor het eerst in de historie vindt de wereldtentoonstelling namelijk plaats in het Midden-Oosten, in Dubai. In het Vaticaans paviljoen kunnen bezoekers nadenken over dialoog en broederschap, en hun geesten en harten openen voor anderen.
Dat het gastland het belang van de aanwezigheid van de Heilige Stoel op de EXPO 2020 onderkent, bleek wel uit het bezoek de kroonprins van Abu Dhabi en zijn delegatie al aan begin het mondiale evenement brachten aan het paviljoen. Op dezelfde dag, 20 oktober 2021, bezochten zij namelijk ook de paviljoens van de Verenigde Arabische Emiraten, Rusland en buurland Oman.
Het paviljoen van de Heilige Stoel is een uitgestoken hand naar de moslimwereld, in een tijd waarin samenwerking en zorg voor de wereld van groot belang zijn voor een duurzame toekomst. Het Vaticaan wil bruggen bouwen en broederschap stimuleren. “We zijn allemaal uniek en hebben elkaar nodig, christenen, moslims en andere personen van allerlei religies”, aldus het Vaticaan. Dit sluit aan bij het algemene thema Connecting Minds, Creating the Future.
Het fantastische interieurontwerp van Giuseppe di Nicola draagt daaraan zeker bij. Bij het ontwerp is de Italiaanse architect uitgegaan van de eeuwenlange verbondenheid tussen de Arabische en de christelijke wereld op religieus en cultureel-wetenschappelijk gebied.
Vloeiende vormen, hightech glazen wanden, zacht glanzend marmer en een uitgelezen lichtplan leidt bezoekers als vanzelf naar historische ontmoetingen met beide werelden. Voor zijn grondplan koos Di Nicola een oog, waarmee wij zo veel meer kunnen waarnemen als we ons licht over iets laten schijnen en waarmee we ons kunnen verdiepen in dingen als we onder de oppervlakte willen kijken.
Hij daagt de bezoeker uit om met een eigen lichtje op zoek te gaan naar de diepere betekenis in de wanden. In talloze talen zijn in de glazen panelen woorden van vertrouwen opgenomen, wat een dubbel effect geeft, omdat de woorden zich met elkaar vermengen en over elkaar heen liggen.
Via een blik op een Zwitserse gardist wordt de aandacht al snel getrokken naar een smaragdgroene spiegelwand met daarin in talrijke talen het woord ‘Welkom’, zelfs in braille. Een korte video geeft een kijkje in de Vaticaanse tuinen en toont de ligging van Vaticaanstad. Even verder gaan audiovisueel de deuren van de St.-Pieter wijd open.
Vervolgens belandt de bezoeker in de traan van het oog, en is hij via een replica van Giotto’s fresco getuige van de gedurfde ontmoeting in 1219 tussen Franciscus van Assisi en sultan Al-Malik al Kamil in Damietta, Egypte. Beiden zijn belangrijke symbolen geworden van dialoog en openheid jegens anderen: ze traden elkaars wereld binnen.
Franciscus’ bescheidenheid en respect voor de ander zorgden ervoor dat hij langer bleef. Volgens de overlevering zond de sultan hem weer weg onder begeleiding en gaf hem een hoorn mee om moslims op te roepen tot gebed. Dit suggereert hun wederzijds respect voor elkaar. De wederzijdse beïnvloeding spreekt ook uit de vloerrozet, gemaakt van wit marmer met Arabische motieven van rood marmer uit Damascus.
Voorbij de traan wordt de toeschouwer onderdeel van de in een spiegel gegoten bronzen sculptuur Fraternity (2020), gemaakt door Di Nicola en diens vader. Een verlichte cirkel met 92 bronzen figuurtjes die elkaars hand vasthouden en via allerlei verstrengelingen aan de buitenkant met elkaar verbonden zijn.
“Het paviljoen van de Heilige Stoel is een uitgestoken hand naar de moslimwereld”
Tweet dit!
Het beeld van broederschap reflecteert nog drie keer en trekt de kijker mee naar binnen: een teken dat iedereen onderdeel is van de broederschap, die weerspiegeld zal worden in de verdere toekomst. Di Nicola verwijst gelijktijdig naar de doornenkroon van Jezus.
Dan komt de grootste geste van de Vaticaanse bibliotheek. Drie unieke manuscripten die normaal alleen daar voor wetenschappers toegankelijk zijn, zijn in Dubai tentoongesteld. Introductie van Arabische nummers in het Westen, de Gregoriaanse hervorming van de kalender en het enige overgebleven stuk uit het Huis der Wijsheid uit Bagdad, Incipit van een Arabische vertaling van Theon van Alexandrië.
Langs de hightech wanden met teksten over broederschap en uit de encycliek Laudato Si’ bereikt de beschouwer tot slot een videodrieluik. Daarin is de historische ontmoeting te zien van paus Franciscus met grootimam Ahmad al-Tayyeb op 4 februari 2019 in Abu Dhabi, waar beiden het document over menselijke broederschap ondertekenden.
In de pupil van het oog kan de bezoeker ten slotte de kracht van de Schepping ervaren, die wordt gerepresenteerd door een replica van Michelangelo’s meesterwerk uit de Sixtijnse Kapel. Gevat binnen 24 goudkleurige, halfopen gewerkte wanden, waardoor wisselend prachtig licht naar binnen valt en je geraakt wordt door de schoonheid van de kunst.
EXPO 2020 is nog tot en met 31 maart 2022 geopend. Zie expo2020dubai.com en vaticanexpo.com.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
