<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Reportage

‘Nabij ondanks fysieke afstand’: Romeinse daklozen krijgen onderdak bij Vaticaan

Hannah Brockhaus - CNA 31 maart 2020
image
Een Romeinse dakloze wordt behandeld door een hulpverlener. Foto: CNS Photo - Guglielmo Mangiapane, Reuters

Langs de halfronde zuilengang rond het Sint-Pietersplein, brengen normaal gesproken veel Romeinse daklozen overdag hun tijd door. Ook slapen ze er ’s nachts. Nu het gebied is afgesloten door de coronamaatregelen, is in de buurt van het Vaticaan een nieuw opvangcentrum opgezet.

Volgens Massimiliano Signifredi, hoofd communicatie van de katholieke gemeenschap Sant’Egidiogemeenschap, zijn er naar schatting achtduizend daklozen in Rome.

‘Niemand heeft aan hen gedacht’

“Helaas heeft niemand aan deze mensen gedacht”, zegt hij in gesprek met CNA. “Deze mensen lopen risico, niet alleen vanwege het virus, maar ook vanwege hun isolement.”

“Je kunt op straat niet regelmatig je handen wassen”

Ongeveer drieduizend daklozen zullen geen plaats vinden in de opvangcentra in de stad, legt Signifredi uit. In plaats daarvan kiezen ze ervoor “om te wonen op de treinstations en op plaatsen zoals het Sint-Pietersplein, dat nog steeds een toevluchtsoord is voor daklozen”.

Naar de wc gaan

Tijdens de coronapandemie, met verlaten straten en gesloten bars en restaurants, “ondervinden daklozen grote moeilijkheden”, zegt Signifredi. “Zelfs naar de wc gaan is een probleem zonder huis. En je kunt op straat niet regelmatig je handen wassen, zoals we zouden moeten doen.”

De zuilengalerij van Bernini

Een politieagent die in de buurt van het Vaticaan werkt en met CNA sprak op voorwaarde van anonimiteit, zei dat een van de plaatsen waar veel daklozen ‘s nachts slapen – onder de galerij van een van de gebouwen nabij het Sint-Pietersplein – nu leeg is.

Maar de buitenrand van de zuilengalerij van Bernini rondom het plein herbergt nog steeds veel van zijn gebruikelijke gasten, hoewel het aantal enigszins is verminderd.

‘Sommigen willen echt niet gaan’

“Sommige mensen willen echt niet gaan, ze blijven liever buiten”, zegt de agent, eraan toevoegend dat de politie niemand kan dwingen tegen zijn of haar wens naar een opvangcentrum te gaan.

De hulpverlening gaat door

Ondanks extra risico’s gaat de hulpverlening aan daklozen in de buurt van het Vaticaan onafgebroken door. Te denken valt aan de door de pauselijke liefdadigheidsinstellingen beheerde douches en badkamers, die zich onder en tussen de rechter zuilengalerij en een Vaticaanse muur bevinden.

Op dit moment nemen vrijwilligers ’s ochtends namen aan van mensen die van de faciliteiten gebruik willen maken. De politie gebruikt de lijsten om die mensen het gebied binnen te laten, dat alleen toegankelijk is via het gesloten Sint-Pietersplein.

Sant’Egidio en de Romeinse Caritas blijven voedsel verstrekken aan mensen in nood volgens hun gebruikelijke schema.

Moeilijker om aan voedsel te komen

Maar de voedselvoorziening van daklozen is moeilijker geworden tijdens de coronacrisis. Er zijn geen restaurants open die aan het einde van de dag eten uitdelen. Ook komt er niemand langs om iets aan te bieden of wat geld te geven, zegt Signifredi.

Nieuwe opvang

In november openden het Vaticaanse Bureau voor Pauselijke Liefdadigheid en Sant’Egidio samen een nieuwe opvang met gaarkeuken in een gebouw met uitzicht op de zuilengalerij van het Sint-Pietersplein.

Openingstijden uitgebreid

Het zogeheten Palazzo Migliori heeft ongeveer dertig bedden. Signifredi vertelt dat mensen normaal gesproken om 19.00 uur de opvang binnen kunnen gaan, waar ze kunnen eten en slapen. De volgende ochtend moeten ze rond 8.00 uur vertrekken.

“We kunnen geen handen schudden of een knuffel geven, maar we kunnen onze genegenheid kenbaar blijven maken”

Maar gezien de huidige situatie zijn de openingstijden drastisch uitgebreid. “Zodat daklozen zoveel mogelijk binnen blijven”, aldus Signifredi.

Drie maaltijden

Nu kunnen de gasten om 16.30 uur de opvang binnengaan. Ze blijven tot de volgende dag na de lunch en hoeven dan maar een paar uur buiten te blijven. Ook kunnen ze drie maaltijden nuttigen in de gaarkeuken.

Zusters van Moeder Teresa

Ook de Missionarissen van Naastenliefde (de zusters van Moeder Teresa) hebben een centrum voor daklozen in het Vaticaan. Een zuster vertelt CNA dat de gemeenschap in Rome ook tijdens de coronacrisis blijft “werken en bidden”.

“We blijven doen wat we normaal ook doen, volgens de regels en voorschriften”, aldus de zuster.

‘Fysieke afstand betekent geen menselijke afstand’

Signifredi vertelt hoe blij daklozen zijn met de geboden hulp. “Ze zien de lege straten van de stad en dat er niemand is om te helpen. Deze mensen erg dankbaar zijn wanneer we ze opzoeken.”

Hoewel vrijwilligers mondkapjes en handschoenen dragen en afstand houden van anderen, betekent “een fysieke afstand niet een menselijke afstand”, aldus Signifredi.

Genegenheid

“We kunnen geen handen schudden of een knuffel geven, maar we kunnen onze genegenheid voor een persoon kenbaar blijven maken.”

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.