Eindeloze maanden die beheerst werden door het coronavirus gingen er dit jaar vooraf aan de Advent. Zowel die periode als Kerstmis zelf zullen beheerst worden door de gevolgen van de pandemie.
Maar Advent is een tijd van bekering, een tijd van hoopvol vooruit kijken, een tijd van spirituele groei. Het is een periode die draait om de vraag waar God te vinden is.
Was God aanwezig, ondanks de verwoestingen die het virus heeft aangericht? De pandemie veroorzaakte veel leed en bleek ongelofelijk ontwrichtend te werken. Toch zeggen veel mensen God in deze periode aan het werk te hebben gezien op allerlei plekken en gemeenschappen.
Bekering is tijdens de Advent vooral “een kwestie van je idee van God veranderen”, zei paus Franciscus in december vorig jaar. Het is een tijd “om geen sprookjesachtig figuur te verwelkomen, maar de God die ons uitdaagt, ons betrekt en ons voor een keuze stelt”, voegde hij toe.
Hoe zou je idee van God moeten groeien? In december 2018 beschreef Franciscus hoe wij de fout in kunnen gaan met ons idee van God.
“De Bijbel en de kerkgeschiedenis tonen duidelijk aan” hoe gelovigen “vaak gaan denken en handelen alsof zij de bezitters van de verlossing zijn en niet de ontvangers ervan”, zei de paus.
Hij waarschuwde: “Christen zijn betekent niet dat je je gedraagt als de elite die denkt dat ze God naar hun hand kunnen zetten, maar als een mens die zich bemind weet door de Heer”, ondanks al je imperfecties.
Natuurlijk kunnen vreselijke gebeurtenissen in de wereld om ons heen ons van ons stuk brengen en ons opnieuw doen afvragen wie God voor ons is, of simpeler nog, hoe ons leven ineens zo pijnlijk frustrerend en verwarrend is geworden. Was de coronapandemie dit jaar niet zo’n gebeurtenis?
Vroeg in de christelijke geschiedenis was er een ander soort gebeurtenis die gelovigen van hun stuk bracht en waardoor ze zich gingen afvragen of ze Gods belofte soms verkeerd hadden begrepen. We horen erover komende zondag, de tweede zondag van de Advent.
In de Tweede Brief van de apostel Petrus (2 Petr. 3,8-14) wordt een in die tijd belangrijke kwestie naar voren gebracht, die velen er uiteindelijk toe bracht om hun idee van God te veranderen. De kwestie betreft Christus wederkomst aan het einde der tijden.
Veel van de eerste christenen hadden blijkbaar het idee dat de wederkomst van Christus binnen afzienbare tijd zou geschieden. Maar ouders en grootouders gingen dood en mettertijd begonnen christenen zich af te vragen of God zijn belofte van de wederkomst had uitgesteld.
“Christenen zijn geroepen om de weg terug naar God te zoeken”
Tweet dit!
Zoals te verwachten viel, waren er mensen die suggereerden dat God de wederkomst niet alleen had uitgesteld, maar dat er zelfs helemaal geen wederkomst zou zijn. Sommigen insinueerden dat God niet meer intiem betrokken was bij het leven hier op aarde.
Maar Gods belofte bleef staan, zo bevestigt de brief van Petrus. Hij schreef de christelijke gemeenschap dat “voor de Heer een dag is als duizend jaren en duizend jaren als een dag”. Sterker nog: “De Heer talmt niet met zijn belofte, zoals sommigen menen, maar Hij heeft geduld met u” (2 Petr. 3,8-9).
Het was voor die eerste christenen een verwarrende tijd. Het lijkt er echter op dat bekering en hernieuwd geloof al snel volgden, want in de brief worden christenen ook opgeroepen om zich af te vragen wat voor mensen ze moesten zijn en hun energie te richten op “een heilig leven en innige vroomheid” (2 Petr. 3,11).
Om Gods stem te kunnen horen, bidden christenen. Of ze reflecteren, gaan naar de Mis, lezen de Bijbel of gaan te rade bij de geloofsgemeenschap. Maar kan een vleesgeworden God in deze wereld ook spreken door gebeurtenissen die plaatsvinden?
Was dit wat er gebeurde in de tijd van die eerste christelijke gemeenschappen of nu tijdens deze pandemie? Kan God gevonden en gehoord worden in de context van de huidige ontwrichtende gebeurtenissen?
De pandemie bedreigt en verandert de levens van mensen. Dat gebeurt op allerlei pijnlijke manieren. Toch blijft er ook ruimte voor de positieve gevolgen ervan.
Er wordt veel geleden in deze pandemie. Maar online leiden nieuwe methoden voor werk, school en boodschappen vaak tot onverwachte successen.
Dan is er nog het simpele feit dat we nu veel meer tijd thuis doorbrengen met ons gezin en onze familie. Hoe veel mensen hebben niet ervaren dat ze tijdens deze crisis een hernieuwde waardering kregen voor elkaar?
De pandemie “heeft er, misschien wel voor het eerst in ons leven, voor gezorgd dat we de diepe onderlinge verbondenheid van alle levende wezens erkennen en de dringende behoefte aan inkeer en een ommezwaai van ons leven”, zei de Amerikaanse pater franciscaan Michael Perry op 1 augustus in Assisi.
“De oproep tot inkeer, bekering, het openstellen van onze zielen, harten en levens voor een nieuwe manier van leven op deze planeet, is nu urgenter dan welk ander moment in de menselijke geschiedenis dan ook”, zei hij.
Christenen zijn geroepen, benadrukte Perry, “om de weg terug naar God te zoeken, naar elkaar, naar onszelf en naar de schepping”.
David Gibson maakte 37 jaar deel uit van de redactie van Catholic News Service.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
