Ook in katholieke kring is bedroefd gereageerd op de dood van de anglicaanse aartsbisschop Desmond Tutu. Hij gold als een van de inspiratiebronnen van paus Franciscus, en was “een zachtaardige en meelevende man, maar ook krachtig in kwesties van sociale rechtvaardigheid”.
Aartsbisschop Desmond Tutu was een “icoon van vrede en gerechtigheid”, die veel mensen inspireerde door zijn medemenselijkheid en gevoel voor humor. Dat zegt de Zuid-Afrikaanse katholieke bisschop Kevin Dowling van Rustenburg in reactie op het overlijden van Tutu.
De gepensioneerde anglicaanse aartsbisschop van Kaapstad overleed op 26 december op 90-jarige leeftijd in Kaapstad.
“De godslastering van apartheid, is dat het een kind van God kan doen twijfelen of hij of zij wel een kind van God is”
Tweet dit!
Toen hem op een bijeenkomst van jongeren werd gevraagd waarom hij altijd zo positief was, zei aartsbisschop Tutu tegen hen: “Ik ben een gevangene van hoop.” “Dat vat zijn leven samen,” aldus bisschop Dowling in een interview met persbureau CNS.
Volgens Dowling bestond er een grote genegenheid en respect tussen wijlen katholiek bisschop Denis Hurley van Durban, de eveneens overleden protestantse predikant Beyers Naudé, en aartsbisschop Tutu.
Alle drie deze geestelijken veroordeelden de apartheid in felle bewoordingen. De godslastering van apartheid, zei aartsbisschop Tutu herhaaldelijk, “is dat het een kind van God kan doen twijfelen of hij of zij wel een kind van God is”.
Aartsbisschop Tutu heeft zich niet alleen ingezet voor de bevrijding van Zuid-Afrika van de apartheid en tegen de corruptie in het Zuid-Afrika van na de apartheid, maar heeft ook “internationaal enorm veel werk verricht voor de mensenrechten”, aldus bisschop Dowling.
Toen aartsbisschop Tutu eind jaren zeventig aan het hoofd stond van de Zuid-Afrikaanse Raad van Kerken, stelde hij een dagelijkse eucharistieviering in om zeven uur ‘s ochtends en het Angelus om twaalf uur ‘s middags.
“Veel mensen dachten dat hij katholiek was”, zegt pater Russell Pollitt, directeur van het Jezuïeteninstituut in Johannesburg.
De aartsbisschop “was een integer leider, met een buitengewoon vermogen om mensen samen te brengen”, aldus pater Pollitt. “We hebben in Zuid-Afrika veel mensen in leiderschapsposities, maar we hebben niet veel leiders.”
“Hij was een welbespraakt man met een diep inzicht in de mens”, zegt Pollitt, en bovendien “een zachtaardige en meelevende man, maar ook krachtig in kwesties van sociale rechtvaardigheid”.
Ook paus Franciscus heeft bedroefd gereageerd op het overlijden van aartsbisschop Tutu. Volgens een verklaring van kardinaal Pietro Parolin, de staatssecretaris van het Vaticaan, heeft de paus zijn “oprechte condoleances” overgebracht aan de familie en dierbaren van Tutu.
“Indachtig zijn dienst aan het Evangelie door de bevordering van rassengelijkheid en verzoening in zijn geboorteland Zuid-Afrika, draagt Zijne Heiligheid zijn ziel op aan de liefdevolle barmhartigheid van de almachtige God”, aldus Parolin namens de paus.
Paus Franciscus schreef in zijn encycliek Fratelli Tutti, dat Tutu tot de niet-katholieke gelovigen behoorde die hem inspireerden, net als Martin Luther King en Mahatma Gandhi.
Desmond Mpilo Tutu werd in 1931 geboren in een klein goudmijnstadje in het toenmalige Transvaal.
Hij trad aanvankelijk in de voetsporen van zijn vader als onderwijzer, maar gaf die loopbaan op na de aanname van de Bantoe-onderwijswet in 1953, die rassenscheiding op scholen invoerde.
Hij trad toe tot de Kerk en werd sterk beïnvloed door vele blanke geestelijken in het land, vooral door een andere sterke tegenstander van apartheid, de anglicaanse bisschop Trevor Huddleston.
Hij werkte voor de Wereldraad van Kerken in Londen, was bisschop van Lesotho, algemeen secretaris van de Zuid-Afrikaanse Raad van Kerken en bisschop van Johannesburg voordat hij in 1986 tot aartsbisschop van Kaapstad werd benoemd.
In september 1989 riep aartsbisschop Tutu op tot een protestmars tegen moorden door de politie. De mars trok een ongekende multiraciale menigte van 35.000 “regenboogmensen”, zoals de aartsbisschop hen die dag noemde.
“Allen die betrokken waren bij de strijd tegen apartheid hebben een zware prijs betaald. En waarvoor? Zodat sommigen van ons drie auto’s kunnen hebben?”
Tweet dit!
De regenboogmetafoor om de Zuid-Afrikaanse natie te beschrijven bleef hangen nadat de democratie in april 1994 een feit was geworden, en aartsbisschop Tutu bleef de vurigste pleitbezorger van de Regenboognatie.
In 2009, tijdens een herdenkingsviering voor anti-apartheidsactivisten in een katholieke kerk in Kaapstad, klaagde aartsbisschop Tutu over het gebrek aan basisvoorzieningen en zei hij dat hebzucht en corruptie de regering teisterden.
“De armoede in dit land is volstrekt onaanvaardbaar”, zei hij. Hij merkte op dat allen die betrokken waren bij de strijd tegen apartheid “een zeer zware prijs hebben betaald. En waarvoor? Zodat sommigen van ons drie auto’s kunnen hebben?”
Aartsbisschop Tutu ontving vele internationale onderscheidingen, waaronder de Nobelprijs voor de Vrede in 1984 en de prestigieuze Templetonprijs in 2013.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
