Tijdens de algemene audiëntie van 30 december sprak paus Franciscus over het gebed van dankzegging.
Beste broeders en zusters, goedemorgen!
Vandaag zou ik me op het gebed van dankzegging willen richten. En ik laat me daarbij inspireren door een gebeurtenis waarover de evangelist Lucas verhaalt. Terwijl Jezus onderweg was, benaderden tien melaatsen Hem en smeekten: “Jezus, Meester, ontferm U over ons!” (17,13).
We weten dat melaatsen niet alleen fysiek leden, maar dat ze ook leden onder sociale en religieuze marginalisatie. Ze werden gemarginaliseerd. Jezus schuwde de ontmoeting met hen niet. Soms oversteeg Hij de beperkingen die de wet oplegde, en raakte de zieke persoon aan, omhelsde en genas hem – wat niet was wat je behoorde te doen.
In dit geval was er geen contact. Jezus nodigde hen van een afstand uit om zich aan de priesters te gaan tonen (vers 14), die door de wet waren aangewezen om genezingen die zich hadden voorgedaan, vast te stellen. Jezus zei niets anders. Hij hoorde hun gebed, Hij hoorde hun roep om ontferming en Hij stuurde hen meteen naar de priesters.
Die tien melaatsen hadden vertrouwen, zij bleven daar niet tot zij genezen waren, nee: ze vertrouwden en gingen onmiddellijk, en terwijl ze onderweg waren, werden ze genezen, alle tien werden genezen. De priesters zouden dus hun genezing hebben kunnen vaststellen en hen weer in het normale leven kunnen hebben toegelaten.
Maar hier komt het belangrijke punt in beeld: slechts een lid van de groep keerde, alvorens naar de priesters te gaan, terug om Jezus te bedanken en God te loven voor de ontvangen genade. Slechts een, de andere negen zetten hun weg voort. En Jezus wijst erop dat de man een Samaritaan was, een soort ‘ketter’ voor de Joden van die tijd. Jezus geeft als commentaar: “Is er niemand teruggekeerd om aan God eer te brengen dan alleen deze vreemdeling?” (17,18) Dit verhaal ontroert.
Dit verhaal verdeelt om het zo te zeggen de wereld in tweeën: zij die niet dankzeggen en zij die dat wel doen; zij die alles nemen alsof het hen verschuldigd is, en zij die alles verwelkomen als een geschenk, een genade. De Catechismus zegt: “Elke gebeurtenis en elke nood kunnen tot dankoffer worden” (n. 2638).
Het dankgebed begint altijd hier: bij de erkenning dat de genade aan ons voorafgaat. Er werd aan ons gedacht voordat wij leerden denken; er werd van ons gehouden voordat wij leerden liefhebben; er werd naar ons verlangd voordat er in onze harten een verlangen ontwaakte. Als wij het leven zo zien, dan wordt ‘dank je’ de drijvende kracht van onze dag. En hoe vaak vergeten wij zelfs om ‘dank je’ te zeggen.
Voor ons christenen was ‘dankzegging’ de naam die gegeven is aan het meest essentiële sacrament dat bestaat: de Eucharistie. In feite betekent het Griekse woord precies dit: dankzegging, eucharistie: dankzegging. Zoals alle gelovigen, loven christenen God omwille van de gave van het leven. Te leven is bovenal te hebben ontvangen. Te leven is bovenal te hebben ontvangen: leven te hebben ontvangen! Wij zijn allemaal geboren omdat iemand wilde dat wij leven zouden hebben.
En dit is slechts de eerste van een lange serie schulden die wij maken door te leven. Schulden van dankbaarheid. Tijdens onze levens heeft meer dan een persoon ons bekeken met pure ogen, om niet. Vaak zijn deze mensen leraren, catecheten, mensen die hun rollen vervulden op een manier die hun plicht oversteeg. En zij daagden ons uit dankbaar te zijn. Zelfs vriendschap is een geschenk, waarvoor we altijd dankbaar zouden moeten zijn.
Dit ‘dank je’ dat wij voortdurend moeten zeggen, deze dank die christenen delen met iedereen, groeit in de ontmoeting met Jezus. De evangelies getuigen dat Jezus, wanneer Hij voorbijkwam, vaak vreugde en lof tot God opriep in degenen die Hij ontmoette. De evangelieverhalen staan vol met gebedsvolle mensen die diep geraakt zijn door de komst van de Verlosser. En ook wij zijn geroepen om deel te nemen aan deze immense jubelzang.
De passage van de tien melaatsen die genezen worden, suggereert dit ook. Natuurlijk was ieder van hen blij om zijn gezondheid teruggekregen te hebben, wat hen in staat stelde om die oneindige gedwongen quarantaine te beëindigen die hen uitsloot van de gemeenschap. Maar onder hen was er een die een extra vreugde ervaarde: naast zijn genezing, verheugt hij zich over de ontmoeting met Jezus. Hij is niet alleen bevrijd van kwaad, maar bezit nu ook de zekerheid geliefd te zijn.
Dit is de crux: als je iemand bedankt, dankzegt, dan druk je de zekerheid uit geliefd te zijn. En dit is een enorme stap: de zekerheid te hebben dat je geliefd bent. Het is de ontdekking van de liefde als de kracht die de wereld bestuurt – zoals Dante zei: de Liefde die “de zon en andere sterren beweegt” (Paradijs, XXXII, 145). Wij zijn niet langer vagebonden die doelloos rondzwerven, nee: wij hebben een thuis, wij verblijven in Christus, en vanuit dat ‘verblijven’ aanschouwen we de rest van de wereld die ons oneindig mooier voorkomt. Wij zijn kinderen van de liefde, wij zijn broeders en zusters van de liefde. Wij zijn mannen en vrouwen die danken.
Laten we dus, broeders en zusters, proberen altijd in de vreugde te blijven van Jezus te ontmoeten. Laten we de vreugde cultiveren. De duivel daarentegen, na ons met wat voor verleiding ook misleid te hebben, laat ons altijd verdrietig en alleen achter. Als wij in Christus zijn, is er geen zonde en geen bedreiging die ooit kan voorkomen dat wij onze weg vreugdevol voortzetten, samen met vele andere gezellen onderweg.
Laten wij bovenal niet vergeten te danken: als wij dragers van dankbaarheid zijn, zal de wereld zelf beter worden, al is het maar een klein beetje, maar dat is voldoende om een beetje hoop over te brengen. De wereld heeft hoop nodig. En met dankbaarheid, deze gewoonte om ‘dank je’ te zeggen, brengen we een beetje hoop over. Alles is verenigd en alles is verbonden, en iedereen moet zijn of haar deel doen waar hij ook is.
Het pad naar geluk is dat, dat Sint-Paulus beschrijft aan het einde van een van zijn brieven: “Bid zonder ophouden. Dank God voor alles. Dit is het wat God van u verlangt in Christus Jezus. Blus de Geest niet uit” (1 Tes. 5,17-19). Blus de Geest niet uit, wat een schitterend levensproject! De Geest die wij in ons hebben niet uitblussen, leidt ons naar dankbaarheid. Dank u.
(Vertaling Peter Doorakkers)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
