<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
image
Illustratie: Tomás Rico en Loreto Sales
Bijvoorbeeld

In het vizier van de Gestapo

Michaël As 16 februari 2024

De nationaalsocialisten in nazi-Duitsland moesten niets van pater Richard Henkes hebben. De pater pallottijn stak zijn verontwaardiging over de rassenzuiveringspolitiek niet onder stoelen of onder de kerkbanken vanwaar de Gestapo hem in de gaten hield.

Zwijgen zou hij niet

Toen hij in 1937 vanaf de preekstoel een van hen zag schrijven, liep hij op hem toe: “Hier is mijn tekst, dan hoef jij geen aantekeningen te maken. O ja: geef ze maar aan die man daar.” Korte tijd later werd hij opgepakt wegens minachting voor Adolf Hitler.

Na de Anschluss van Oostenrijk verleende de Duitse leider aan 17.000 politieke gevangenen amnestie. Ook pater Richard kwam vrij, maar zwijgen zou hij niet. In april 1943 noemde hij de deportatie van de patiënten uit de neurologische kliniek van Branitz moord. De nazi’s stopten daarop het moorden… totdat de priester zou zijn verwijderd.

Schapen in uniform

Op 12 maart 1943 predikte hij: “Ze willen geen intelligente mensen, maar kuddedieren, schapen. Het liefst nog in een of ander uniform. In de derde eeuw vochten mensen voor hun christelijk geloof, gaven daarvoor alles op, riskeerden hun middelen van bestaan, hun kinderen, hun familie, zelfs hun leven. Zo zou het nu ook moeten zijn.”

“De bevrijding kwam voor pater Richard Henkes te laat”

“Nu al hebben wij niets meer te vertellen over de opvoeding van onze kinderen op onze scholen. Op straat moeten we zwijgen en binnenkort mogen we ook hier niets meer zeggen. Overal zie je kerken die genoemd zijn naar aanvoerders van Romeinse legioenen. Die mannen waren zo trouw dat er kerken naar hen genoemd werden. Ik moet de katholieke officier nog zien die zo trouw is dat we straks ook een kerk in zijn naam kunnen bouwen.”

Showproces

Op 8 april 1943 wordt pater Richard opnieuw gearresteerd wegens “misbruik van de preekstoel”. Na een showproces arriveert hij op 10 juli 1943 in concentratiekamp Dachau, waar hij kampnummer 49642 krijgt. Daar zou hij schrijven: “Ook hier wandel ik met God. Hij is ons hier meer nabij dan waar dan ook, omdat we Hem harder nodig hebben.”

Wanneer tyfus uitbreekt, meldt pater Richard zich als vrijwilliger. Op 4 februari 1945 schrijft hij: “Om te voorkomen dat de ziekte zich verspreidt zijn we volledig geïsoleerd. Elke paar dagen speelt iemand Tarcisius en brengt mij in het geheim de heilige Communie. Ik ben ingeënt tegen tyfus en hoop dat God mij zal beschermen. Fysiek gaat het best goed met mij en ik hoop dat het niet zo lang meer zal duren.”

Martelaar

De bevrijding kwam voor hem echter te laat. Ook hij liep de gevreesde ziekte op en stierf op 22 februari 1945.

Richard Henkes werd in 2019 als martelaar zalig verklaard.

https://www.kn.nl/categorie/bijvoorbeeld/

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.