<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
image
Frank van den Heuvel
Column

Terug naar de werkelijkheid

Frank van den Heuvel 5 februari 2020

“Zoals ik twee weken terug in Davos besprak.” Die uitspraak zullen we deze weken weer vaak horen uit de mond van topmensen uit politiek en bedrijfsleven.

De Zwitserse stad komt ook ter sprake in De Toverberg, Thomas Manns toproman uit 1924. Daarin beschrijft hij zeven jaar uit het leven van Hans Castorp, die deze periode doorbrengt in een sanatorium in Davos, hoog in de bergen. Aanvankelijk komt hij zijn aan tbc lijdende neef bezoeken, maar dan wordt hij zelf ook getroffen, en blijft hij daar.

Groot contrast

Mann beschrijft niet lang na de Eerste Wereldoorlog Castorps belevenissen. Diens gesprekken met de Italiaanse vrijmetselaar en humanist Settembrini, die een hekel heeft aan religie, en die met de jezuïet Naphta, die de wereld weer heel anders ziet. Gesprekken over het leven, de wereld en waarom dingen zijn zoals ze zijn.

Als Castorp na zeven jaar het sanatorium en Davos verlaat, is het augustus 1914 en moet hij het strijdperk van de Eerste Wereldoorlog in. Mann weet dan al hoe deze zal eindigen, maar niet wat vijftien jaar na zijn boek zal volgen. Het contrast is groot tussen de rustieke wereld van het sanatorium in Davos en de rauwe werkelijkheid van het slagveld.

Vergezichten

Deze weken horen we opnieuw belevenissen, verhalen en horizonvisies in en uit Davos. Het “Zoals ik twee werken terug in Davos besprak” zal weer klinken uit de mond van topmensen uit politiek en bedrijfsleven.

“Het contrast is groot tussen Davos en de werkelijkheid van vandaag”

Vergezichten over knelpunten van de globalisering, over het klimaat en over de opstanden overal in de wereld zijn tijdens het World Economic Forum tussen de Zwitserse bergtoppen besproken.

Natuurlijk moesten de CEO’s en politici hier zijn, elkaar spreken en nadenken over oplossingen. Na de 24e zijn ze weer afgedaald en teruggevlogen, naar de werkelijkheid van vandaag.

Anywheres vs. Somewheres

Inderdaad, ook hier stonden de Anywheres tegenover de Somewheres. Ik haal die termen uit David Goodharts boek The Road to Somewhere, waarin hij betoogt dat een relatief kleine groep Anywheres (bij Mann: Settembrini) pendelt tussen New York, Londen en Davos. De Somewheres (Naphta) hechten aan de nabije overzichtelijke gemeenschap met historie, tradities en vertrouwdheid.

Deze laatste groep is talrijk, wordt luidruchtiger en gaat de straat op. Ze stemt Trump, Leave en Catalaans, heeft liever de megafoon dan het compromis, liever vuurstapels dan laptops en liever Café Wapen van Scheveningen dan Restaurant Belvédère in Davos.

Brabantse stamkroeg

Davos is prachtig, maar het is geweldig om in kleine dorpen te zijn en de andere, onbekende buurten van de stad te zien. Net die andere kroeg in Antwerpen en dat ene dorp in de vergetelheid. Mensen koesteren deze nabijheid, het vertrouwde. De onlangs overleden Britse filosoof Roger Scruton schreef een lofzang op de eigen omgeving van mensen.

En ik? Ik zit over ruim twee weken in mijn Brabantse stamkroeg voor carnaval. Het is die nabijheid die mensen willen zien, beleven en voelen. Ik verheug me er nu al op binnenkort weer te kunnen zeggen: “Zoals ik vorige week in Café Schafrath in Nuenen besprak.”

Frank van den Heuvel is deskundige op het gebied van public affairs, toezicht en bestuur. Hij schrijft elke drie weken een column in Katholiek Nieuwsblad.

 

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.