Met het verstrijken van tijd verdwijnen er soms opmerkelijke verhalen. Dit gebeurde ook met het waargebeurde verhaal over de eerste zwarte circusartiest van Frankrijk: clown Chocolat.
Ten tijde van de belle époque (1870-1914) in Parijs steeg de roem van ‘Monsieur Chocolat’ razendsnel en werd hij een grote ster. Maar Monsieur Chocolat vertelt bovenal ook het schrijnende verhaal van racistisch Frankrijk, waar eind negentiende eeuw een zwarte man nog als een exotische curiositeit werd gezien.
In 1897 reist Chocolat met een klein circus door de binnenlanden. Hij speelt ‘de kannibaal’ en jaagt het publiek de stuipen op het lijf, want ze hebben nog nooit een neger gezien. De ervaren clown Footit is op zijn retour en wordt nergens meer aangenomen. Wanneer hij Chocolat ontmoet, stelt hij voor een clownsduo te vormen.
Dit voldoet direct aan alle stereotypen uit die tijd. “De ontbrekende schakel tussen ons en de primaten”, zo wordt Chocolat iedere avond welkom geheten in de piste, waarna hem een heel arsenaal aan plagerijen, klappen en schoppen onder de kont te wachten staat.
De beau monde van Parijs echter, vindt de racistische act prachtig. Het duo wordt weggekocht door een hoge circusbaas en gaat veel geld verdienen, met alle valkuilen van dien.
Daar waar Footit bloedserieus en ingetogen met zijn vak bezig is, wordt Chocolat verleid door geld, vrouwen en gokspelen. Hij heeft geen verblijfspapieren en belandt in het gevang, waar ze hem proberen ‘schoon te schrobben’.
Chocolat wil een serieus acteur worden en droomt ervan om de titelrol in Othello te spelen. De vraag is of discriminerend Parijs dit ooit zal accepteren. “Mensen aanvaarden je als clown, enkel omdat een blanke je iedere avond schopt.”
Monsieur Chocolat is qua scenario enigszins vlak en voorspelbaar. Dit wordt ruimschoots goedgemaakt door het duo Omar Sy (bekend van filmhit Intouchables) en James Thierrée (oprichter van een modern circusgezelschap en kleinzoon van Charlie Chaplin).
De komische én de dramatische scènes overtuigen volledig. Ook de setting is prachtig, zowel van het schattige rondtrekkende reiscircus als van de stadse grandeur ruim een eeuw terug.
Wanneer aan het eind van de film zwart-wit beelden van het echte duo Footit & Monsieur Chocolat worden getoond, is daadwerkelijk te zien hoe goed de auteurs zich de absurdistische bewegingen eigen hebben gemaakt.
Film: Monsieur Chocolat (2016), Frankrijk, 119 min. Regie: Roschdy Zem, met o.a. Omar Sy en James Thierrée.
KN Kijkwijzer
Vanaf 12 jaar / geweld / angst / discriminatie / grof taalgebruik
