Tijdens de algemene audiëntie van woensdag 25 oktober sprak paus Franciscus over het voorbeeld van de heiligen Cyrillus en Methodius, de ‘apostelen van de Slavische landen’.
De heiligen Cyrillus en Methodius zijn heel bekend in Midden- en Oost-Europa en worden dan ook ‘de apostelen van de Slavische landen’ genoemd. In de negende eeuw geboren in Griekenland in een adellijke familie, zien zij af van een politieke carrière om zich te kunnen wijden aan een monastiek leven.
Maar hun droom van een teruggetrokken kloosterleven duurt maar kort: ze worden als missionarissen naar het Groot-Moravische Rijk gestuurd (een regio die grofweg het huidige Tsjechië, Slowakije en Hongarije omvat, sk). Daartoe behoorden destijds verschillende Slavische volkeren, die deels geëvangeliseerd waren, maar nog vasthielden aan veel heidense gewoonten.
Cyrillus en Methodius bestuderen daarom eerst grondig de cultuur van die volkeren, want het komt altijd hierop aan: het geloof wordt geïncultureerd en de cultuur wordt geëvangeliseerd. Cyrillus vraagt hun of ze een alfabet hebben en men antwoordt ontkennend.
Maar om te bidden en het Evangelie te verkondigen, heb je een eigen instrument nodig. Cyrillus vindt daarom het glagolitische alfabet uit en vertaalt de Bijbel en de liturgische teksten. De mensen ervaren daardoor het christelijk geloof niet langer als ‘vreemd’, maar als hun eigen geloof in hun eigen taal. Daardoor raakt het Evangelie in hen geworteld.
“Omdat de mensen het geloof in de eigen taal kunnen ervaren, raakt het in hen geworteld”
Tweet dit!
Maar al snel ontstaat er verzet vanuit een deel van de Latijnse kerkgemeenschap dat vreest het monopolie van de verkondiging onder de Slavische volkeren te verliezen. Volgens hen kan God alleen geprezen worden in de drie talen die op het kruis staan geschreven: Hebreeuws, Grieks en Latijn. Cyrillus is echter vastberaden: God wil dat elk volk hem prijst in de eigen taal. Samen met zijn broer Methodius gaat hij naar de paus en die keurt hun vertalingen goed.
Cyrillus sterft een paar dagen later en zijn relieken worden hier in Rome nog steeds vereerd in de basiliek van San Clemente. Methodius wordt echter tot bisschop gewijd en teruggestuurd naar de Slavische volkeren. Hier zal hij veel lijden en wordt hij zelfs gevangen gezet, maar we weten dat het Woord van God niet tegen te houden is en dat verspreidt zich dan ook onder die volkeren.
Kijkend naar het getuigenis van die twee evangeliserende mannen, wees St.-Johannes Paulus II hen aan als co-patronen van Europa. Over deze twee heiligen schreef de Poolse paus ook de encycliek Slavorum Apostoli en daarin zien we drie belangrijke aspecten naar voren komen.
Eerst en vooral de eenheid: in die tijd werkten christenen samen om te evangeliseren. Een tweede aspect is de inculturatie. Dit laat zien dat evangelisatie en cultuur met elkaar verbonden zijn. Het laatste aspect is de vrijheid. Bij de verkondiging is vrijheid nodig, maar vrijheid kan niet zonder moed. Een mens is vrij in zoverre hij moedig is en zich niet laat ketenen door al die dingen die hem zijn vrijheid ontnemen.
Laten we de heiligen Cyrillus en Methodius vragen om instrumenten van ‘vrijheid in naastenliefde’ te mogen zijn voor anderen. Dat wij creatief en nederig mogen zijn, in het gebed en in de dienstbaarheid. (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
