Tijdens de algemene audiëntie van 11 november sprak paus Franciscus over het belang van volhardend gebed.
Beste broeders en zusters, goedemorgen!
We gaan verder met de catecheses over het gebed. Iemand zei tegen me: “U praat te veel over het gebed. Dat is niet nodig.” Ja, dat is wel nodig. Want als wij niet bidden, hebben we niet de kracht om door te gaan in dit leven.
Het gebed is als de zuurstof van het leven. Het gebed betekent de aanwezigheid van de Heilige Geest naar ons toetrekken, die ons altijd vooruit helpt. Daarom praat ik zo veel over het gebed.
Jezus heeft het voorbeeld gegeven van voortdurend gebed, met volharding uitgeoefend. De constante dialoog met de Vader, in stilte en geconcentreerd, is de hoeksteen van zijn missie. De evangelieverhalen vertellen ons ook over de aansporingen aan zijn leerlingen, dat ze volhardend moeten bidden, zonder moe te worden.
De Catechismus herinnert aan de drie parabels in het Evangelie volgens Lucas, die dit kenmerk van Jezus’ bidden onderstrepen (vgl. Catechismus van de Katholieke Kerk, 2613).
Het gebed moet boven alles aanhoudend zijn: zoals de persoon in de parabel die onverwacht een gast moet ontvangen en in het holst van de nacht aanklopt bij een vriend en hem om brood vraagt. Die vriend zegt ‘nee’, want hij ligt al in bed, maar hij blijft aandringen, totdat hij opstaat en hem het brood geeft (vgl. Lc. 11,5 – 8). Een aanhoudend verzoek.
Maar God is veel geduldiger dan wij, en wie met geloof en volharding aan de deur van zijn hart klopt, zal niet teleurgesteld worden. God antwoordt altijd. Altijd. Onze Vader weet heel goed wat wij nodig hebben; onze volharding dient niet om Hem te informeren of te overtuigen, maar dient om ons verlangen en ons wachten te voeden.
De tweede parabel gaat over de weduwe die naar de rechter gaat om gerechtigheid te verkrijgen. Die rechter is corrupt, het is een man zonder scrupules, maar uiteindelijk gaat hij in op haar verzoek, omdat hij moe wordt van haar volharding (vlg. Lc. 18,1 – 8). Hij denkt: “Het is beter als ik dit probleem voor haar oplos, zodat ze me niet meer lastig valt en niet voortdurend bij me komt klagen.”
“Jezus heeft het voorbeeld gegeven van voortdurend gebed, met volharding uitgeoefend”
Tweet dit!
Deze parabel doet ons begrijpen dat het geloof geen ingeving van het moment is, maar een moedige houding van God aanroepen, zelfs met Hem ‘discussiëren’, zonder je neer te leggen bij het kwaad en het onrecht.
In de derde parabel worden een farizeeër en een tollenaar gepresenteerd die naar de tempel gaan om te bidden. De eerste wendt zich tot God en geeft hoog op over zijn verdiensten; de ander voelt zich zelfs niet waardig genoeg om het heiligdom binnen te gaan.
Maar God luistert niet naar het gebed van de eerste, ofwel van degenen die trots zijn, maar verhoort dat van degenen die nederig zijn (vgl. Lc. 18,9 – 14). Er is geen sprake van echt gebed zonder een geest van nederigheid. Juist die nederigheid brengt ons ertoe in gebed om iets te vragen.
De leer van het Evangelie is duidelijk: je moet altijd bidden, ook als het allemaal geen zin lijkt te hebben, als God doofstom lijkt te zijn en wij tijd denken te verliezen. Ook als de hemel ons verwart, houdt een christen niet op met bidden. Zijn bidden gaat gelijk op met zijn geloof.
En het geloof kan op veel van onze levensdagen een illusie lijken, een nutteloze exercitie. Er zijn duistere momenten in ons leven en op die momenten lijkt het geloof een illusie. Maar blijven bidden betekent ook het aanvaarden van die inspanning. “Vader, ik ga bidden, maar ik voel niets… ik voel me niet goed, met een hard en koud hart.”
Maar we moeten door blijven gaan, ook op die momenten dat het moeite kost, op die momenten dat we niets voelen. Heel veel heiligen hebben de nacht van het geloof ervaren en de stilte van God – als wij aankloppen en God niet antwoordt – en die heiligen zijn volhardend geweest.
In die nachten van het geloof, is degene die bidt nooit alleen. Jezus is namelijk niet alleen een voorbeeld en meester van het gebed, Hij is veel meer dan dat. Hij ontvangt ons in zijn gebed, zodat wij in Hem en door Hem kunnen bidden.
Dat is het werk van de Heilige Geest. En daarom nodigt het Evangelie ons uit om in Jezus’ naam tot de Vader te bidden. De apostel Johannes noteert deze woorden van de Heer: “En wat gij ook zult vragen in mijn Naam, Ik zal het doen, opdat de Vader moge verheerlijkt worden in de Zoon” (Joh. 14,13).
“Het geloof kan op veel van onze levensdagen een illusie lijken, een nutteloze exercitie”
Tweet dit!
En in de Catechismus wordt uitgelegd dat “de zekerheid dat onze gebeden verhoord worden, gefundeerd is op het gebed van Jezus” (nr. 2614). Hij schenkt de vleugels die het gebed van de mens altijd heeft willen hebben.
Hoe zouden we hier niet de woorden van psalm 91 kunnen herhalen, die zo vol vertrouwen voortkomen uit een hart dat alles hoopt van God?
“Met zijn wieken zal Hij u dekken, gij vindt onder zijn vleugelen toevlucht. Een schild, een rondas is zijn trouw. Gij hoeft nimmer te duchten de verschrikking der nacht, de pijl die vliegt overdag, de pest die waart in het donker, de moordende steek van de middag” (vers 4 -6).
Dit ongelofelijke gebed komt tot vervulling in Christus en vindt in Hem de volledige waarheid. Zonder Jezus zouden onze gebeden van onze menselijke inspanningen dreigen af te hangen, en in de meeste gevallen tot mislukken gedoemd zijn. Maar Hij heeft elke schreeuw, elke snik, elk gejubel, elk smeken… elk menselijk gebed op zich genomen.
En laten we de Heilige Geest niet vergeten, die in ons bidt; Hij brengt ons ertoe te bidden en brengt ons bij Jezus. Dat is het geschenk dat de Vader en de Zoon ons hebben gegeven om God te blijven ontmoeten. Als wij bidden, is het de Heilige Geest die in onze harten bidt.
Christus is alles voor ons, ook voor ons gebedsleven. Dat zei Sint-Augustinus al in verhelderende woorden die we ook in de Catechismus vinden: Jezus “bidt voor ons als onze priester. Hij bidt in ons allen als ons hoofd en wij bidden tot Hem als onze God. Erkennen wij dan ook onze stem in Hem en zijn stem in ons” (nr. 2616).
Daarom vreest de biddende christen niets en vertrouwt hij op de Heilige Geest, die ons als geschenk is gegeven, in ons bidt en ons gebed opwekt. Moge diezelfde Heilige Geest, Meester van het gebed, ons de weg van het gebed leren. (Vertaling Susanne Kurstjens)
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
