In aflevering zeven van de podcast Het Gedeelde Woord van Katholiek Nieuwsblad en Groot Nieuws Radio vertelt KN-hoofdredacteur Anton de Wit aan Andries Knevel dat het lezen van de Bijbel volgens hem dient om die tot leven te wekken. Dat gebeurt vooral wanneer het lezen ervan in gemeenschap met anderen gebeurt.

De Wit heeft ervoor gekozen om psalm 51 aan Knevel voor te lezen. De keuze voor die specifieke psalm was niet makkelijk, aangezien hij naar eigen zeggen gek is op de psalmen in hun geheel: “Het is een heerlijk boek met zoveel variëteit aan menselijke emoties dat ik er altijd weer door verrast word.”

De Wit leerde de psalmen kennen toen hij de Kerk herontdekte: “In die tijd ontdekte ik ook de kloosters en het getijdengebed. Toen ik daaraan mee ging doen, raakte ik door die rare psalmen gebiologeerd”, zegt hij.

“Het zijn vaak teksten die je niet goed kunt doorgronden, met mooie beeldspraak maar ook gruwelijke beelden.”

Koning David op z’n ellendigst

Psalm 51 is koning David “op z’n ellendigst”, legt De wit uit: de bijbelse koning heeft de boetepsalm geschreven op een dieptepunt in zijn leven. Hij richt daarom een smeekbede tot God; een smeekbede die De Wit “zowel groots als onbegrijpelijk” vindt: “Het lijkt of er verschillende delen aan elkaar geplakt zijn. Het ene moment voelt David zichzelf zielig, dan weer maakt hij zich groot. Er lijkt een gespleten persoonlijkheid aan het woord te zijn, maar dat maakt ook herkenbaar.”

Tot leven brengen

“Ik vind het belangrijk dat de manier van lezen van de Bijbel het Boek tot leven wekt”, vertelt De Wit, waarbij hij uitlegt dat dat bij hem op een poëtische manier gebeurt. “Ik zie de Bijbel als poëzie die mensen in het mysterie invoert.”

Dat gebeurt volgens hem zelfs in de ‘saaie’ delen, zoals de geslachtsregisters. “De manier waarop de Bijbel geschreven is, vraagt erom hem tot leven te brengen. Dat is de poëtische kwaliteit ervan: de Bijbel heeft de vertelkracht van alle goede verhalen.”

Dat vereist nogal wat van de gewone bijbellezer, vindt presentator Andries Knevel. “Daarom denk ik ook dat we het moeten hebben over de bijbel in relatie tot onze gemeenschap: we moeten hem samen lezen”, aldus De Wit. Thuis leest hij de Bijbel bijvoorbeeld vaak samen met zijn kinderen.

De liturgische beleving van de Bijbel is een verstillingsmoment voor De Wit, legt hij uit. Met name in de Veertigdagentijd probeert hij het getijdengebed in zijn dagelijkse ritme op te nemen, waardoor hij in die tijd veel met de psalmen en de Evangeliën in aanraking komt.

Mispunt Paulus

Met de brieven van Paulus heeft hij dan weer juist niet zo veel – en met de schrijver ervan evenmin. “Daar mis ik die poëzie in”, zegt hij. “Ik vind hem niet fijn schrijven en af en toe een mispunt van een man.” Paulus zelf is ook de eerste die dat toegeeft, erkent Knevel: hij noemt zichzelf in de brief aan de Romeinen tenslotte een ellendig mens.

“Ik erger me soms, maar dat staat geloofsbeleving niet in de weg”, vindt De Wit. “Je moet je wel eens ergeren om dingen opnieuw tot leven te laten komen.”

Het Gedeelde Woord is een co-productie van Groot Nieuws Radio en Katholiek Nieuwsblad. Luister/abonneer via Spotify of Google Podcast.