Wat is liefde? Leg dat maar eens uit! Met dat doel nodigt de jonge Duitse filosofe Nora Kreft acht prominente filosofen aan haar tafel. Naast het thema spreken de grote namen aan: de heilige Augustinus, Kant, Kierkegaard, Scheler, Socrates, Freud, Iris Murdoch en Simone de Beauvoir.
Let echter wel: je krijgt hier geen bundeling van hun verschillende visies of een krans van inspirerende citaten. De denkers komen afwisselend aan het woord in de fictieve setting van een filosofisch gesprek.
Veel stellingen zijn afkomstig van henzelf, maar de auteur legt hun ook veel in de mond. Uit Augustinus’ bijzonder rijke geschriften over de liefde komen bijvoorbeeld slechts enkele gedachten naar voren. Zijn uitspraken in het debat over de vraag of robots kunnen liefhebben en of seks met robots problematisch zou zijn, komen wat bevreemdend en ontgoochelend over.
De verhaalvorm en afgebakende structuur maken de stevige filosofische kost in ieder geval luchtiger en helder. Het begint met Socrates’ stelling dat de liefde samenhangt met het verlangen naar wijsheid.
Andere thema’s zijn de onvervangbaarheid van de geliefde (Scheler), de biologie van de liefde (Freud), de vraag of liefde onze autonomie beperkt (De Beauvoir), de bezinning of er een recht op liefde bestaat en of liefde wel steeds rechtvaardig is (Kierkegaard) en de kwestie of er een kunst van het liefhebben bestaat (Murdoch).
Met de vraag of dating-apps in onze tijd munt slaan uit de liefde, toont het boekje zich zeker actueel.
Het geheel dompelt je even onder in enkele centrale thema’s binnen het huidige debat van de filosofie van de liefde. De vraag wat liefde is, blijkt echter een moeilijke, want oplossingen voor al de vragen komen er niet. De knopen worden niet ontward, alles lijkt juist complexer te worden.
We missen dan ook de antwoorden uit de christelijke openbaring en traditie. En dat terwijl heiligen als Bernardus en Willem van Saint-Thierry de liefde helder en diep hebben ontleed. Het gebrek aan fundament laat verder toe dat de filosofe nogal vrijelijk over scheiding en relatievormen buiten het huwelijk neigt na te denken.
Een boekje dus dat op zich niet stichtend aandoet en ook geen gevoelige snaren raakt, maar filosofische zielen een luchtige inleiding wil bieden over enkele twistpunten rond het wezen van de liefde.
Nora Kreft, Wat is liefde, Socrates? Uitg. Karakter Uitgevers NF-VERT, 192 pp., € 12,50, ISBN: 978 904 521 909 7
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
