<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
Recensie

Een vergeten schrijfster keert terug, maar maakt geen comeback

Luuk van den Einden 17 november 2023
image
Een standbeeld van schrijver Geertruida Bosboom-Toussaint (1812-1886) in haar geboorteplaats Alkmaar. Foto: Joop Elsinga - Regionaal Archief Alkmaar via Wikimedia Commons

In de negentiende eeuw, in de hoogtijdagen van de romantiek, was het verleden hot. Na het kille rationalisme en de vernieuwingsdrang van de Franse Revolutie keerde men graag terug naar een wereld waarin gevoel en geschiedenis op waarde geschat werden.

De schrijvers van die tijd lieten zich gretig inspireren door het verleden, waarbij met name de middeleeuwen favoriet waren – de benaming romantiek verwijst zelfs naar een middeleeuws verhalengenre. Historische romans waren in die tijd razend populair, hun auteurs sterren wiens namen wij nu nog kennen: Victor Hugo, Walter Scott, Hendrik Conscience.

In de ban van Luther

Lange tijd mocht Geertruida Bosboom-Toussaint niet in dat rijtje ontbreken. Je zou haar de Hella Haasse van de negentiende eeuw mogen noemen, want Bosboom-Toussaint oogstte veel succes met haar historische romans, die in haar geval vaak rond de Tachtigjarige Oorlog speelden.

“Je zou Bosboom-Toussaint de Hella Haasse van de negentiende eeuw mogen noemen, want ze oogstte veel succes met haar historische romans.”

Het huis Lauernesse is er daar een van. In het boek raakt de kasteelvrouwe Ottelijne in de ban van het lutheranisme, dat in de vroege zestiende eeuw voet aan de grond begint te krijgen. Tegen die achtergrond beschrijft Bosboom-Toussaint hoe grote politieke en religieuze veranderingen hun weerslag hebben op individuele mensen, want voor Ottelijne komen de ontwikkelingen wel heel dichtbij: haar verloofde hecht namelijk sterk aan zijn katholieke geloof. Het spanningsveld tussen het tweetal wordt dan ook steeds groter.

Grande dame

Bosboom-Toussaint is een hoofdzakelijk vergeten schrijver; het gros van haar oeuvre wordt niet meer gedrukt. Dat is niet helemaal onterecht, want op een feministische noot na is haar bijdrage aan de Nederlandse literatuurontwikkeling gering geweest.

https://www.us12.list-manage.com/subscribe/post?u=d22144bf286104d517b638301&id=b3f10e4ed1

Luidt deze in modern proza hertaalde heruitgave van Het huis Lauernesse haar comeback in? Waarschijnlijk niet. Dit boek is weliswaar prettig leesbaar en zal liefhebbers van historische romans wel kunnen bekoren; Bosboom-Toussaint was niet voor niets veertig jaar lang de grande dame van de historische fictie.

Maar dat was toen: om in het literaire landschap van vandaag haar plek te kunnen heroveren, is ze simpelweg niet onderscheidend genoeg.

A.L.G. Bosboom-Toussaint, Het huis Lauernesse
Uitgeverij: Kleine Uil
Pagina’s: 578 | € 25,50
ISBN: 978 94 9332 307 0

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.