Zo nu en dan passeert er een film met een dusdanig actuele en urgente boodschap, dat deze burgers en politici echt aan het denken zet.
Dit gebeurde afgelopen jaar in Frankrijk met Au nom de la terre (‘In naam van het land’), een film over de nijpende situatie waarin veel boeren verkeren door complexe regelgeving, dalende inkomsten en financiële wurgconstructies.
Ruim twee miljoen Fransen zagen de film, onder wie president Macron, die de productie in zijn paleis liet draaien.
Au nom de la terre vertelt het verhaal van de gepassioneerde boer Pierre. Na jarenlang zijn droombestaan als Amerikaanse cowboy te hebben geleefd, komt hij in 1979 terug naar Frankrijk om met zijn verloofde Claire het schapenbedrijf van zijn vader over te nemen.
Na het tekenen van de overeenkomst maakt het verhaal een sprong in de tijd. Het is 1996, de schapen zijn vervangen door vijfhonderd geiten en het gezin (Pierre en Claire hebben inmiddels twee tieners) moet alle zeilen bijzetten om het hoofd boven water te houden. “We zijn blut”, zo stelt Claire, waarop Pierre reageert: “Hoe vertel ik dat aan mijn geiten?”
Inkomsten dalen terwijl schulden stijgen. Pierre ziet geen andere uitweg dan het afsluiten van een lening. Hij wordt gedwongen met een veeleisende coöperatie samen te werken en te investeren in een megastal vol plofkippen. Het blijkt het begin van het einde, zeker wanneer ook brute pech nog passeert.
Au nom de la terre biedt meer dan een alarmerend beeld van de huidige situatie in de landbouwsector. De film laat het belang zien van een krachtig gezin binnen een boerenbedrijf, toont de schoonheid van het boerenleven en brengt op schrijnende wijze een generatieconflict in beeld.
Pierre’s vader kan zijn zoon wel helpen, maar wil dit niet. “Je moet gewoon dubbel zo hard werken”, luidt zijn nukkige advies, terwijl Pierre mentaal noch fysiek verder kan.
Regisseur Edouard Bergeon vertelt het verhaal aangrijpend, maar zonder overbodige opsmuk of emoties. Dit is knap, want hij vertelt zijn eigen verhaal: Pierre verbeeldt zijn vader, hijzelf is de jonge boerenzoon die doet wat hij kan om zijn vader te steunen.
Hoe alarmerend de situatie in Frankrijk is, wordt in een kille boodschap voor de aftiteling duidelijk gemaakt. Soms liggen feit en fictie alarmerend dicht bij elkaar.
Film: Au nom de la terre (2019), Frankrijk, 103 min. Regie: Edouard Bergeon, met o.a. Guillaume Canet en Veerle Baetens.
