Vorige maand werd door de Amerikaanse katholieke mediaorganisatie Word on Fire de eerste “spirituele biografie” over Tolkien gepubliceerd. De auteur is Holly Ordway, professor in de apologetica aan de christelijke universiteit van Houston.
Het boek is nadrukkelijk een biografie, dat wil zeggen: het behandelt niet het geloof van Tolkien zoals dat in zijn beroemde werk The Lord of the Rings tot uiting komt, maar eerder zoals hij dat persoonlijk beleefde.
Ordway heeft grondig onderzoek gedaan en weet zich op een zeer vakkundige manier door de enorme zee aan teksten over Tolkiens leven en werk te navigeren. De invloed van het geloof in zijn jeugdjaren wordt door Ordway breed uitgemeten en dat is logisch. De bekering van zijn moeder tot het katholicisme, de dood van zijn ouders en het voogdijschap van priester Francis Xavier Morgan zouden er namelijk voor zorgen dat Tolkien een uitzonderlijke religieuze vorming kreeg.
“Tolkien hield in een dagboek minutieus bij wanneer hij te biecht ging en wanneer hij een mis bijwoonde.”
Tweet dit!
De kracht hiervan komt vooral tot uiting in de hoofdstukken over de Eerste Wereldoorlog, waar Tolkien onder meer vocht in de Slag om de Somme. Ordway laat op overtuigende manier zien dat in die oorlog mensen eerder hun geloof kwijtraakten dan vonden.
Tegelijk wordt duidelijk dat Tolkien in deze periode juist veel steun had aan zijn geloof. Hij hield in een dagboek minutieus bij wanneer hij te biecht ging en wanneer hij een mis bijwoonde. “[Tolkiens] geloof rustte op een vertrouwen in de gekruisigde verlosser die voor hem geleden heeft, maar ook mét hem en de gehele mensheid en die opstond uit de dood. Een wederopstanding waar hij zelf op een mystieke manier onderdeel van uit kon maken in de Eucharistie.”
Tolkiens houding ten opzichte van Vaticanum II was niet eenduidig, maar ook zeker niet onpartijdig en het lijkt erop dat Ordway hier de neiging heeft om dat laatste enigszins te verbloemen. Het behoeft waarschijnlijk weinig uitleg dat iemand die complete fictieve werelden creëerde voor zijn zelfgemaakte talen, het verlies van het Latijn als sacrale taal als een enorme klap ervoer.
De anekdotes hieromtrent schetsen een vertederend beeld van een eigenwijze oude man die weliswaar geen toevlucht neemt tot openlijke rebellie, maar in persoonlijk opzicht onverzettelijk blijft.
Tolkien’s Faith is een belangrijk werk over de meest invloedrijke katholieke auteur van de twintigste eeuw, maar de lezer moet kritisch blijven en in staat zijn te onderscheiden wat door Tolkien zelf werd gezegd en wat Ordway als verklaring hiervoor aandraagt.
Holly Ordway, Tolkien’s Faith, A spiritual biography
Uitgeverij: Word on Fire
Pagina’s: 544 | € 39,95
ISBN: 9781685789916
Alleen in het Engels verkrijgbaar.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
