Paus Franciscus heeft de heilige Irenaeus van Lyon uitgeroepen tot kerkleraar. De theoloog uit de tweede eeuw na Christus krijgt de titel ‘leraar van de eenheid’.
Die krijgt hij, schrijft de paus in een decreet, omdat zijn leven en geschriften “een geestelijke en theologische brug tussen oosterse en westerse christenen” vormen. Franciscus sprak de wens uit dat “de leer van een zo grote leraar” alle christenen mag bemoedigen op de weg naar volle eenheid.
Kerkleraar (of kerklerares) is een eretitel die toegekend kan worden aan heiligen die door hun leven en geschriften een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan de theologie of de leer van de Kerk. De kerkleraren van voor het schisma van 1054 tussen de katholieke en de oosters-orthodoxe Kerken, worden ook in die laatste Kerken bijzonder hoog geacht.
Irenaeus werd geboren in Smyrna in Klein-Azië, het hedendaagse Izmir in Turkije. Hij werd bisschop van Lyon in een tijd waarin de Kerk te kampen had met de opkomst van gnostische sektes.
Dat waren groepen die een persoonlijke, vaak ‘geheime’ geestelijke kennis benadrukten boven geloof in de christelijke leer en het gezag van de Kerk. In zijn bekendste werk Adversus haereses (‘Tegen ketterijen’) bestreed Irenaeus de gnostiek en nam hij het op voor de katholieke orthodoxie.
De heilige kreeg de titel vrijdag, nadat de paus donderdag een ontmoeting had met kardinaal Marcello Semeraro. Hij is hoofd van de Congregatie voor de Heiligverklaringen.
In de bijeenkomst gaf Semeraro aan dat de kardinalen en bisschoppen die lid zijn van de Congregatie, voorstander waren van het toekennen van de titel aan Irenaeus. Met het decreet bevestigde de paus zijn instemming met hun oordeel.
Daarmee komt het aantal kerkleraren op 37, waaronder vier vrouwen. Paus Franciscus riep een keer eerder iemand tot kerkleraar uit: de heilige Gregorius van Narek, in 2015.
In oktober had de paus al aangegeven Irenaeus tot kerkleraar te willen uitroepen. Hij deed dat tijdens een ontmoeting met leden van een naar de heilige vernoemde werkgroep van katholieken en oosters-orthodoxen.
Irenaeus “kwam uit het Oosten, oefende zijn bisschoppelijk dienstwerk uit in het Westen, en was een geweldige geestelijke en theologische brug tussen oosterse en westerse christenen”.
Tijdens de ontmoeting met kardinaal Semeraro erkende de paus donderdag ook de heldhaftige deugdenbeoefening van twee zusters en een aartsbisschop. Zij zijn daarmee een stapje dichter bij zaligverklaring gekomen.
Het gaat om de Italiaanse aartsbisschop Francesco Saverio Toppi (1925-2007), de Italiaanse zuster en ordestichteres Maria Teresa De Vincentie (1872-1936), en de eveneens Italiaanse zuster Gabriella Borgarino (1880-1949).
Bron: Catholic News Service
