Het historisch geschreven erfgoed van de Abdij van Berne is gedigitaliseerd en kan vanaf nu online geraadpleegd worden.
Het eeuwenoude archief was tot voor kort enkel te raadplegen in de abdij zelf. In 2016 kon het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) deze oude documenten laten digitaliseren, zodat ze niet meer fysiek geraadpleegd hoeven te worden.
Sinds deze week zijn de documenten digitaal in te zien op de website van het BHIC. Het archief zelf blijft bewaard in de abdij. Het archief bestaat uit drie onderdelen: het oude archief van de abdij 1134-1857, de archieven van de sociale werkers 1890-1940 en de handschriftencollectie 1400-1900.
De Abdij van Berne kent een eeuwenlange geschiedenis. De wortels van het norbertijnenklooster liggen in het gehucht Bern in de provincie Gelderland. Daar stelden heer Fulco van Berne en zijn vrouw Bescela van Someren hun kasteel ter beschikking voor een klooster. In 1134 kwamen er de eerste norbertijnen aan vanuit klooster Mariënweerd bij Beesd.
Door de Tachtigjarige Oorlog vertrokken de kloosterlingen rond 1580 noodgedwongen naar ’s-Hertogenbosch ver. Toen die stad in 1629 viel, moesten ze korte tijd later uitwijken naar het buitenland. Tot aan de Franse tijd woonden ze in Vilvoorde bij Brussel. Daarna mochten ze terugkeren naar het noorden.
Van begin af aan kregen ze schenkingen om in hun materiële behoeften te voorzien. Dat waren voornamelijk gronden, boerderijen, tienden, cijnzen en pachten. Op afstand beheerden zogenaamde proosten en uithofmeesters namens de abdij grote goederencomplexen.
In 1857 konden de norbertijnen van Berne na drie eeuwen weer een echt klooster vormen. Daarvoor gebruikten ze hun oude bezit in Heeswijk. Naast voortzetting van hun pastorale werkzaamheden namen ze in het begin van de twintigste eeuw ook maatschappelijke taken op zich in het onderwijs en de organisatie van katholieke werkgevers en werknemers.
Deze geestelijke en materiële activiteiten hebben veel sporen nagelaten in de vorm van archieven en handschriften, sommige in goede, andere in slechte staat. Die zijn vanaf nu allemaal digitaal te raadplegen.
