De Protestantse Kerk in Nederland spreekt zondag bij de herdenking van Kristallnacht een schuldbelijdenis uit naar de Joodse gemeenschap in Nederland. De katholieke Kerk publiceerde eerder al een soortgelijke spijtbetuiging.
Dat zegt de Utrechtse hulpbisschop Herman Woorts in een podcast op katholiekleven.nl. Hij is namens de Nederlandse bisschoppen referent voor de contacten met rabbijnen en Joodse religieuze gemeenschappen. Mgr. Woorts doelt in de podcast op de bisschoppelijke brief Levend uit één en dezelfde wortel uit 1995.
Mgr. Woorts erkent in de podcast dat kerkelijke instanties fouten hebben gemaakt. Hij leest voor uit de brief van 1995, waarin dat ook benadrukt wordt.
“Een traditie van theologisch en kerkelijk anti-judaïsme heeft bijgedragen tot het ontstaan van een klimaat waarin de Shoah kon plaatsvinden. Een zogenaamde ‘catechese van de verguizing’ leerde dat het Jodendom na de dood van Christus als volk verworpen zou zijn. Mede door zulke tradities stonden ook in ons land katholieken soms gereserveerd tegenover Joden, soms zelfs onverschillig of afkerig”, zei hij.
Daar tegenover staan heel wat katholieken waaronder de Nederlandse bisschoppen die in oorlogstijd onder leiding van kardinaal De Jong “behoorlijke risico’s hebben genomen”. Zij spraken zich onder meer uit tegen de deportatie van Joden en ontzegden zij NSB’ers de toegang tot de sacramenten.
“Daar hebben wel anderen een prijs voor moeten betalen. De katholiek geworden Joden zijn daarna opgepakt”, vertelt Woorts. Onder hen was de later heilig verklaarde Edith Stein, die in een karmelietessenklooster in Echt woonde.
“Vanaf 1965 (bij de publicatie van Nostra Aetate, de verklaring van het Tweede Vaticaans Concilie over de relatie van de Rooms-Katholieke Kerk ten opzichte van andere godsdiensten) zijn wij ons, Goddank, des te meer bewust geworden dat wij wezenlijk verbonden zijn met het Jodendom,” aldus Woorts.
Daarbovenop komt de brief van de bisschoppen in 1995, 50 jaar na de bevrijding en 30 jaar na Nostra Aetate. “Deze brief zegt dat wij de band moeten voeden en koesteren.”
Woorts noemt ook het grote ‘Mea Culpa’ dat paus Johannes Paulus II uitsprak in het jaar 2000.
Hij is blij dat hiermee de schuld is uitgesproken. “Het heeft bijgedragen aan de band die wij met rabbijnen hebben kunnen opbouwen en wat wij daarna tegen antisemitisme hebben kunnen doen.”
Hij haalde woorden van paus Franciscus aan, die benadrukte dat katholieken moeten vechten tegen “het virus van de onverschilligheid”, en dan met name tegen het antisemitisme, dat toeneemt. “Het uitspreken vind ik heel belangrijk.”
Bronnen: katholiekleven.nl, aartsbisdom.nl
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
