De aankondiging van de Italiaanse bisschoppen dat ze een nationaal onderzoek instellen naar misbruik door geestelijken vanaf het jaar 2001 is met scepsis onthaald door misbruikslachtoffers. Ze vinden de periode te kort en de voorgestelde kerkelijke bronnen onvoldoende. Volgens de bisschoppen is het een “eerste stap, niet de laatste”.
Kardinaal Matteo Zuppi van Bologna, het nieuwe hoofd van de Italiaanse bisschoppenconferentie (CEI), maakte het voornemen op 27 mei in Rome tijdens een persconferentie bekend. De bisschoppen hadden het besluit genomen tijdens hun jaarlijkse vergadering.
Op 18 november, de dag die de bisschoppen markeren als de dag van gebed voor de slachtoffers van misbruik, zullen de bisschoppen verslag doen van de eerste audit over 2020 en 2021.
De keuze om het onderzoek slechts op de afgelopen twee decennia te richten, komt volgens kardinaal Zuppi voort uit het feit dat het “ons betreft”: daarmee doelde hij op daders die nog in leven zijn, en de meesten van hen waarschijnlijk nog in functie.
Voor Francesco Zanardi, hoofd van Rete L’Abuso (een groep van Italiaanse misbruikslachtoffers), is die periode veel te kort. Hijzelf was in de jaren tachtig slachtoffer van misbruik door een priester.
Door dit korte tijdsbestek zullen veel slachtoffers die langer geleden werden misbruikt “niet eens de voldoening krijgen dat hun verkrachting wordt erkend”, zegt hij. Zanardi noemt dit “discriminerend”.
Ook heeft Zanardi kritiek op de bron waaruit de gegevens voor het onderzoek wordt gehaald, namelijk alleen de documenten van de Vaticaanse Dicasterie van de Geloofsleer, de voormalige Congregatie voor de Geloofsleer. De overige archieven, zoals die van kloosters, bisdommen, katholieke scholen en andere kerkelijke instituten, worden niet geraadpleegd.
“Dat is geen gerechtigheid” voor slachtoffers, vindt Zanardi. Hij vindt het “een nutteloos initiatief”.
Kardinaal Zuppi vindt dit juist wel geschikte bronnen. Elk bisdom is namelijk bij kerkelijke wet verplicht om beschuldigingen van misbruik door geestelijken aan het dicasterie te melden. “Er is geen wens om iets te verbergen – integendeel”, zei hij
In samenwerking met onafhankelijke onderzoeksinstituten zal er een analyse komen die de bisschoppen in staat moet stellen om preventieprogramma’s en procedures voor het behandelen van beschuldigingen te verbeteren.
Kardinaal Zuppi liet weten dat de wetenschappers de studie zullen leiden, “niet wij. We zijn niet op zoek naar iemand die ons vertelt wat we willen horen; dat is niet eens in ons eigen belang”.
Al veel langer wordt er in Italië aangedrongen op een groot nationaal onderzoek naar kerkelijk misbruik. Ook al kwam in veel andere landen al veel eerder de omvang van de crisis naar buiten, de Italiaanse Kerk toonde tot nu toe weinig ambitie om een soortgelijk traject te gaan. Kardinaal Zuppi noemt het onderzoek “een eerste stap” en zei dat het “niet de laatste” zal zijn.
Zanardi heeft er weinig vertrouwen in. Hij hoopt op inmenging van de Italiaanse staat en op een onafhankelijke onderzoekscommissie die het verleden onderzoekt.
Bronnen: Crux, CNS en NOS
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
