Paus Franciscus heeft twee van seksueel misbruik verdachte Chileense bisschoppen teruggebracht tot de lekenstand.

In een verklaring maakte de Heilige Stoel vorige week vrijdag bekend dat Francisco José Cox (84), oud-aartsbisschop van La Serena, en de 53-jarige Marco Antonio Ordenes, voormalig bisschop van Iquique, al hun rechten en plichten als clericus is afgenomen. Daartegen is geen beroep mogelijk.

‘Manifest duidelijk’

De paus kan tot een dergelijke maatregel besluiten “wanneer het manifest duidelijk is dat het misdrijf is gepleegd en de beschuldigde partij de gelegenheid heeft gehad zich te verweren.”
Direct voorafgaand aan de bekendmaking had de paus een ontmoeting met de Chileense president Sebastian Pinera, waarbij ook de misbruikschandalen ter sprake zijn gebracht.

Karadima

De opzienbarende stap twee bisschoppen tot de lekenstand terug te brengen komt twee weken nadat de eveneens Chileense misbruikpleger Fernando Karadima door de paus tot de lekenstand was teruggebracht.
In een reactie twitterde Karadima’s slachtoffer Juan Carlos Cruz dat er nu “twee pedofiele bisschoppen minder” zijn. “Het is een goede dag voor de slachtoffers van deze monsters. Nu is het tijd dat de Chileense rechtbanken iets doen”, aldus Cruz.

Seksuele relatie

Cox werd in 1971 bisschop van Chillan en werd in 1981 benoemd als secretaris van de Pauselijke Raad voor het Gezin. In 1985 volgde een benoeming tot aartsbisschop-coadjutor van La Serena en leidde twee jaar later de organisatie van het pausbezoek aan Chili. In 1990 werd hij aartsbisschop van La Serena.
Niet lang daarna meldde een priester dat Cox een seksuele relatie had met een jonge man. Na een onderzoek door de pauselijke nuntius in Chile diende Cox in 1997 zijn ontslag in.

‘Blijken van affectie’

Ondanks de ernst van de zaak bleef Cox een prominente rol spelen in de Kerk. In 2002, vlak voor zijn gedragingen aan het licht kwamen, nam kardinaal Francisco Errazuriz van Santiago, een oude vriend van hem, het voor hem op. “Er waren altijd geruchten door zijn uitzonderlijke blijken van affectie die onder ons gewoon waren. Die waren buitengewoon expressief en dat heeft geleid tot geruchten door mensen die er wat achter zochten”, aldus de kardinaal die zelf van verdoezeling wordt beschuldigd.

‘Donkere kant’

Enkele dagen na de publicatie verontschuldigde Errazuriz zich publiekelijk. Cox zelf vroeg zijn vroegere gelovigen “om vergiffenis voor deze donkere kant in mij en die tegen het evangelie ingaat.”
Nadat bij hem kanker was vastgesteld verhuisde hij in 2012 naar Duitsland, naar de religieuze gemeenschap waarvan hij lid is. Daar verblijft hij nog steeds en zou inmiddels dement zijn.
Het Vaticaan heeft laten weten dat hij daar ook zal blijven.

Jongste bisschop van Chili

Marco Antonio Ordenes werd in 2006 op 41-jarige leeftijd benoemd tot bisschop van Iquique en werd daarmee het jongste lid van het Chileense episcopaat. In 2012 opende de apostolische nuntiatuur een onderzoek na beschuldigingen van seksueel misbruik dat in 1997 had plaatsgevonden met een toen 15-jarig slachtoffer.
Een onderzoek door de burgerlijke autoriteiten werd gestaakt bij gebrek aan bewijs. Nadat Ordenes zijn misstap in een interview had toegegeven volgde enkele dagen later zijn ontslag als bisschop. (KN/CNS)