Slechts een op de vijf Nederlanders vindt Jezus een inspiratiebron, blijkt uit onderzoek door de EO. Het onderzoek over Jezus’ relevantie biedt weinig verrassingen over wat Hij voor de gemiddelde Nederlander betekent, maar trekt ook schrikbarende conclusies over hoe veel christenen Hem zien.
Eerder dit jaar peilde het Ipsos de populariteit van koning Willem-Alexander onder het volk. Heel best kwam de vorst niet uit die peiling; minder dan de helft van de Nederlanders gaf aan vertrouwen in hem te hebben. Voor de verschijningsdatum van dat rapport koos men de dag waarop Willem-Alexander zijn verjaardag vierde – niet echt het leukste verjaardagscadeau.
De Evangelische Omroep (EO) doet min of meer hetzelfde door amper een week voor Jezus’ geboortedag een onderzoek over Zijn relevantie voor Nederlanders te publiceren. Ook deze onderzoeksresultaten zijn nou niet bepaald een geschenk vergelijkbaar met goud, wierook of mirre: uit het onderzoek blijkt dat het gros van de Nederlanders eigenlijk helemaal niets met Jezus heeft.
De EO liet het onderzoek onder een representatieve groep van 1546 Nederlanders uitvoeren in het kader van het jaar 2033, wanneer het precies tweeduizend jaar geleden is sinds Jezus’ kruisdood en verrijzenis. Met het project Jezus2033 wil de omroep daar de komende tien jaar uitgebreid bij stilstaan en “het verhaal van Jezus” bij alle Nederlanders brengen. Het onderzoek is daarvan de nogal zure aftrap.
Een vijfde van de Nederlanders vindt Jezus nog relevant en laat zich door Hem inspireren. Een kwart denkt dat het christendom nog belangrijk is. Ook denkt een vijfde van de Nederlanders dat Jezus opgestaan is uit de dood; weer een kwart gelooft dat Hij de Zoon van God is en dat Hij wonderen heeft verricht.
In het onderzoek is ook specifiek naar christenen gekeken. Daaruit blijkt dat ook onder Nederlanders die zichzelf christen noemen, lang niet iedereen zich door Onze-Lieve-Heer laat inspireren. Slechts 65 procent noemt hem een inspiratiebron en maar 58 procent vindt Hem relevant voor het eigen leven. Minder dan twee derde gelooft dat Jezus opgestaan is uit de dood.
Niet minder opvallend is de waarde die Nederlandse moslims aan Jezus hechten. Binnen de islam geldt Jezus (of Isa, zoals Hij in de Koran heet) als een belangrijke profeet. Volgens het EO-onderzoek vindt 29 procent van de moslims Jezus een inspiratiebron en acht 42 procent Hem belangrijk voor hun leven.
Theoloog Tom Mikkers schrikt van de cijfers. “Het christendom in Nederland wordt net als het ijs op de noordpool en Antarctica alsmaar minder. We voelen alleen de levensbeschouwelijke ramp die zich voor ons ogen voltrekt niet aan. We verliezen een groot gedeeld tijdloos verhaal dat richting geeft aan het leven.”
Wat had EO eigenlijk verwacht met dit onderzoek? Over enkele dagen viert vrijwel iedereen Kerst, maar de aanleiding voor dat feest laat het grootste deel van de Nederlanders koud. Het feit dat nagenoeg alle uitingen van Kerstmis in de media en in het straatbeeld puur commercieel zijn, maakt dat wel duidelijk. Dat de gemiddelde Nederlander nooit aan Jezus denkt, was ook zonder onderzoek wel vanzelfsprekend.
Moet het EO-onderzoek dan vooral als een marketingtruc gezien worden, om de aanleiding voor het Jezus2033-project niet alleen feestelijk maar ook urgent over te laten komen? EO-directeur Arjan Lock heeft tenslotte aangegeven in de komende jaren nog twee onderzoeken te willen uitvoeren, om te peilen of het project succes heeft.
Marketingtruc of niet, de cijfers over hoe specifiek christenen naar Jezus kijken, zouden bij de Nederlandse kerkgenootschappen wel degelijk alle alarmbellen moeten laten rinkelen. 69 procent gelooft dat Hij de Zoon van God is en 64 procent gelooft dat Hij is opgestaan uit de dood: dat betekent dat deze respondenten twee van de meest fundamentele pijlers van hun eigen geloof niet onderschrijven.
Nergens wordt een profeet zo miskend als in zijn eigen stad en onder zijn eigen verwanten en huisgenoten, zei Jezus tweeduizend jaar geleden. De kerken zouden er wellicht goed aan doen om met een eigen soort ‘Jezus2033’ Jezus opnieuw bij alle christenen te brengen – voordat deze woorden van Jezus ook voor Zijn eigen kerk gaan gelden.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
