Een sensationele kop in het AD: een “macabere vondst” op een “beruchte plek” bij een “omstreden klooster”. De kop treft doel: al voel ik direct weerzin en scepsis, ik wil toch graag doorlezen. Het bedoelde klooster is er een in Almelo van de zusters van de Goede Herder, die eerder in opspraak kwamen vanwege de erbarmelijke omstandigheden waarin zij vroeger jonge meisjes te werk stelden in wasserijen en naaiateliers.
De ‘macabere vondst’ betrof tot nu toe onbekende graven. Of er ook daadwerkelijk mensen begraven liggen, en wie dat dan zijn: dat weten we eigenlijk nog niet, zo blijkt verderop in het artikel. Eigenlijk betreft het hier dus iets volstrekt alledaags – een doodgewoon kerkhof bij een klooster – dat door schreeuwerige krantenkoppen wordt omgetoverd tot een scène uit een horrorfilm.
“We moeten niet de illusie hebben dat er geen bloed uit vloeit uit de woorden- en beeldenstrijd”
Tweet dit!
Waarom? Nou ja, omdat het dus uitnodigt tot verder lezen. Er moeten kranten verkocht worden. Daarbij is het publiek blasé geworden. Een gewoon kerkhof raakt ons allang niet meer; we willen er graag donder en bliksem bij zien, een sinistere symfonie van Saint-Saëns erbij horen. En we hebben een boeman nodig, dat vooral. Schimmen in habijt die vanachter een grafzerk opdoemen, spreken tot ieders verbeelding.
Woorden zijn ook beelden. Of beter: ze roepen beelden op, beelden die evenzeer op het netvlies blijven plakken als foto’s of videobeelden. Een strijd met woorden, is een strijd met zulke beelden. We moeten niet de illusie hebben dat dat een meer humane strijd is, dat er geen bloed uit vloeit. Dat doet het wel. Kijk maar naar het conflict in Israël. Daar wordt de strijd ook niet louter met raketten en tanks gevoerd, maar juist ook met beeldvorming over die gewapende strijd.
En die beelden zijn gruwelijk. Zelfs als we de letterlijke beelden nog laten voor wat ze zijn, worden we overspoeld met ooggetuigenverslagen aan beide zijden van het oorlogsfront, het een nog gruwelijker dan het ander, niet zelden voorzien van onsmakelijke details die je niet meer loslaten. Ook hier: we zijn kennelijk blasé geworden voor ‘gewoon’ leed, het moet allemaal steeds heftiger, steeds explicieter. Met ook hier een boeman, een monster met verwrongen grimas en een redeloze, gewetenloze bloeddorst. Alles om ons maar verontwaardigd uit te laten roepen: “Onmensen!”
Dat is het, nietwaar? Het eigenlijke doel van deze beeldenstrijd. Verontwaardiging ontmenselijkt; rechtvaardigt verder bloedvergieten. De oorlogszucht is een demon die zich voedt met op zichzelf heel begrijpelijke boosheid.
In de jaren zestig zongen de protestzangers nog dat er zonder de universal soldier geen oorlog kon bestaan, maar dat is naïef: niet de militair is de motor van de oorlog, maar de ‘onschuldige burger’ die er tevens het eerste slachtoffer van is. Diens boosheid, onze boosheid dus, mobiliseert de militaire machten. Hoe vredelievend wij ook zijn, wij worden ermee tot wapens gemaakt. Massale verontwaardiging is nog altijd doeltreffender dan het meest geavanceerde precisiebombardement. Zo worden wij allemaal daders én slachtoffers van de beeldenstrijd.
 |
Gratis kennismaken met KN?Dit commentaar is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad van deze week. Vrijblijvend kennismaken met onze weekeditie? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan! |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
