Honderdduizenden huishoudens en jongeren worden zwaar getroffen door schuldenproblematiek. Een nog veel groter aantal loopt het risico op ernstige problemen. Met elkaar over geld durven praten is nodig om dat te voorkomen, zegt Carla van der Vlist, directeur van SchuldHulpMaatje.
Hoe groot is het probleem?
Carla van der Vlist: “Het aantal huishoudens met problematische schulden in Nederland is ca. 600.000. Maar ongeveer anderhalf miljoen huishoudens dreigen zwaar in de problemen te komen. Samengevat: een op de vijf huishoudens in Nederland heeft te maken met geldzorgen”.
“Vanuit het NIBUD werd eind 2022 een alarmerend onderzoek gepresenteerd waarin uitgezocht was dat ook hogere inkomens vaker moeite hebben met rondkomen en jongvolwassenen meer dan gemiddeld in een kwetsbare financiële situatie zitten.”
“Veel Nederlandse huishoudens hebben last van de hoge vaste lasten en stijgende uitgaven. De mensen met een lang laag inkomen hebben grote moeite, maar ook 37 procent van de hogere inkomens hebben in toenemende mate geldzorgen.”
“Ook een onderzoek van Deloitte e.a. in 2023 bevestigd dit beeld. Slechts 54 procent van de Nederlandse huishoudens kan alle rekeningen zonder problemen betalen. Bijna 1 op de 5 huishoudens heeft moeite met het betalen van de noodzakelijke kosten voor levensonderhoud.”
“Wij herkennen dat beeld vanuit onze praktijk, waarbij de zorgelijke trend ook is dat armoede en schulden zich verdiepen in onze samenleving, waardoor het verschil tussen bevolkingsgroepen toeneemt.”
“Het gaat vooral om mensen die langdurig leven met een laag inkomen, waardoor ze – na het opraken van reserves en onverwachte rekeningen of terugbetalingen van toeslagen – in de armoedefuik terechtkomen.”
“Slechts 54 procent van de Nederlandse huishoudens kan alle rekeningen zonder problemen betalen”
Tweet dit!
“Hierdoor ontstaat broodnood en groeit het beroep op de voedselbanken. Dit zijn zowel werkende mensen als mensen die vanwege gezondheidsredenen niet voldoende aan het werk kunnen komen. Maar het gaat ook om mensen met middeninkomens die in problemen komen door te hoge kosten.”
Hoe ziet de schuldenproblematiek onder jongeren eruit?
“Zo’n 400.000 jongeren tussen de 18 en 26 jaar hebben ernstige geldproblemen; dat is een toename van zeventig procent in de afgelopen vijf jaar. Opvallend genoeg ontdekken wij in gesprekken met jongeren dat zij in hun eigen beleving weinig tot geen schulden hebben. Ze hebben hooguit wat betalingsachterstanden, zeggen ze dan.”
“Uit onderzoek is gebleken dat het brein volledig ontwikkeld is als vrouwen 25 jaar en als mannen 27 jaar zijn. Het deel van de hersenen waarmee wij verbanden leggen, kunnen relativeren en consequenties overzien, wordt als laatste ontwikkeld. Juist deze vaardigheden zijn van groot belang bij geldzaken.”
Wat kan er gedaan worden om deze problemen te bestrijden?
“Er is extra inspanning nodig om jongeren bewust te maken en te trainen in het ontwikkelen van een financieel gezonde huishouding. We willen hen helpen de schaamte voor hun schulden opzij te zetten en vooral meer zelfvertrouwen te ontwikkelen, zodat ze meer grip krijgen op hun leven en stapeling van problemen wordt voorkomen.”
“Preventie staat hoog bij ons op de agenda. Omdat het vaak mis gaat rondom een levenskruispunt. Het is belangrijk dat we elkaar durven te vragen: ‘red je het wel?’”
Tweet dit!
“Het thema ‘geld’ raakt ons allemaal, maar toch snijden we dit onderwerp in het onderlinge omzien naar elkaar niet aan. Daarmee missen we een kans om elkaar te steunen op een wijze die dieper gaat dan onze portemonnee. Onderling omzien naar elkaar betekent ook oog hebben voor dit facet van het leven en geldzorgen dichtbij bespreekbaar maken.”
“Daarnaast staat preventie hoog bij ons op de agenda. Omdat het vaak mis gaat rondom een levenskruispunt (verlies van werk, gezondheid, partner). Het is belangrijk dat we elkaar durven te vragen: ‘red je het wel?’ Net als we durven te vragen of iemand gezond is gebleven tijdens de coronacrisis of werk heeft.”
“De energiecrisis die grotere groepen treft in onze samenleving maakt hopelijk het gesprek en beroep op hulp makkelijker. SchuldHulpMaatje zal samen met kerken en organisaties in de komende tijd hierop proactief inspelen middels een speciale kerkencampagne redjehetwel.nl.”
“Tenslotte is er met vele maatschappelijke organisaties en kerken een grootschalig initiatief gestart onder de noemer ‘Samen Erop Vooruit’. Daarin proberen we zo veel mogelijk mensen te bereiken die geen gebruik maken van voorzieningen. Via een zogenaamde ‘potjescheck’ kunnen mensen nagaan op welke regelingen ze een beroep kunnen doen. Gemiddeld laten mensen namelijk zo’n 600 euro op jaarbasis liggen.”
Kijk voor meer informatie op schuldhulpmaatje.nl
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
