Irakese vluchtelingen kunnen vanwege hun wettelijke status in Jordanië maar moeilijk rondkomen. In het kleermakersatelier Rafedìn kunnen zij op een waardige manier in hun levensonderhoud voorzien.
In Amman, de hoofdstad van Jordanië, bevindt zich een kleermakersatelier waar niet alleen kleding en accessoires worden gemaakt, maar waar ook de wonden van het leven weer worden dichtgenaaid. De werkplaats heet Rafedìn, wat ‘de twee rivieren’ betekent.
De rivieren verwijzen naar de Tigris en de Eufraat, die Mesopotamië, het hartland van Irak, omsluiten. De naam werd gekozen door de eerste Irakese meisjes die deelnamen aan het project: ongeveer twintig jonge vrouwen die in 2014 de terreur van IS ontvluchtten. In buurland Jordanië probeerden ze hun toekomst opnieuw op te bouwen.
Het project ging in februari 2016 van start. Sindsdien zijn er ongeveer honderdvijftig jonge vrouwen getraind. “Degenen die de trainingen volgen, krijgen een onkostenvergoeding”, vertelt pater Mario Cornioli, de oprichter en coördinator van het project. “Het is een waardige manier van hulpverlening door professionele training te bieden en deze vrouwen te helpen hun families te onderhouden.”
Nadat hij in 2002 tot priester was gewijd in Italië, kwam Cornioli in 2009 naar het Heilig Land. Sinds 2015 werkt hij in Jordanië met Irakese vluchtelingen. Twee jaar daarvoor richtte hij de organisatie Habibi op, die verschillende humanitaire en sociale ontwikkelingsprojecten ondersteunt in zowel Bethlehem als Jordanië. Rafedìn is een van de projecten die door Habibi gesteund worden.
Volgens de laatste statistieken van de Verenigde Naties zijn er in Jordanië bijna 718.000 geregistreerde vluchtelingen en asielzoekers, onder wie meer dan 55.000 Irakezen. Ze zijn in meerdere golven aangekomen sinds de Eerste Golfoorlog. In 2014, tijdens de grote exodus als gevolg van de opkomst van Islamitische Staat, vingen alleen al christelijke gemeenschappen en organisaties meer dan 10.000 vluchtelingen op.
Wat begon als een noodsituatie van een paar weken veranderde in een langdurige situatie, met uitdagingen op het gebied van verblijf, levensonderhoud van gezinnen, toegang tot gezondheidszorg, onderwijs en werkgelegenheid.
Iraakse vluchtelingen krijgen in Jordanië geen wettelijke status. Dit betekent dat ze niet legaal kunnen werken, wat het voor hen moeilijk maakt om in hun levensonderhoud te voorzien. Daarom zijn ze genoodzaakt om zich elders te vestigen, met name in Australië, Canada of de Verenigde Staten – ook al is het hun ultieme droom om op een dag terug te keren naar hun thuisland.
In deze context is Rafedìn ontstaan. “We zijn hier om deze mensen te vertellen dat God hen niet in de steek heeft gelaten”, legt Cornioli uit. “We gaan uit van het streven om deze mensen hun waardigheid terug te geven.” Met steun van vrienden en vrijwilligers kon Rafedìn van start. “Een aantal naaisters en modeontwerpers raakte betrokken”, vertelt Cornioli.
Momenteel werken er negentien meisjes, allemaal christenen. De werkplaats is gevestigd in het gebouw van de Mar Yousef-parochie. Dit dient als bescherming voor de vrouwen die er werken en die anders misschien geen kans hadden gehad.
“Een van de technieken waarmee we ons onderscheiden is patchwork. Het idee is ontstaan om restjes stof te hergebruiken, maar het heeft ook een symbolische waarde”, aldus Cornioli. “Net zoals er iets nieuws en moois kan ontstaan uit samengevoegde restjes stof, kunnen deze ‘afgedankte’ meisjes, wanneer ze verenigd worden, schoonheid om zich heen creëren, zoals dit project laat zien.”
Het contact met vluchtelingen voedt ook Cornioli’s eigen geloof. “Dit zijn mensen met een buitengewoon geloof: ze hebben alles verloren wat ze hadden, maar hebben hun geloof levend gehouden. Voor mij zijn ze een eindeloze bron van persoonlijke verrijking.”
Sinds 2018 wordt het project ondersteund door de Italiaanse bisschoppenconferentie en profiteert het van de medewerking van de vereniging Pro Terra Sancta. Sinds 2020 is er ook een samenwerking met de Franse ambassade in Jordanië.
In de loop der jaren is Rafedìn gegroeid, heeft het verschillende productielijnen ontwikkeld en zijn collecties uitgebreid. Nu is het bedrijf economisch zelfvoorzienend: “We dekken de kosten en kunnen de meisjes een klein salaris geven.”
Luna Sharbel (25) arriveerde afgelopen november in Jordanië, nadat ze Irak had verlaten met haar man en twee kinderen. Ze komen uit de stad Qaraqosh, die ze besloten te verlaten nadat een brand tijdens een huwelijksfeest meer dan honderd slachtoffers veroorzaakte.
“Er is geen werk en geen veiligheid in Irak. Nu hopen we snel naar Australië te vertrekken, waar de hele familie van mijn man al is gevestigd”, vertelt ze. Ondertussen werkt Sharbel bij Rafedìn. “Ik voel me hier goed. Ik denk niet dat ik dit werk voor altijd zal blijven doen, maar hier komen geeft me hoop.”
Hoop is ook het woord dat op het label van Rafedìn staat: ‘Mode gezien door draden van hoop’. “Voor deze jonge vrouwen is hun gedwongen vertrek uit hun thuisland vaak een open wond”, legt Cornioli uit. “Werken, een vaste dagindeling en het kunnen bijdragen aan het onderhoud van hun familie heeft een positieve impact, zelfs psychologisch. Terwijl ze naaien, worden de draden van gekleurd katoen draden van genezing, van hoop voor de toekomst – het weefsel van een nieuw leven.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
