Ik heb in deze column al vaker stilgestaan bij de vraag waarom evangeliseren in onze contreien toch zo moeilijk gaat. Over hoe het komt dat zelfs een goed gedoseerd en persoonlijk geloofsverhaal vaak van je toehoorder af lijkt te glijden.
Daarbij kwam ik tegen wil en dank telkens tot de conclusie dat de Kerk in Vlaanderen de verkondiging van de Blijde Boodschap zélf in de weg staat. De reeks Godvergeten maakt dat nog eens pijnlijk duidelijk – zeker als je bedenkt dat er nog heel wat verhalen zijn die in de reeks niet aan bod kwamen.
Ik vind het dan ook goed dat paus Franciscus de Kerk via de synode over synodaliteit verplicht om over zichzelf na te denken. Om kritisch in de spiegel te kijken en zich af te vragen in hoeverre dat beeld nog lijkt op Christus.
Hopelijk zullen daardoor een aantal elementen uit de verouderde klerikale cultuur en structuur op de schop gaan. Nu gaat de vorm nog te vaak ten koste van de inhoud; wereldse macht ten koste van hemelse kracht.
Wat mij betreft is het hoog tijd om dat om te keren. De Kerk was nooit bedoeld als een onwrikbaar machtsbastion; zij moet nu dringend weer vervellen tot een licht en wendbaar instituut dat zich laat leiden door de Heilige Geest en resoluut ten dienste staat van Christus’ Blijde Boodschap.
Helaas is niets zo verslavend als macht, rijkdom en aanzien. Terugkeren naar een Kerk die onbeduidend is in de ogen van de wereld, maar groot in de ogen van God: kerkelijke gezagsdragers zullen het er moeilijk mee hebben. De paus weet dat en hamert ook daarom op het belang van de leken. De gewone gelovigen in onze contreien beseffen immers al lang dat ze tot een onbeduidende minderheid horen.
Sommigen onder hen leerden daar op een inspirerende manier mee om te gaan. Als een prima ballerina brengen zij de moeilijke spagaat van in-de-wereld-staan-maar-aan-Christus-toebehoren tot een goed einde. Met een glimlach. En ere wie ere toekomt: vaak aangespoord en gecoacht door buitengewone gewone pastoors en religieuzen.
“Terugkeren naar een Kerk die onbeduidend is in de ogen van de wereld, maar groot in de ogen van God: kerkelijke gezagsdragers zullen het er moeilijk mee hebben.”
Tweet dit!
Het wondermiddel dat zij ons samen aanreiken noem ik gratie – al dekt dat woord niet de hele lading. Het is een houding die gekenmerkt is door een zekere bevalligheid en elegantie, aangevuld met warme menselijkheid en een grote portie fijngevoeligheid.
Een houding die klare taal naar waarde schat, maar feilloos aanvoelt wanneer woorden meer kwaad dan goed dreigen te doen. Een houding die de Ander net als Emmanuel Levinas steevast met een hoofdletter schrijft, want die Ander die mijn pad kruist is kind van God én Gods geschenk aan mij op dat moment.
Een houding die niet toevallig herinnert aan de maagd Maria. De engel Gabriël noemt haar immers “Begenadigde”; vol van genade dus – in het Engels ‘full of grace’ – en voegt eraan toe dat zij zich mag verheugen. En die woorden zijn geen mensenwerk: ze komen rechtstreeks uit de hemel.
Laten wij ons daarom bekwamen in de gratie en God welgevallig zijn. Is dat niet belangrijker dan alle macht en rijkdom die hier beneden te vergaren valt?
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
