In de rekenles moesten vroeger soms de tafels van buiten worden geleerd. Dat gebeurde ook met de ‘oefening van berouw’, vanwege de biecht voor de eerste heilige Communie, en de ‘twaalf artikelen van het geloof’ als korte versie van het Credo.
Toen de heilige Theresia van Lisieux (+1897) kort voor haar jeugdig sterven ernstige geloofstwijfels had, raadde een retraite-pater haar aan om de eerste woorden van de Geloofsbelijdenis op een briefje te schrijven en dat op haar borst te dragen.
Christelijk geloof is een innerlijke overtuiging van verbondenheid met God in Jezus Christus. Teksten zijn daarbij een onmisbaar hulpmiddel, zoals verliefde stellen tot vervelends toe blijven zeggen “I love you”. Het is al duizenden keren gezegd, maar toch blijft men het herhalen, als een soort van hoopvolle garantie.
“Oude woorden kunnen eentonig worden, maar ze kunnen ook een middel zijn om onze persoonlijke geloofservaring (opnieuw) te verwoorden”
Tweet dit!
Niet anders gaat het bij het Onzevader, het gebed waarin Jezus ons voor gaat. Oude woorden kunnen saai en eentonig worden, vooral wanneer ze worden afgeraffeld – automatisme; ze kunnen ook een middel zijn om in een traditie te gaan staan en om daarmee onze persoonlijke geloofservaring (opnieuw) te verwoorden. Dat vraagt om een voortdurende interiorisering. Van buiten leren heet zinvol in het Frans apprendre par coeur, ofwel leren met het hart.
Ik denk aan de Engel des Heren op sommige momenten van de dag.
In de Foyer de Charité – in Thorn – wordt elke ochtend het mariale opdrachtgebed van Grignion de Montfort (+1716) gebeden; de verwoording is verre van modern, maar onze dag krijgt daardoor een wezenlijke oriëntatie en daar gaat het om.
Iets vergelijkbaars gebeurt met het bekende gebed van Charles de Foucauld (+1916): wanneer ik die tekst opzeg, weet ik dat mijn vroegere studievriendin, aangesloten bij zijn ‘kleine zusters’ aan de andere kant van de wereld, dit vandaag ook bidt. Het bekende gebed Anima Christi, ‘ziel van Christus, heilig mij’ dat door Ignatius (+1556) wordt aanbevolen maar reeds eerder bekend was, heeft voor generaties zoekers en gelovigen de kostbare functie om zich via een gebedstekst met Jezus Christus te identificeren. Het biedt daartoe houvast.
Bij gebedsteksten gaat het niet allereerst om de woorden. Toch zijn die vaak een onmisbaar middel als dragers van geloof en als uiting van diep doorleefde hoop. Dat hoor ik van pastores in het ziekenhuis, waar stervenden zich aan zo’n gebed vasthouden; dat lees je over mensen in concentratiekampen. Ook hier geldt: jong geleerd is oud gedaan.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
