Menselijk handelen heeft geleid tot milieuvervuiling, tot het uitsterven van diersoorten en tot verandering van het klimaat. Daarom wordt er wel gesproken van het ‘antropoceen’, het tijdperk waarin de mens als een geologische kracht de aarde beheerst.
Aan de hand van de discussie over de klimaatverandering – niet iedereen is ervan overtuigd dat de mens hiervan de oorzaak is – schetst Frederiek Depoortere de beperkingen van de natuurwetenschap. Deze kan geen objectieve informatie leveren in dit soort kwesties.
Bij een naderende tornado is duidelijk wat er gebeurt en hoe je moet reageren (dekking zoeken, wegwezen), maar bij complexere zaken is dat niet het geval. Die kunnen we niet los zien van de vraag hoe we denken over de toekomst van de aarde, of met andere woorden: vanuit welke waarden we het debat voeren.
Zijn relaas van het debat over klimaatverandering doet sterk denken aan wat er zich nu voordoet als gevolg van de verspreiding van het coronavirus. Aanvankelijk was het duidelijk: iedereen moest thuisblijven. Maar naarmate de tijd vorderde, kwamen allerlei vragen op, zoals hoe ver je kunt gaan met het beperken van de bewegingsvrijheid van mensen. Ook doken er complottheorieën op.
Ook Depoortere ziet die parallel. In een interview met het Vlaamse weekblad Tertio zei hij in mei van dit jaar: “We zien dat er na verloop van tijd een conflict van waarden komt. De coronacrisis maakt duidelijk dat een technocratische aanpak op zijn grenzen stoot. Politici dienen in hun beleid niet alleen rekening te houden met wat de virologen hun vertellen, maar ook met waarden.”
Dit boek is geschreven voor studenten die aan de KU Leuven een natuurwetenschappelijke of ingenieursopleiding volgen. Depoortere wil hen ertoe aanzetten niet alles vanuit een technologische invalshoek te bekijken. Dat leverde een zeer gedegen handboek op.
Antwoorden biedt het niet en het gaat ook niet uit van een bepaalde religie. Het christendom en met name Laudato Si’ van paus Franciscus komen aan de orde, maar ook de natuurwetenschappen en de milieubeweging worden uitgebreid behandeld als bron voor spiritualiteit.
Wie een veelomvattend overzicht van opvattingen over de verhouding tussen religie en wetenschap zoekt, zal veel aan dit boek hebben.
Frederiek Depoortere, Mens zijn in het antropoceen. Religie en spiritualiteit in een wereld van wetenschap en technologie. Uitg. Acco, 464 pp., € 35,55, ISBN 978 94 6379 812 9
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
