Op 29 november is het achthonderd jaar geleden dat paus Honorius III de franciscaanse kloosterregel goedkeurde. Dat is niet alleen een gedenkwaardig moment voor de franciscanen, maar ook voor hun vrouwelijke evenknieën, de zusters clarissen. Hoewel zij een eigen kloosterregel volgen, hangen zij wel veel van dezelfde principes aan als de minderbroeders.

Zorg voor de schepping is er daar een van. De clarissen van het Noord-Brabantse Megen besloten die waarde in de praktijk te brengen door een deel van hun kloostertuin om te toveren tot een voedselbos.

Met de natuur mee

Zo’n voedselbos is een bostuin waar vruchtdragende bomen en struiken en eetbare kruiden groeien; de specifieke samenstelling van deze flora zorgt ervoor dat soorten elkaar versterken. Zo ontstaat een systeem dat zichzelf in stand kan houden.

Het onderhoudsarme voedselbos is een permacultuur: ieder jaar zaaien en oogsten hoeft niet, omdat de aanwezige planten elk jaar weer vrucht voortbrengen. Het is dus eigenlijk een vorm van met de natuur mee boeren, in plaats van tegen de natuur in – wat naadloos aansluit op de principes van de clarissen.

‘Zorgen voor een stukje schepping’

In het voorjaar van 2021 bezocht KN het voedselbos van de clarissen voor de serie Groene kloosters, een samenwerking met de Radboud Universiteit en de Konferentie van Religieuzen in Nederland om de groene ambities van religieuzen voor het voetlicht te plaatsen. De bostuin van de clarissen was destijds amper een half jaar oud, waardoor zuster Rebecca Braun vooral vertelde over wat nog komen moest.

Ze legde uit dat een onderhoudsarme tuin een wens van de zusters was, omdat door vergrijzing de meeste bewoners hun groene vingers niet meer uit de mouwen konden steken. Meer kunnen oogsten voor eigen gebruik en voor verkoop in de kloosterwinkel was een tweede argument, maar zeker wilden ze ook in de voetsporen van de heiligen Clara en Franciscus treden en “goed zorgen voor het stukje schepping dat hun is toevertrouwd”.

Bloesem

“Als ik door de tuin loop, besef ik dat ik zelf ook een schepsel ben”, legde zuster Rebecca de waarde van het voedselbos uit. “Wij zijn niet van onszelf. We hebben veel macht, maar ook veel verantwoordelijkheid. Dat wordt nog wel eens vergeten.”

Volgens het laatste bericht op de website van de Megense clarissen waren de amandelbomen afgelopen maart overvloedig met roze bloesems getooid. Ook de andere aanplant deed het uitstekend. Dat voedselbos, dat wil met hulp van de zusters wel groeien.

>> Lees hier het oorspronkelijke artikel (PDF).