Eerst waren het priesters en bisschoppen, nu zijn ook lekengelovigen een doelwit in Nicaragua. “Naar de Mis gaan is een reëel risico op dit moment”, vertelt Danny Osorio, die eind 2018 met haar man en dochter naar Nederland vluchtte.

Screening van mobiele telefoons, intimidaties en een arrestatiebevel dat op de deurmat viel. Redenen genoeg voor Danny Osorio en haar gezin om Nicaragua noodgedwongen te ontvluchten. “Op een dag viel de politie mijn man aan omdat zijn mobiele telefoon leeg was en ze het niet konden controleren. Het was beter om te vluchten, we moesten wel.”

In 2018 braken in het land protesten uit tegen president Daniel Ortega. Terwijl de Kerk eerst op verzoek van de president aan de onderhandelingstafel zat, kwam de kritiek op zijn repressie haar steeds duurder te staan. “Eerst waren bisschoppen en priesters een doelwit”, zegt Osorio in een telefonisch interview met KN. “Nu zijn het ook lekengelovigen.”

U kwam naar Nederland omdat de Nicaraguaanse overheid u wil arresteren. Wat is er precies gebeurd?
“Onze parochie zamelde water en voedingsmiddelen in. Mijn man en ik boden ons aan om het naar universiteiten te brengen, waar we vrienden hadden die deelnamen aan de protesten. Deze daad van solidariteit is nu strafbaar in Nicaragua. In april vorig jaar ontvingen wij een arrestatiebevel. Wij worden beschuldigd van terrorisme en misdaden tegen de Staat.”

Hoe is de situatie nu?
“Er is nog geen politieke leider opgestaan tegen Ortega. Verschillende partijen roepen op tot vrije verkiezingen. Maar het land biedt niet de democratische voorwaarden om verkiezingen toe te laten. De bevolking mag niet manifesteren, als je over straat loopt met de nationale vlag, kan je al opgepakt worden. De regering wil de realiteit als normaal voor doen komen. Maar de straten zijn vol met politie.”

Volgens recente berichten is de agressie tegen de Kerk toegenomen.
“Naast religieuze leiders zijn nu ook lekengelovigen een doelwit van de regering. Bij sommige kerken wordt de elektriciteit afgesloten. Er zijn parochies die het aantal missen hebben moeten beperken. Aanhangers van de regering en paramilitairen omsingelen kerken. Ze vallen gelovigen lastig die naar de Mis willen. Mensen voelen zich onveilig. Naar de mis gaan is een reëel risico op dit moment.”

Zijn er ook andere incidenten geweest? 
“In november vroeg een groep moeders van politieke gevangenen een pastoor om vreedzaam te demonstreren in zijn kerk. Ze wilden bidden om vrijlating van hun kinderen. Omdat de pastoor daar geen politieke bijbetekenis in zag, stemde hij toe. Maar de regering omsingelde de kerk met patrouilles en sloot zowel het water als de elektriciteit af.”

“De moeders bleven samen met de pastoor opgesloten in de kerk, ze mochten er niet uit. Activisten die water bij de kerk wilden brengen, werden opgepakt en beschuldigd van wapenbezit en terrorisme. Toen gingen de moeders in hongerstaking, die gelukkig op 25 november werd beëindigd. Hierbij zag je dat er duidelijk sprake was van agressie tegen de Kerk.”

Hoe kon het zover komen?
“De Kerk heeft zich vanaf het begin onpartijdig opgesteld. Ze bemiddelde tussen de regering en de burgers. Maar de regering zette wapens in tegen demonstranten, waardoor er meer dan 500 doden zijn gevallen. Daar zaten ook kinderen tussen.”

“Toen de Kerk dit veroordeelde, kwam ook zij onder vuur te staan. De regering beschouwde de Kerk als een tegenstander en niet meer als bemiddelaar. Daarnaast boden veel geloofsgemeenschappen humanitaire steun aan manifestanten. Dat schoot bij Ortega in het verkeerde keelgat.”

Er zijn Nederlandse media die beweren dat de Kerk in Nicaragua veel macht heeft. Wat vindt u daarvan?
“De Kerk heeft op dit moment niet de macht waarover Nederlandse media spreken. Zo werkt het niet. Er zijn bisschoppen bedreigd, zoals bisschop Silvio Baéz. Hij moest het land verlaten omdat zijn leven gevaar liep. Baéz is zelfs weggezet als couppleger en terrorist.”

“De regering respecteert de paus en de Kerk, maar niet de lokale leiders. Bij onderhandelingen, waarbij bijvoorbeeld voor vrijlating van politieke gevangenen wordt gepleit, speelt de Kerk een rol. Maar op lokaal niveau worden zowel religieuze leiders als parochianen vervolgd.”