Opnieuw moesten katholieke parochies eraan geloven: gelet op de toename van het aantal coronabesmettingen vroegen de Nederlandse bisschoppen onlangs om het maximum aantal kerkgangers terug te brengen naar dertig. Hoe gaan parochies hier mee om?
Nederlandse parochies doen weer een stap terug nu het coronavirus om zich heen grijpt. Oude protocollen kunnen weer uit de kast, vrijwilligers en pastoors moeten opnieuw kijken hoe ze de maatregelen van de bisschoppen vorm kunnen geven, zonder het geestelijk welzijn van parochianen uit het oog te verliezen.
Ruim een week geleden besloten de Nederlandse bisschoppen om gehoor te geven aan het advies van minister Ferdinand Grapperhaus om maximaal dertig gelovigen per viering toe te laten. De bisschoppen gaan daarbij zelfs een stap verder door ook dringend te adviseren een mondkapje te gebruiken en dat alleen tijdens het ontvangen van de communie af te doen.
Het betekent een organisatorische omslag voor parochies, die over het algemeen gehoor lijken te geven aan de oproep van de bisschoppen. Overigens is de afgelopen tijd gebleken dat het ‘coronaprotocol’ goed lijkt te functioneren. Volgens het RIVM zijn besmettingen slechts in 0,3% van de gevallen terug te voeren op kerkelijke bijeenkomsten.
De meeste parochianen snappen dat de Kerk een steentje bij wil dragen aan het terugdringen van corona, zegt pastoor Dieter Hedebouw. Hij staat aan het roer van de parochie Wonderbare Moeder in Drunen, die bestaat uit twee grote kerken en een kleine kapel in een zorgcentrum.
Toch zijn veel kerkgangers not amused, ziet de pastoor. “Dat is begrijpelijk, mensen vinden het echt niet fijn. Sommigen zijn er ook echt verdrietig over.”
Door het beperken van het aantal gelovigen raken sommige parochianen uit hun kerkelijk ritme, zegt Hedebouw. “Mensen willen op hun vaste gang naar de kerk, dat kan nu niet. We vinden het ook jammer omdat we vrezen dat er mensen zijn die het dan te veel van het goede vinden en dan thuisblijven. Maar het is niet anders, je kan er niets anders van maken.”
In praktische zin doet de pastoor een beroep op alles wat in juni is opgezet: toen was er ook sprake van een maximum van dertig gelovigen per viering. Hedebouw: “De wijze van werken is toen uitgevonden en bedacht. Daar profiteren we van. We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden, maar moeten het als het ware opnieuw onder de auto plaatsen. Het vraagt veel werk, maar het is wel minder dan bij de eerste golf.”
Desondanks betekent het een zekere belasting voor het secretariaat om het allemaal weer op te zetten, ziet de pastoor. “Wanneer mensen reserveren, moeten alle namen worden opschreven en doorgegeven worden aan het welkomstteam, de parochievrijwilligers die de mensen ontvangen als ze in de kerk komen. Onze secretaresse krijgt veel meer telefoontjes en mailtjes dan gewoonlijk.”
Als Missen vol zitten, proberen de parochiemedewerkers mensen te verwijzen naar andere Missen in andere kerkgebouwen. Hedebouw: “Soms verwijzen we ook naar de weekvieringen. Daarbij is er geen inschrijfsysteem, omdat we niet boven de dertig komen. Je probeert ook alternatieven te bieden.”
Ondanks de inzet van de parochie, vallen er toch mensen buiten de boot, ziet de priester.
“Ze kunnen niet hun gebruikelijke plek reserveren. Voor oude mensen is dat extra moeilijk. Parochianen die minder mobiel zijn en niet naar de Mis kunnen komen omdat die vol zit, gaan niet zomaar naar een ander dorp toe. We proberen hier rekening mee te houden, maar dat lukt niet altijd. Zeker niet als mensen zich pas op het laatste moment opgeven.”
In het bisdom Groningen-Leeuwarden besloot de parochie van pastoor Bert van der Wal al voor het persbericht van de bisschoppen om opnieuw alles in gang te zetten om terug te gaan naar dertig. Dat betekende ook voor de Sint-Vitusparochie in Leeuwarden dat het oude reserveringssysteem weer uit de kast werd gehaald, al gebeurde dit volgens de pastoor “met tegenzin”.
“De parochievrijwilligers die dat voorheen deden, waren weer bereid om daarmee verder te gaan. Daarnaast zijn we opnieuw gestart met het streamen van de vieringen. Het klinkt allemaal mooi, maar het is niet ideaal voor een parochiegemeenschap. Je hebt in de afgelopen periode iets opgebouwd en dat wordt uit elkaar gehaald. Het klinkt gemakkelijk, maar het moet wel allemaal gebeuren”, aldus de pastoor.
Hij betreurt dat er geen sprake is van maatwerk voor grotere kerkgebouwen. “De Bonifatiuskerk kon gelet op de ruimte iets meer dan honderd mensen een plaats bieden. Dat moet een heel stuk naar beneden.”
Ook ziet de priester dat het aantal kerkgangers omlaag schiet, nu mensen zich opnieuw moeten aanmelden om de Mis te kunnen bijwonen.
Onlangs bleek uit een rondgang van Katholiek Nieuwsblad dat het aantal kerkgangers in Nederlandse parochies als gevolg van de coronacrisis met ongeveer 25 procent is afgenomen, een beeld dat de pastoor ook terug ziet in zijn parochies.
Volgens Van der Wal snappen de meeste parochianen dat ze zich aan de voorschriften moeten houden. “Ze erkennen ook dat corona echt een probleem is. Ik merk dat dit bij een enkeling minder is. Er zijn, zoals in de maatschappij, verschillende opvattingen. Maar die geluiden zijn er wel. Er zijn ook mensen die niet komen omdat ze het te gevaarlijk vinden. Je merkt dat mensen er verschillend mee omgaan.”
Overigens hebben de Nederlandse bisschoppen naar aanleiding van vragen die er na de aankondiging van maatregelen zijn gerezen, een overzicht gemaakt met veel gestelde vragen.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
