Caritas Internationalis, de overkoepelende katholieke Caritas-organisatie, vraagt om schuldenverlichting voor arme landen. De oproep kwam in de aanloop naar de G20-top van afgelopen zaterdag. Ministers van Financiën en topmensen van de centrale banken van de G20 spraken online over de gevolgen van de coronacrisis voor de wereldeconomie.
Bij de presentatie van het jaarverslag van Caritas Internationalis op vrijdag zei secretaris-generaal Aloysius Johannes dat de financiële schuld van arme landen “vaak wordt betaald met het bloed, zweet en tranen van de armste mensen in die landen”. Zij leven in extreme armoede en zijn “zeer vatbaar voor allerlei gezondheidsrisico’s”.
De Filipijnse kardinaal Luis Antonio Tagle, voorzitter van Caritas Internationalis, vestigde de aandacht op de indirecte gevolgen van de coronapandemie. Die gaan verder dan de gezondheidszorg en bedreigen de toch al kwetsbare gemeenschappen.
Tagle voegde eraan toe dat de schulden van arme landen in Afrika, delen van Zuid-Amerika en Azië grote sociale en economische gevolgen hebben. “Paus Franciscus heeft continu benadrukt dat de schulden moeten worden opgeschort”, zei Tagle, “om deze landen de mogelijkheden te geven om de weg te zoeken naar herstel en ontwikkeling.”
Schuldenverlichting van arme landen is één van de twee belangrijkste speerpunten van Caritas Internationalis. Officieel hebben de Wereldbank en G20 al in april het opschorten van schuldenbetaling voor lagelonenlanden geregeld, maar in de praktijk blijkt dat de arme landen in 2020 nog altijd elke maand € 2,4 miljard aan schuld terug moeten betalen.
Daarnaast zijn landen boven het niveau van lagelonenlanden, zoals Ecuador, Argentinië en Libanon, niet ontheven van hun schuldbetaling en dat zorgt dat ze niet aan de betalingsverplichtingen kunnen voldoen.
“Zelfs in de beste tijden zetten financiële schulden een grote rem op de groei en ontwikkeling van Afrika”
- Kardinaal Wilfrid Napier, voorzitter Caritas Zuid-Afrika
Het tweede speerpunt van Caritas Internationalis: verplaatsing van fondsen naar betrouwbare organisaties die met arme gemeenschappen samenwerken, voornamelijk religieuze organisaties.
Door naar beide speerpunten te streven, “bereiken we de doelen van duurzame ontwikkeling en verzekeren we de waardigheid van allerarmsten”, zei Aloysius Johannes.
Daarnaast pleitte hij voor een wereldwijd staakt-het-vuren en een einde aan de economische sancties in landen als Syrië. “Het effect van sancties als politiek middel zijn bewezen nutteloos, maar ze hebben een enorme vernietigende uitwerking op de levens van arme burgers.”
Kardinaal Wilfrid Napier van Durban, voorzitter van Caritas Zuid-Afrika, wijst op de nefaste invloed die corona heeft op de toch al krachteloze relaties tussen de Afrikaanse en de internationale gemeenschap, vooral de voormalige kolonisatoren. Hij ziet een grote discrepantie bij het uitwisselen van informatie over de pandemie met Afrikaanse landen.
De voormalige kolonisatie heeft ook in de coronacrisis nog grote negatieve invloed, vindt Napier. De relatie met westerse landen is veranderd van een koloniale bezetting en controle tot quasi-vrijheid, die in de praktijk toch neerkomt op vrijwel volledige afhankelijkheid van de voormalige kolonisator.
Afrika is nog steeds “bezet” door Europese landen en dat komt door de grote financiële schulden van veel Afrikaanse landen, stelt Napier. “Zelfs in de beste tijden zet dat een grote rem op de groei en ontwikkeling van Afrika.”
Op 21 en 22 november 2020 vindt de volgende G20-bijeenkomst plaats in Riyad, de hoofdstad van Saudi-Arabië.