De komende Amazonesynode is een “urgente” bijeenkomst. Niet van wetenschappers of politici, maar van de Kerk. Haar belangrijkste doel blijft evangelisatie, aldus de paus in een nieuw spraakmakend interview, waarin hij ook nationalisme en isolationisme hekelt, en populistische politici vergelijkt met Hitler.
“Het belang van de biodiversiteit in het Amazonegebied en zijn bedreigingen zal ook worden besproken, omdat dit gebied samen met de oceanen veel bijdraagt aan het overleven op onze planeet. Veel van de zuurstof die wij inademen komt daar vandaan. Daarom betekent ontbossing moord op de mensheid”, sprak de paus.
Hij noemde ook de gevaren van het opkomende nationalisme en isolationistische sentimenten. Paus Franciscus: “Ik ben bezorgd over toespraken die op die van Hitler in 1934 lijken. ‘Wij eerst, wij… wij…” Dit gedachtegoed is “beangstigend”.
Het interview van 9 augustus werd gepubliceerd door Vatican Insider, een online nieuwsbijlage van krant La Stampa.
Over de gevaren van ‘soevereinisme’ of nationalisme, zei de paus dat het een houding van isolatie en geslotenheid vertegenwoordigt.
“Een land moet soeverein zijn, maar niet gesloten, in zichzelf opgesloten,” sprak hij.
“Nationale soeverein zijn, dat moet verdedigd worden. Maar relaties met andere landen, met de Europese gemeenschap, moeten ook beschermd en aangemoedigd worden. Soevereinisme, daarentegen, gaat te ver en eindigt altijd verkeerd. Het leidt tot oorlog,” vervolgde de paus.
Gevraagd naar populisme, zei de paus dat het belangrijk is dat mensen hun zorgen kunnen uiten, maar het wordt anders wanneer “er een populistische houding op mensen wordt gelegd.”
“Volken zijn soeverein, met hun eigen manier van denken, voelen, oordelen en zich uitdrukken”, sprak hij, “terwijl populisme tot soevereinisme leidt. Het achtervoegsel ‘-isme’ is nooit goed.”
Over de migrantencrisis zei de paus, dat op de eerste plaats nooit het meest belangrijke recht van al geschonden mag worden: het recht op leven. “Immigranten proberen vooral te ontsnappen aan oorlog en honger, vanuit het Midden-Oosten en Afrika.”
Als het over oorlog gaat, “moeten we vechten en opkomen voor de vrede”, en ook investeren in Afrika zodat de mensen daar “hun problemen kunnen oplossen en de migrantenstroom stopt”.
Voor de immigranten die inmiddels al in onze thuislanden zijn, moeten “bepaalde criteria worden nagestreefd”.
“Ten eerste een christelijke, evangelische plicht. Deuren moeten worden geopend, niet gesloten. Ten tweede, vergezellen. Ten derde, bevorderen. Ten vierde, integreren. De nieuwkomers moeten in de gastlanden integreren”, aldus Franciscus.
“Tegelijkertijd moeten regeringen ook nadenken en voorzichtigheid nastreven, een deugd van regering. De machthebbers zijn geroepen om na te denken hoeveel migranten ze kunnen opnemen.”
Als die drempel is bereikt, “kan de situatie opgelost worden door dialoog met andere landen, omdat sommige landen juist mensen nodig hebben om bijvoorbeeld op het land te werken of hun economie op te krikken en nieuw leven te blazen in ‘halflege dorpen’ vanwege de lage geboortecijfers”.
Gevraagd naar het waarom van de Amazonesynode, antwoordde de paus: “Het is een ‘kind’ van Laudato Si’. Zij die het niet hebben gelezen zullen de synode nooit begrijpen. Laudato Si’ is geen groene encycliek, het is een sociale encycliek, die gebaseerd is op een ‘groene’ realiteit, het rentmeesterschap van de schepping.”
“Laudato Si’ is geen groene encycliek, het is een sociale encycliek”Tweet dit!
- Paus Franciscus
Onder alle milieuproblemen is er één die de paus het meest geschokt heeft. “Dat is dat de natuurlijke hulpbronnen steeds sneller verbruikt worden dan kan worden opgebracht.”
“Het is zeer ernstig. Het is een wereldwijde ramp”, zei hij, “dat ‘Earth Overshoot Day’ dit jaar op 29 juli viel, de dag waarop de consumptie van goederen in de ‘min’ schiet vanwege de jaarlijkse vraag naar wat de aarde kan geven in dat gehele jaar.”
De ernst van het probleem betekent dat “de synode een urgentie heeft. Maar let op: een synode is geen bijeenkomst van wetenschappers of politici. Het is geen parlement: het is iets anders”, aldus de paus.
De synode “is geboren” uit de Kerk “en zal een evangeliserende missie en dimensie hebben. Het zal een werk van communio zijn geleid door de Heilige Geest.”
Paus Franciscus werd gevraagd of de mogelijkheid van het tot priester wijden van oudere, getrouwde mannen in afgelegen oorden een belangrijk onderdeel van discussie zou worden. De paus antwoordde: “Absoluut niet. Het is enkel één nummer” in het werkdocument.
Het 45 pagina tellende document, die als leidraad geldt voor de geplande discussies, bevat 146 genummerde onderdelen over verschillende onderwerpen.
Een subonderdeel van een ideeënlijst over het creëren van geschikte en benodigde bedieningen zegt: “We bevestigen dat het celibaat een geschenk is aan de Kerk. Het is voor de meest afgelegen plekken nodig dat de mogelijkheid van priesterwijding wordt bestudeerd van oudere, liefst inheemse mensen, gerespecteerd en geaccepteerd door hun gemeenschap, zelfs als zij al een stabiel gezin hebben, om de toegankelijkheid tot de sacramenten te verzekeren en het christelijk leven de vergezellen en behouden.”
Het hoofddoel van de synode is volgens paus Franciscus “de bediening van de evangelisatie en de manieren van evangelisatie.”
Een vraag omtrent de ecologische zorgen en wat in de weg staat bij het beheren van de Amazone, antwoordde de paus: “De bedreiging van mensenlevens en het land komt van de economische en politieke belangen van de belangrijkste sectoren van de samenleving.”
“Beleidsmakers zouden alle medeplichtigheid en corruptie van zich af moeten schudden.”
“Ze moeten concreet verantwoordelijkheid nemen, bijvoorbeeld in het geval van de dagbouwmijnen die het water verontreinigen en ziektes veroorzaken.”
Wat de paus het meeste vreest voor onze planeet, is “het verdwijnen van de biodiversiteit, nieuwe dodelijke ziektes” en het verlies en “de verwoesting van de natuur die kan leiden tot de dood van de mensheid.”
De paus prees de toegenomen bewustwording en de acties die jongeren ondernemen, zoals Greta Thunberg, de Zweedse tiener die met haar #FridaysForFuture campagne studenten aanzette tot stakingen, om snelle klimaatactie te verkrijgen. Paus Franciscus ontmoette de 16-jarige milieuactiviste tijdens een wekelijkse algemene audiëntie op het Sint-Pietersplein in april.
De paus zei dat de grote en kleine dingen die mensen iedere dag kunnen doen “echt impact hebben” omdat verandering vraagt om echte, concrete daden. Als mensen zich meer duurzaam gaan gedragen “creëren zij een cultuur van onvervuilde schepping”.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.