In 2023 zijn twintig missionarissen om het leven gebracht. Dat aantal ligt iets hoger dan in 2022, maar Afrika bleek opnieuw het gevaarlijkst. Volgens het Vaticaan valt op dat deze missionarissen “niets deden wat de aandacht had kunnen trekken”.

Vaak zijn eindejaarslijstjes grappig of merkwaardig, maar het Vaticaanse persbureau Fides heeft 2023 afgesloten met een overzicht dat een mineurstemming oproept. Volgens Fides zijn er in het afgelopen jaar namelijk wereldwijd twintig missionarissen, zowel gewijde als ongewijde katholieken, vermoord.

Afrika het gevaarlijkst

Dat aantal ligt iets hoger dan in 2022: toen vielen er achttien missionarismoorden te betreuren. Met negen doden blijkt Afrika voor het derde jaar op rij het gevaarlijkst voor missionarissen. Meerdere missionarissen zijn daar het slachtoffer geworden van terroristische aanslagen, onder andere in Nigeria en Burkina Faso.

Onder de Afrikaanse slachtoffers valt ook de 82-jarige Vlaamse salesiaan Pol Feyen. Hij werd in de nacht van 11 op 12 december met messteken om het leven gebracht in zijn woonplaats in de Democratische Republiek Congo. De politie gist nog naar de aanleiding voor de moord op Feyen, die zich decennialang heeft ingezet voor Congolese weeskinderen.

Bisschop

In Noord- en Zuid-Amerika zijn zes missionarissen vermoord. In Mexico, waar grote regio’s gebukt gaan onder het geweld van drugskartels, zijn vier missionarissen om het leven gekomen.

De enige bisschop die in de lijst is opgenomen, is hulpbisschop David O’Connell van Los Angeles, die op 18 februari door de man van zijn huishoudster werd doodgeschoten.

Bomaanslag

In de Filipijnen kwamen twee katholieke studenten, die actief waren als vrijwilliger bij het studentenpastoraat van de universiteit van de stad Marawi, om bij een bomaanslag die op 3 december plaatsvond tijdens een Mis op de universiteit.

Ook zijn de twee vrouwen die op 16 december zijn doodgeschoten op een parochieterrein in Gaza in de lijst opgenomen; zij waren namelijk lid van een oecumenische groep die armen en mensen met een beperking in de Gazastrook ondersteunt.

Tot slot meldt het Vaticaan één missionarismoord in Europa. In het Spaanse Algeciras werd op 25 januari een koster neergestoken. De verdachte van die moord zou later ook een priester verwond hebben.

‘Alledaagsheid’

Fides heeft in de verantwoording van de lijst laten weten het begrip ‘missionaris’ ruim op te vatten door alle gelovigen die “betrokken zijn bij het kerkelijke leven” daaronder te scharen, omdat door het doopsel “alle leden van het Volk van God missionaire leerlingen worden”.

Volgens de Vaticaanse persdienst valt vooral op dat “alledaagsheid” een kenmerk is dat de meeste slachtoffers gemeen hebben: “Ze hebben geen sensationele acties uitgehaald of buitengewone daden uitgevoerd die de aandacht trokken of hen in de problemen zouden kunnen brengen.”

“Ze hadden naar een andere plek kunnen gaan, of hun werk voor de Kerk kunnen opgeven of verminderen”, aldus Fides. “Maar dat deden ze niet, hoewel ze zich bewust waren van de situatie en de gevaren waarmee ze elke dag geconfronteerd werden.”