Het aftreden van premier Ariel Henry heeft de crisis in Haïti niet verlicht. De chaos in het land is compleet, waarbij priesters en religieuzen geteisterd worden door ontvoeringen door criminele bendes.
Nadat meer dan tachtig procent van de hoofdstad Port-au-Prince in handen van bendes is gekomen en 300.000 burgers hun huis hebben moeten ontvluchten, heeft de Haïtiaanse premier Ariel Henry op 11 maart zijn ontslag ingediend. In de videoboodschap waarin hij zijn besluit uitlegt, geeft Henry aan dat Haïti “vrede en stabiliteit nodig heeft”.
Dat is een treffende samenvatting van de situatie in het land, dat compleet in puin ligt. Criminele groepen coördineren aanvallen op politiebureaus en konden de afgelopen weken meer dan drieduizend gevangenen uit een strafinrichting vrijlaten, onder wie moordenaars en ontvoerders.
De bendeleiders wilden met die actie het aftreden van de premier afdwingen. Henry trad aan nadat president Jovenel Moïse in juli 2021 werd vermoord.
Criminele bendes zijn sindsdien als paddenstoelen uit de grond geschoten en hebben hun greep op de Haïtiaanse samenleving vergroot, waardoor de toch al chaotische situatie in het armste land van Noord-Amerika nog verder is verslechterd.
Haïti staat op de rand van een burgeroorlog, merkt aartsbisschop Max Leroy Mésidor van Port-au-Prince. “Geen enkele plek is echt veilig”, zegt hij in een interview met Vatican News. “Ontvoeringen komen aan de lopende band voor: arm of rijk, hoogopgeleid of niet, iedereen kan slachtoffer worden.”
“Het is niet gemakkelijk, maar we moeten ons kruis dragen en Christus volgen, zeker in deze Veertigdagentijd.”
Tweet dit!
Het geweld heeft het werk van priesters en religieuzen in Haïti zwaar getroffen. Het parochieleven is op sommige plekken volledig stilgevallen. “Ik kan zelf twee derde van mijn bisdom niet bezoeken omdat de wegen geblokkeerd zijn”, zeg aartsbisschop Mésidor.
“Maar wij bisschoppen proberen samen te werken en te getuigen”, vervolgt hij. “Het is niet gemakkelijk, maar we moeten ons kruis dragen en Christus volgen, zeker in deze Veertigdagentijd.”
De Kerk probeert de armen te helpen met sociale programma’s in volkswijken, maar het geweld heeft het voor veel missionarissen onmogelijk gemaakt om door te gaan. In 2023 moest bijvoorbeeld een Braziliaans missieproject na dertien jaar worden beëindigd nadat gewapende mannen het hoofdkwartier van de missie waren binnengevallen.
Missionarissen behoren tot de voornaamste doelwitten van ontvoerders, wat angst zaait onder Haïtiaanse geestelijken. In 2024 is al een groot aantal priesters en zusters ontvoerd. Onder bendeleden heerst namelijk sterk het idee dat de Kerk en katholieke organisaties ruimschoots losgeld betalen voor ontvoerde missionarissen.
Vanwege hun werk met de armste en meest kwetsbare Haïtianen wagen geestelijken zich vaak in risicogebieden, wat de bendes ook nog eens in de kaart speelt.
Tot de meest recente ontvoeringen behoort de kidnapping in januari van zes zusters, die na vijf dagen werden vrijgelaten. De chauffeur van de bus waarin ze zaten toen ze werden meegenomen, werd echter gedood.
Op 23 februari werden zes missionarissen van het Heilig Hart samen met een leraar meegenomen door gewapende mannen toen ze op weg waren naar de school van hun congregatie. Op 5 maart werden drie zusters ontvoerd in het weeshuis dat zij runnen.
“Onze missie is om de armen, de daklozen en de meest behoeftigen in de samenleving te begeleiden, zelfs onder deze omstandigheden.”
Tweet dit!
Zij werden de volgende dag vrijgelaten en in veiligheid gebracht, maar van de zes missionarissen van het Heilig Hart worden er nog steeds twee vastgehouden, aldus een verklaring die hun congregatie op 10 maart publiceerde.
“Twee broeders blijven in gevangenschap. We onderhandelen momenteel met de criminelen”, vertelt Gilbert Peltrop, secretaris-generaal van de Conferentie van Religieuzen van Haïti, in een interview met OSV News.
Volgens Peltrop zijn de drie zusters vrijgelaten zonder betaling van losgeld. Gewoonlijk vragen bendes grote sommen geld in ruil voor de ontvoerde slachtoffers, iets waarover vaak lang onderhandeld moet worden tot er meer haalbare bedragen worden afgesproken.
Volgens pater salesiaan Morachel Bonhomme, die aan het hoofd staat van de Conferentie van Religieuzen van Haïti, is de huidige situatie voor geestelijken in het land extreem moeilijk.
“We proberen voorzichtig te zijn, maar we blijven aanwezig. We hebben een missie te volbrengen. Onze missie is om de armen, de daklozen en de meest behoeftigen in de samenleving te begeleiden, zelfs onder deze omstandigheden”, aldus Bonhomme tegen OSV News.
Volgens experts is internationale hulp onontbeerlijk om de problemen in Haïti aan te pakken. De Verenigde Naties hebben besloten om een multinationale veiligheidsmissie naar het land te sturen, mogelijk geleid door Kenia, dat eerder heeft overwogen om duizend politieagenten beschikbaar te stellen.
Ook paus Franciscus is in gedachten bij de situatie in het land. In zijn angelustoespraak op 17 maart vroeg hij de leiders in het land om “in de geest van solidariteit het goede voor de hele gemeenschap” na te streven.
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
