‘Doctor veritatis’ (‘doctor van de waarheid’): die titel zou de heilige Edith Stein (1891-1942) kunnen krijgen, als de paus een recent verzoekschrift van de ongeschoeide karmelieten inwilligt.

Paus Franciscus ontving op 18 april tijdens een privé-audiëntie in het Vaticaan een officieel verzoek van de algemene overste van de ongeschoeide karmelieten, pater Miguel Márquez Calle, om de theologische erfenis te erkennen van de heilige die als martelaar stierf in Auschwitz.

Vijfde vrouw

Als dit verzoek wordt aanvaard, kan Stein, ook bekend onder haar religieuze naam Teresa Benedicta van het Kruis, de vijfde vrouw worden die wordt uitgeroepen tot kerklerares, een titel die een aanzienlijke bijdrage aan de theologie en het morele leven van de Kerk erkent.

Met de petitie kan het Vaticaanse dicasterie voor de heiligverklaringen officieel beginnen met het vereiste proces om Stein de titel toe te kennen.

Zoektocht naar de waarheid

In 2022 – jaar dat zowel de 100e verjaardag van Steins doopsel als de 80e verjaardag van haar martelaarschap markeerde – richtten de karmelieten een internationale commissie op om de nodige documentatie te verzamelen die het Vaticaan nodig had.

Een titel die destijds voor haar werd voorgesteld was ‘doctor veritatis’, vanwege haar niet aflatende intellectuele zoektocht naar de waarheid, die ze na haar bekering herkende in de persoon van Jezus Christus.

Atheïst en filosoof

Stein werd in 1891 geboren in een Joodse familie in wat nu Wrocław is, in het zuidwesten van Polen. De stad stond toen bekend als Breslau en lag in het Duitse Rijk.

(Tekst gaat verder onder kader)

Nadat ze zichzelf op 20-jarige leeftijd tot atheïst had verklaard, behaalde ze een doctoraat in de filosofie.

Autobiografie van Teresa van Avila

Ze besloot zich in 1921 tot het katholicisme te bekeren, nadat ze in een nacht de autobiografie van de 16e-eeuwse karmelietessenzuster Teresa van Avila had gelezen.

“Toen ik het boek uit had”, herinnerde ze zich later, “zei ik tegen mezelf: dit is de waarheid.”

Opgepakt in een Limburgs klooster

Stein werd gedoopt op 1 januari 1922, toen ze 30 jaar oud was. Ze nam de naam Teresa Benedicta van het Kruis aan toen ze 12 jaar later een novice bij de karmelietessen werd.

Tien jaar nadat Stein in het klooster was ingetreden, werd ze in het Limburgse Echt gearresteerd samen met haar zus Rosa, die ook katholiek was geworden, en de leden van haar religieuze gemeenschap.

Heiligverklaring

Teresa Benedicta van het Kruis stierf in het concentratiekamp Auschwitz op 9 augustus 1942. Paus Johannes Paulus II verklaarde haar in 1998 heilig en riep haar het jaar daarop uit tot medepatrones van Europa.

“God is waarheid”, schreef Stein na haar bekering. “Iedereen die de waarheid zoekt, zoekt God, of hij zich daar nu bewust van is of niet.”