Vandaag precies 40 jaar geleden – op 4 oktober 1983 – verscheen de allereerste editie van Katholiek Nieuwsblad. Veel is er sindsdien veranderd, maar nog meer bleef er hetzelfde.
In de Bijbel wordt het getal ‘40’ geassocieerd met beproevingen, een periode van uitdagingen die uiteindelijk overwonnen worden, en waar men sterker en wijzer uitkomt. Mozes’ eenzame verblijf op de Sinaï die veertig dagen duurde, de veertigjarige tocht van de Israëlieten door de woestijn op weg naar het Beloofde Land, Jezus’ veertigdaags vasten in de woestijn, inclusief bekoringen van de duivel…
Katholiek Nieuwsblad heeft de afgelopen veertig jaar zijn beproevingen ook volop gekend. In veel opzichten waren het inderdaad ‘woestijnjaren’. Jaren van ‘vasten’, jaren van schaarste, van worstelen om alle zorgen het hoofd te bieden, jaren van bij tijd en wijle rusteloos gebed. Jaren van eenzaamheid soms ook, van roepen in de woestijn.
Het ontstaan noch het voortbestaan van KN is ooit vanzelfsprekend geweest. Op veel applaus hoefden de oprichters en ook de latere makers niet te rekenen. Van buiten maar juist ook van binnen de katholieke kerkgemeenschap werd ons blad met argusogen bekeken.
“Een krant die het nooit goed kan doen, doet het eigenlijk best goed”
Tweet dit!
Vooruitstrevende katholieken zagen het als een reactionair vod, dat kritiekloos naar het pijpen van ‘Rome’ en de bisschoppen danste. Die bisschoppen op hun beurt leken echter ook maar weinig enthousiast.
Bij gelegenheid van de eerste verjaardag van KN in 1984 werd een interview geplaatst met de latere kardinaal Simonis, destijds zelf krap een jaar aartsbisschop van Utrecht. Er kon nog net een zuinig compliment af dat de krant “op de goede weg” was, maar niet voordat de dienstdoende verslaggever een uitbrander had moeten dulden vanwege het stellen van een lastige vraag die onmogelijk “binnen het korte bestek van een interview” kon worden beantwoord.
Het raakt aan een bredere paradox in de journalistiek: een krant die het nooit goed kan doen, doet het eigenlijk best goed. Want serieuze media zijn niet uit op bijval, ze zijn geen echokamer van steeds dezelfde meningen, ze zijn noch partijorgaan noch social-media-bubbel van gelijkgestemden.
Goede journalisten zijn doorgaans slechte verkopers en nog slechtere politici; want ze praten hun publiek niet naar de mond, ze hebben lak aan ‘u vraagt wij draaien’, en blijven hardnekkig aandacht vragen voor onderwerpen die zij van belang achten, ook als werkelijk niemand er wakker van ligt.
Zo was het en zo is het nog steeds voor de journalisten die voor Katholiek Nieuwsblad werken. Van meet af aan zeiden velen: dat heeft toch geen toekomst? Daar zit toch niemand op te wachten? Het zij zo. Toch doorstonden wij alle beproevingen vooralsnog.
“‘Nieuws’ is vaak eerder ‘ouds’; we herkennen er cycli in, eindeloos herhaalde refreinen”
Tweet dit!
In een volle archiefkast op onze redactie in Den Bosch staan ze allemaal keurig op een rij: de veertig jaargangen, ambachtelijk gebundeld in stoffen banden. Als je er doorheen bladert, word je al snel deelgenoot van de beschreven worstelingen. Zo veel veranderde er. De opmaak, de redactionele samenstelling en koers, de rubrieken. Columnisten die kwamen en gingen. Onderwerpen die ooit de pennen in beroering brachten maar nu door iedereen vergeten zijn.
Maar nog veel meer bleef in feite hetzelfde. ‘Nieuws’ is vaak eerder ‘ouds’; we herkennen er patronen in, cycli, jaargetijden, echo’s en eindeloos herhaalde refreinen. Synodes in Rome, heiligen en zondaars, de paus bidt voor dit-en-dat, ophef in bisdom zus-en-zo, kritiek op de katholieke identiteit van die-en-die organisatie, het vergeten lot van medegelovigen in verre landen: in ieder willekeurig jaargang komen ze terug, je kunt er met een katholieke bingokaart doorheen bladeren.
Ook aan de missie veranderde weinig. Die hebben we onlangs kernachtig opnieuw geformuleerd als: Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag. Daar ging het in 1983 om, daar gaat het in 2023 om, en daar zal het – als ons zoveel tijd van leven gegund is – in 2063 om gaan.
Of de ‘woestijnjaren’ echt voorbij zijn? Wie zal het zeggen. Zorgen zullen er altijd wel blijven. Maar we kijken bij dit jubileum niet enkel terug, maar ook vooruit. U leest in onze jubileumeditie veel verhalen van lezers en medewerkers, van oudgedienden en jonggedienden, visies op verleden, heden en vooral ook toekomst van katholieke kwaliteitsjournalistiek. Ongeacht of we er de handen voor op elkaar krijgen: we zijn er al 40 jaar, en we zijn vast van plan te blijven.
 |
Gratis kennismaken met KN?Dit artikel is afkomstig uit Katholiek Nieuwsblad van deze week. Vrijblijvend kennismaken met KN? Vraag hier 3 gratis proefnummers aan! |
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
