Het zou de geloofwaardigheid van de klimaatactivisten ten goede komen als ze even radicaal zouden opkomen voor het klimaat in zijn globaliteit als voor de beschermwaardigheid van ieder leven.

Scholieren die spijbelen voor het klimaat. Het is de laatste tijd een gekend verschijnsel geworden. Alvast een unieke vondst om zo de aandacht te trekken van een hele gemeenschap, politici inbegrepen, op een meer dan gevoelig thema waarover het laatste woord nog niet is gezegd. En dan zal dit woord laveren tussen doemdenken en relativeren. De waarheid zal zoals steeds wel ergens in het midden liggen.

Is spijbelen gepast?

Of spijbelen nu de gepaste wijze is om te protesteren, ook daarover lopen de meningen uiteen. Objectief blijft spijbelen toch steeds onwettig afwezig zijn tijdens de schooluren, tenzij een wettige reden kan worden aangegeven, maar dan is het geen spijbelen meer. Wordt er een gevaarlijk precedent geschapen door dit spijbelen voor het klimaat goed te keuren en zelfs aan te moedigen?

Wat met de scholieren die kiezen om niet deel te nemen aan deze manifestatie? Zullen ze door hun medeleerlingen en zelfs door sommige leerkrachten nu met een scheef oog aangekeken worden en als asociaal bestempeld worden, gevoelloos voor de grote maatschappelijke problemen?

Emoties winnen het vaak van argumenten

Het belang van de aandacht voor het klimaat mag echter niet geminimaliseerd worden. Maar zijn er nu echt geen andere wegen om enerzijds de leerlingen op een adequate wijze méér milieubewust te maken en hen anderzijds de ruimte te bieden om ook in dit debat hun stem te laten horen?

We moeten bovendien opletten dat het uiteindelijk niet uitdraait op veel emotie en weinig solide argumenten. We leven weliswaar in een tijd waar emoties het vaak winnen van goed geargumenteerde analyses en oplossingen. We zien dit ook in vele andere dossiers waar mensen zich emotioneel laten overspoelen en daardoor niet meer in staat of zelfs niet meer bereid zijn om nog naar argumenten te luisteren, zeker wanneer die ook andere aspecten van de problematiek belichten of een ander geluid laten horen.

Een hoopvol teken

Spijbelen voor het klimaat krijgt vandaag blijkbaar een ruim draagvlak en wordt beschouwd als een positieve evolutie in het bewustwordingsproces bij jongeren. Het is een hoopvol teken dat jongeren opnieuw blijk geven van hun betrokkenheid bij grote maatschappelijke problemen, hetgeen we de laatste decennia inderdaad wel wat misten.

De vraag kan echter worden gesteld of de sympathie van de opiniemakers voor de spijbelende jongeren ook zou gelden wanneer deze jongeren op straat zouden gaan voor andere thema’s dan het klimaat. Thema’s uit onze microkosmos bijvoorbeeld. Zou men hen met evenveel journalistieke sympathie bejegenen als ze een ander levensthema zouden aansnijden?

Even veel mediasympathie?

Wat bijvoorbeeld indien jongeren massaal zouden deelnemen aan de Mars voor het Leven, een actie tegen abortus, en daarvoor zouden spijbelen? Zouden ze op even veel mediasympathie kunnen rekenen, of zouden ze daarentegen eerder worden bekritiseerd en gemarginaliseerd?

In mei zal ik opnieuw deelnemen aan de Mars voor het Leven hier in Rome, en het verheugt me telkens zeer vele jongeren te zien in deze manifestatie op een zaterdagnamiddag. Nee, hier in Rome spijbelen ze daarvoor niet op een schooldag, maar ze zijn er wel in hun vrije uren.

Meer bewust gaan leven

Is het niet wat eenzijdig om enerzijds te manifesteren tegen de bedreigingen van onze macrokosmos (het klimaat, de natuur,…), maar anderzijds de bedreigingen van onze microkosmos te negeren? Absolute zelfbeschikking, autonomie en vrijheid brengen ook immers méér en méér het leven zelf in gevaar en vaak dat van de meest kwetsbaren het eerst. En het is goed dat we ook op dat vlak eens wakker worden geschud, ook door jongeren.

Ze roepen ons immers op om een rem te zetten op onze onbeperkte zelfbeschikking, autonomie en vrijheid en ze doen ons beseffen dat niet alles wat we persoonlijk en onmiddellijk wensen ook goed is voor het individu en de samenleving op langere termijn. Ze roepen ons op om meer bewust te gaan leven, een rem te zetten op ons blind individualisme en louter eigenbelang met respect en eerbied voor het eigen leven en lichaam en dat van anderen.

Het ongeboren leven in het bijzonder

Vandaag lijkt er echter op de eerste plaats méér aandacht te gaan naar de oorzaken die ons klimaat schaden, dan naar de specifieke oorzaken die het menselijk leven schaden en die we zelf méér in de hand en onder controle zouden kunnen houden.

Het zou de geloofwaardigheid van de klimaatactivisten ten goede komen en tot eer strekken indien ze even radicaal zouden opkomen voor de beschermwaardigheid van ieder leven, ook het ongeboren leven in het bijzonder, als voor het klimaat in zijn globaliteit.

Spijbelen tolereren en aanmoedigen

Zou het een goed idee zijn om dit eens voor te leggen aan de schooldirecties die nu het spijbelen voor het klimaat tolereren en zelfs aanmoedigen, en hen te vragen of ze even tolerant en toegevend zouden zijn indien hun leerlingen zouden spijbelen om deel te nemen aan een Mars voor het Leven? Ik ben alvast nieuwsgierig naar hun antwoord.

Broeder René Stockman is generaal overste van de Broeders van Liefde.