<

Geef om katholieke journalistiek

doneer
De miniconferentie van de Missionaire Parochie in Veenendaal ging van start met een Mis. Zeshonderd katholieken kwamen bijeen om een dag lang inspiratie op te doen voor parochievernieuwing. Foto: Ramon Mangold
Reportage

Conferentie Missionaire Parochie bemoedigt parochievernieuwers: ‘De Heilige Geest wil dit’

Luuk van den Einden 27 maart 2023

Precies een jaar na de Missionaire Parochie-conferentie in Breda togen katholieken naar Veenendaal voor een nieuwe bijeenkomst, om te zien hoe de zaken er na een jaar voor staan. De conferentie legde pijnpunten bloot, maar toonde ook dat het enthousiasme groot is.

De ontmoeting op 25 maart in Veenendaal heette een miniconferentie, maar met bijna zevenhonderd aanwezigen uit Nederland en Vlaanderen is dat ‘mini’ tamelijk relatief. Priesters, religieuzen en leken – waaronder opvallend veel jonge mensen – kwamen bijeen om “onze missie als Kerk te herontdekken”, aldus Lotte Voets, een van de presentatoren van het programma.

https://www.kn.nl/abonnementen/

“Wij zijn mensen die in de basis mensen bij Jezus willen brengen”, legde Voets uit. “Onze missie is parochies helpen om daarin missionair te zijn.” Dat gebeurt vanuit het gedachtegoed van de Canadese priester James Mallon, die met zijn boek Als God renoveert een basis voor parochievernieuwing heeft gelegd.

Bemoedigen

In een jaar tijd is er veel gebeurd op het gebied van parochievernieuwing, ziet organisatielid Harm Ruiter. Het doel van de miniconferentie is volgens hem dan ook om de aanwezigen te helpen met dingen waar zij tegenaan lopen.

Verantwoordelijkheid nemen

De conferentie, gehouden op het hoogfeest van Maria-Boodschap, werd geopend met een Mis. Hoofdcelebrant Ron van den Hout, bisschop van Groningen-Leeuwarden, stond in zijn overweging stil bij het “ja” van Maria aan God. Mensen willen volgens de bisschop veel dingen – ook voor hun parochie – maar “Gods wil en Woord zouden centraal moeten staan. Dat betekent niet dat je zelf niks mag willen, maar we moeten God antwoorden”.

“De parochie is geen eigen toko waar een ander vanaf moet blijven.”
- Bisschop Ron van den Hout

Vervolgens stelde bisschop Van den Hout dat iedere gedoopte verantwoordelijkheid moet nemen binnen de parochie. “Je moet niet wachten op de pastoor of naar een ander wijzen”, zei hij, “maar uiteraard kan je niet gewoon je eigen plan trekken.”

Aan de andere kant moeten priesters volgens hem wel ruimte bieden voor vernieuwende initiatieven – een pijnpunt voor heel wat leken, zou later op de dag nog blijken. “Niet alle pastores zijn even enthousiast, maar ze moeten het wel een plek geven”, sprak Van den Hout. “De parochie is geen eigen toko waar een ander vanaf moet blijven.”

Ontgiften

Na de Mis was het woord aan Hannah Vaughan-Spruce. Zij is in het Verenigd Koninkrijk eindverantwoordelijke voor Divine Renovation, een internationale organisatie die parochies steunt om missionair te worden. Als ervaringsdeskundige drukte zij de toehoorders op het hart om niet ontmoedigd te raken wanneer resultaten op zich laten wachten: “Vernieuwing duurt langer dan een jaar.”

Op conferenties wordt duchtig gestrooid met termen als vernieuwing, missie en ontwikkeling, “maar in de praktijk blijkt dat stukken lastiger te bereiken”, vertelde Vaughan-Spruce. “Opgeven kan aanlokkelijk zijn.”

  • Foto: Myrthe Roth

Parochies moeten volgens haar ‘ontgiften’ om te veranderen: ze moeten afscheid nemen van dingen die niet bijdragen aan succes. Dat zorgt voor ontwenningsverschijnselen, maar volgens haar is het de enige manier om nieuwe mensen aan te trekken en een gezonde leiderschapsstructuur op te zetten.

‘Niet zeuren’

Vaughan-Spruce beantwoordde ook vragen vanuit het publiek. De vraag ‘wat als mijn priester niet geïnteresseerd is in het concept van de Missionaire Parochie?’ werd in de zaal onthaald met veel instemmende geluiden; in menige parochie blijken leken en priesters er andere ideeën over vernieuwing op na te houden.

“Het kan moeilijk zijn wanneer je dit als leek wilt”, erkende Vaughan-Spruce. Ze raadde leken aan om voor hun pastoor te bidden, want naar eigen zeggen kent ze gevallen waarin priesters in de loop der jaren van gedachten veranderden. “Je moet niet aan zijn hoofd zeuren en negatief zijn, maar getuigen en helpen, dan kan er veel veranderen.”

De eerste stappen

Niet alleen in Nederland zijn gemeenschappen bezig met parochievernieuwing. Verschillende internationale sprekers kwamen tijdens de conferentie hun ervaringen delen. Zo ook Ferdinand von Degenfeld, coördinator voor Divine Renovation in het Duitse taalgebied, die een seminar over de eerste stappen op weg naar een missionaire parochie gaf.

‘Parochie vol leiders’

In de Heilige Catharinaparochie in Oosterhout wordt het enthousiasme voor de Missionaire Parochie in ieder geval wel gedeeld door leken en priesters. Sinds vorig jaar komt daar een werkgroep maandelijks bijeen om te praten over de praktische kant van missionair worden.

Pastoor Jochem van Velthoven vertelde hoe daarvoor een zogenaamd leiderschapsteam is aangesteld: “Mijn ‘tekortkomingen’ als pastoor worden in dat team aangevuld”, sprak hij. “Je kunt het niet alleen en dat wil ik ook niet. Ik ben dankbaar voor de talenten in de parochie.”

“Je kunt het niet alleen en dat wil ik ook niet. Ik ben dankbaar voor de talenten in de parochie.”
- Pastoor Jochem van Velthoven

Belangrijk is volgens hem ook om de parochianen bij het gedachtegoed van de Missionaire Parochie te betrekken: “Je moet hen erin meenemen en het uitleggen.”

Wanneer parochianen in en buiten de Mis regelmatig over de Missionaire Parochie horen, gaat het idee ook bij hen leven, viel parochiaan Natasja Bakx hem bij. “Je moet niet alleen een leider en een leiderschapsteam hebben; je hebt een parochie vol leiders nodig.”

Onderlinge openheid

Een van die parochies waar de Missionaire Parochie is gaan leven, is de Heilige Willibrordusparochie in Lisse, Hillegom en De Zilk. Volgens parochiaan Irene Koster heeft men daar in een jaar veel geleerd. Openheid is daarbij een kernbegrip dat ook zeker geldt voor de parochiekerken onderling.

Maria als voorbeeld

Op spiritueel vlak stond luisteren naar de Heilige Geest centraal tijdens de conferentie, die dan ook niet voor niets op Maria-Boodschap gehouden werd. “Je moet zoals Maria zeggen: laat gebeuren wat U wilt”, hield Vaughan-Spruce haar publiek voor.

https://www.kn.nl/donaties/

Veel parochies maken volgens haar te weinig ruimte voor gebed en beginnen vergaderingen bijvoorbeeld met een vlug Onzevader. Tegen het einde van de dag, toen de toehoorders zich opmaakten om alles wat zij gehoord hadden mee naar huis te nemen, drukte ze hen dan ook op het hart om luisteren naar de Heilige Geest centraal te stellen: “De Heilige Geest wil dat dit gebeurt. Zonder Hem is dit niet mogelijk.”

Een traditie van eeuwen tegenover de waan van de dag

In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.

Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.

Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.