Bijna duizend katholieken namen donderdag deel aan de eerste dag van de Bredase conferentie over de missionaire parochie. Ontmoeting, inspiratie en parochieopbouw stonden centraal.

De conferentie over de missionaire parochie opende donderdag met een Eucharistieviering met bijna duizend deelnemers, onder wie zeventig priesters en vijf bisschoppen, van wie twee vanuit Vlaanderen.

Bisschop Jan Liesen van Breda, gastheer voor de conferentie, spreekt in zijn preek over de kern van parochievernieuwing: Jezus. “Jezus, die mensen uitnodigde Hem te volgen en zijn leven te delen. Hij noemde hen ‘vrienden´ en ze waren zijn leerlingen, leerlingen die leerlingen maken.”

Dat was de missie die Hij hun toevertrouwde als gemeenschap, samen. “Allen maken deel uit van zijn familie en delen in die missie. Dat ´samen´ gaat niet vanzelf, het vraagt een andere manier van leven. Onze missie vraagt om een overgang van ik naar wij.”

Liesen gebruikt daarbij het beeld van de graankorrel die in de aarde valt om vruchten voort te brengen. “Iedereen is uitgenodigd om los te laten om Jezus’ vriendschap aan te nemen en zijn leven te delen en die vriendschap te delen met elkaar. Die vriendschap kan zo sterk zijn dat anderen daarin een ervaring op kunnen doen van Gods onvoorwaardelijke liefde.”

De bisschop dringt er bij de duizend aanwezigen op aan: “Hou het simpel. God is bij je. Hij luistert – luister ook naar Hem. Want we gaan vaak te weinig in op Jezus´ vriendschap. HIj is in ons midden, Hij maakt ons tot geloofsgemeenschap.” Hij sloot zijn preek af met de woorden: “Ook in ons leven zal er de schaduw van het kruis zijn. maar met Hem in ons midden is er toekomst.”

Voor James Mallon, de auteur van Als God Renoveert, is ‘Breda’ de grootste conferentie die hij ooit heeft toegesproken. Zijn eerste toespraak gaat over visie. Hij daagt de mensen uit: “Wat is jouw droom over je parochie over tien jaar? Geen plan over hoe dat moet, want zo´n plan maakt depressief, want de plannen die we maken zijn vaak ook uitvoerbaar zonder God. Durf te dromen! Denk niet te klein. Die droom, die visie, inspireert. Je maakt duidelijk waarheen je als parochie op weg bent, zoals de naam van de bestemming op een bus.”

Brandend hart

“Visie kan niet voortkomen uit een comité”, zei hij. “Visie moet branden in je hart, wil die standhouden als het moeilijk wordt. Passie is ook lijden. Visie communiceren is niet publiceren in je parochieblad, maar jouw brandend hart dat het hart van een ander doet branden. Visie, visie, visie was al wat ik uitstraalde, nog voor er sprake was van een missie-verklaring. Visie binnen de jongerengroep is anders dan visie voor de liturgie.”

Mallon neemt de zaal mee in gebed, wandelend over het podium. Een manier om God te laten werken. Beginnend vanuit de teleurstelling en vermoeidheid die velen in het pastoraat ervaren, naar de openheid voor wat God kan geven. “Laat sterven wat moet sterven, beleef de dood van Christus om van daaruit het leven van Christus in ons leven zichtbaar te laten worden.”

Moeilijk maar de moeite waard

Er komt een vraag vanuit de zaal: hoe kan de pastoor ervoor zorgen dat zijn kudde in beweging komt? Mallon vertelt over een man in zijn parochie, een slager. “Zijn advies was: leidt één schaap naar de bestemming. Dan kun je gaan slapen en als je terugkomt, zijn alle schapen aan de andere kant. In de parochie gaat het om 16 procent. Die zijn in staat om de anderen te leiden. Op de laatste 16 procent na, die niet te bewegen zijn en weerstand bieden, brieven schrijven aan de bisschop. Ga je je richten op die eerste 16 procent of die laatste?”

Tot slot waarschuwt Mallon: “Parochievernieuwing gaat niet snel en gemakkelijk, het is moeilijk en pijnlijk. Maar is de moeite waard als je mensen ziet veranderen.”

Bij de koffie en bij de gezamenlijke maaltijd lijkt het voor sommigen op een reünie na de corona-jaren. Jong en oud, priesters, religieuzen en leken door elkaar. In het begin van de middag kunnen de deelnemers kiezen uit een van de elf seminars: evangelisatie, aanbidding, Heilige Geest, Eucharistie, leiderschap enzovoort.

De Heilige Familie-parochie uit Breda neemt maar liefst drie lange tafels in beslag voor de lunch. Voor de drie vrijwilligers uit Bavel, onderdeel van hetzelfde parochieverband, is deze conferentie geen vanzelfsprekendheid. Kennelijk gebeurt er veel aan vernieuwing in de hoofdkerk, maar werkt dit nog niet door in de andere kerken van de parochie.

Een tafel verder zitten enkel mensen uit Limburg. Zuster Mary Amata is lid van het leidersteam voor parochievernieuwing. Ze is met drie andere dominicanessen uit de Verenigde Staten naar Nederland gekomen en geeft catechese in de stadsparochie in Geleen.

Voorbeelden vertalen

“Ik ben blij dat father Mallon uit Canada komt”, zegt ze. “Canada staat dichter bij Europa. En blij dat in Breda ook sprekers zijn van Divine Renovation uit het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Zij helpen om de voorbeelden te vertalen naar onze situatie.”

Na de pauze begint de band wat wilder met lofprijzing, gevolgd door een protestantse spreker, Arnoud Drop, directeur van Alpha Nederland. “Alpha is geen cursus waar je leert wat je moet geloven, maar een kennismaking met het geloof, de ervaring van vriendschap, je tegenover anderen kunnen uiten over wat jij gelooft en te horen hoe anderen dat beleven.”

Volgens Drop is de combinatie van samen eten en uitwisselen een vruchtbare basis: de helft van de niet-gelovige deelnemers groeit naar een keuze voor het geloof in Jezus. Er is een Alpha voor volwassenen, een Alpha Youth en een Alpha voor senioren, een Alpha in de gevangenis, voor gehuwden enzovoort.

Een filmpje laat de parochie Het Groene Hart in Ter Aar zien, die besloot een missionaire parochie te willen worden na het samen lezen van het boek van Mallon. Ze begonnen met een Alphacursus. Voor sommigen “een warm bad”, voor anderen een dieper inzicht in het geloof, of een reden om meer vrijmoedig over het geloof te spreken. “Mensen komen van de rand van de Kerk naar de kern”, zegt een parochiaan. “Alpha is voor ons geen incident meer, maar een onderdeel van ons dna.”

Stil gebed

Mooi is de tijd van stil gebed, waarin de deelnemers gevraagd wordt gewoon bij God te zijn en wellicht op het spoor te komen van wat Hij wil. Gewaagder is de opdracht in groepjes van drie in eigen woorden te bidden voor onze parochies.

Toch blijkt uit de reactie van de groep uit Breda, dat juist dit samen bidden enorm geraakt heeft. “Het was een geweldige dag, een mooie sfeer”, zegt Annet. “Het met elkaar bidden in groepjes van twee en drie met vreemden.”

Aanstekelijk

Anderen uit de groep noemen “het gemak waarmee iedereen met elkaar optrok en  de passie die van de sprekers uitging”. En Mariëtte vindt “het elan van father Mallon over durven dromen en compassie erg aanstekelijk. Die boodschap hebben we ´broodhard´ nodig”.