Tijdens de algemene audiëntie van 3 januari legde paus Franciscus uit waarom we altijd waakzaam moeten zijn voor de verleidingen van het kwaad.

Het geestelijk leven van een christen is niet vredig en zonder uitdagingen. Integendeel, het christelijk leven vereist een voortdurende strijd: de strijd om het geloof te behouden en de gaven van het geloof in onszelf te verrijken.

Ook de heiligen zijn geen mensen die gespaard zijn gebleven van verleidingen, maar mensen die zich er terdege van bewust waren dat de verleidingen van het kwaad steeds weer opduiken in het leven.

We worden allemaal in verleiding gebracht en we moeten ernaar streven om daar niet aan toe te geven. We zijn allemaal zondaars; een gewetensonderzoek zal ons goed doen. Anders lopen we het risico in duisternis te leven, omdat we niet meer weten hoe we goed van kwaad moeten onderscheiden.

We moeten God vragen om de genade waarmee we onszelf kunnen zien als arme zondaars, met in ons hart het vertrouwen dat geen zonde te groot is voor de oneindige barmhartigheid van God de Vader. Dit is de les die Jezus ons leert.

We zien dit al in een van de eerste hoofdstukken van het Evangelie, waar ons wordt verteld over de doop van de Messias in de Jordaan (Mt. 3,13-17). Die gebeurtenis op zichzelf heeft iets verontrustends: waarom onderwerpt Jezus zich aan zo’n reinigingsritueel? Hij is God, Hij is volmaakt! Van welke zonde moet Jezus zich afkeren? Geen enkele!

Zelfs Johannes de Doper is geschokt, zozeer zelfs dat in de tekst staat: “Johannes wilde Hem tegenhouden met de woorden: ‘Ik heb uw doopsel nodig, en Gij komt tot mij?’”(vers 14). Maar Jezus is een heel andere Messias dan Johannes had gedacht: Hij belichaamt niet de boze God, maar staat juist in de rij met zondaars.

Jezus gaat met ons zondaars op weg. Hij is geen zondaar, maar is wel met ons. Jezus laat ons nooit alleen! In tijden waarin we wegglijden in zonde staat Jezus naast ons om ons te helpen opstaan.

Direct na die gebeurtenis van het doopsel vertelt het Evangelie dat Jezus zich terugtrekt in de woestijn, waar Hij door de duivel op de proef wordt gesteld. Ook hier de vraag: waarom moet de Zoon van God op de proef worden gesteld?

Opnieuw toont Jezus zich solidair met onze kwetsbare menselijke natuur en wordt Hij ons grote voorbeeld: de verleidingen waaraan Hij wordt blootgesteld en die Hij overwint vormen de eerste lessen die Hij ons leert. Hij heeft ervaren waar ook wij ons altijd op moeten voorbereiden: dat het leven bestaat uit uitdagingen, beproevingen, verborgen verleidingen.

Laveren tussen twee uitersten

Onthoud dat we altijd heen en weer geslingerd worden tussen twee uitersten: hoogmoed daagt nederigheid uit; haat staat tegenover naastenliefde; droefheid belemmert de ware vreugde van de Geest; verharding van het hart wijst barmhartigheid af. Christenen moeten voortdurend tussen deze uitersten laveren.

Daarom is het belangrijk om na te denken over deugden en zonden: dat helpt ons de nihilistische cultuur te overwinnen waarin de contouren tussen goed en kwaad vaag blijven. En tegelijkertijd herinnert het ons eraan dat de mens altijd boven zichzelf kan uitstijgen, zich kan openstellen voor God en naar heiligheid kan wandelen. (Vertaling Susanne Kurstjens)