Een beroep doen op gewetensbezwaar wordt steeds lastiger in Europa. Uit een recent rapport van de christelijke discriminatiewaakhond OIDAC blijkt dat dit recht onder druk staat in verschillende landen.
Het Observatorium voor Intolerantie en Discriminatie tegen Christenen in Europa (OIDAC) bracht deze week een 71 pagina’s tellend rapport uit waarin de vrijheid van meningsuiting, ouderlijke rechten en gewetensvrijheid in vijf Europese landen onder de loep gelegd worden. Het gaat daarbij om Duitsland, Frankrijk, Spanje, Zweden en het Verenigd Koninkrijk.
Vooral in Spanje en Zweden bleken deze rechten onder druk te staan. Volgens directeur Madeleine Enzlberger wordt er in sommige landen continu druk uitgeoefend om gewetensbezwaar te schrappen, met name in gevallen rondom abortus.
Uit het rapport blijkt dat wijzigingen omtrent gewetensbezwaar in Zweden al gevolgen hebben gehad voor christelijke werknemers. “Gelijkaardige ontwikkelingen in Frankrijk en Spanje kunnen leiden tot volledige uitsluiting van christenen in bepaalde sectoren”, aldus Enzlberger. In Zweden kunnen christenen die werkzaam zijn in de zorg het risico op ontslag lopen als ze gebruik maken van hun gewetensvrijheid.
Het Europese Mensenrechtenhof weigerde in 2020 de zaken van Ellinor Grimmark en Linda Steen te behandelen; zij mochten niet als vroedvrouw werken vanwege hun weigering om abortussen uit te voeren. Het Europees Parlement stemde in juni toe met een rapport waarin abortus als “essentiële zorg” werd aangemerkt en gewetensbezwaar werd gedefinieerd als “zorgweigering”.
In Spanje kwam minister van Gelijke Rechten Irene Montero in september met plannen voor een register van medisch personeel dat bezwaar heeft tegen abortus, om zo “het recht om zwangerschappen te beëindigen” te garanderen in openbare ziekenhuizen. De Spaanse bisschop Luis Argüello van Valladolid reageerde als volgt op dat plan: “Als het de bedoeling is om toegang tot deze dienst te garanderen, waarom wordt er dan geen lijst gemaakt van medici die wel bereid zijn abortussen uit te voeren?”
In juli zei Montero dat “het recht van artsen op gewetensbezwaar niet boven de keuzevrijheid van vrouwen mag staan.” Daarop noemden 52 medische onderwijsinstellingen haar voorstellen “onacceptabel, illegaal en onrechtvaardig”.
“Bepaalde ideologische bewegingen voeren onophoudelijk druk uit om het recht op gewetensbezwaar voor medici in te perken, vooral wanneer het abortus betreft”, zegt Enzlberger.
Het OIDAC, dat haar hoofdkantoor in Wenen heeft, registreerde in het afgelopen decennium vierduizend gevallen van intolerantie en discriminatie tegenover christenen. Ruim zeventig procent van de gevallen betreft haatmisdrijven met een antichristelijk motief. In 2020 ging het om 980 incidenten, waaronder brandstichting in katholieke kerken, ontheiliging en diefstal van eucharistische monstransen, aanvallen tegen priesters en antichristelijke graffiti op kerkelijke eigendommen.
“De Franse overheidsstatistieken van 2019 tonen aan dat er gemiddeld bijna drie gevallen van vandalisme tegen christelijke gebouwen per dag gebeuren”, vertelt Enzlberger. “De publieke zichtbaarheid van geweld tegen kerken normaliseert geweld tegen christenen in de openbare ruimte. Het registreren van haatmisdrijven is een belangrijke barometer voor het sociale klimaat in een land.”
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
