Alle katholieke gelovigen vormen samen de Kerk. Een deel daarvan bestaat uit priesters. Een ander deel uit religieuzen. En de rest worden leken genoemd. De leken zijn dus de gelovigen die niet gewijd zijn als priesters, of religieuze geloften hebben gedaan en ze leven midden in de wereld.

Priesters, religieuzen en leken hebben alle drie een eigen missie en rol in de Kerk, maar historisch gezien is dit niet altijd duidelijk geweest, met name wat betreft de leek.

Op de achtergrond

Door de eeuwen heen is de leek steeds meer naar de achtergrond geschoven in de Kerk. Je ziet dit duidelijk terug in de heiligendevotie: een groot deel van de heiligverklaarde mensen in de geschiedenis waren priesters, religieuzen en zendelingen. Je komt weinig leken tegen, zeker tot een eeuw geleden.

In de negentiende eeuw begonnen pausen de rol van de leek in de kerk meer waardering te geven. In de twintigste eeuw hebben heiligen zoals Jozefmaria Escrivá heel hun leven besteed aan de missie van de leek in de Kerk en uiteindelijk heeft het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) benadrukt dat de leek een wezenlijke rol heeft in de Kerk, juist omdat hij midden in de wereld staat.

Ik denk dat deze boodschap (die feitelijk teruggaat naar het Evangelie en prachtig verinnerlijkt werd door de eerste christenen) nog echt moet landen onder veel katholieken.

‘Lange armen’

Begrijp me goed. De rol van de religieuzen is bepalend voor de Kerk. Door hun leven en hun gebed vormen zij de geestelijke zuurstof voor de Kerk en door hun charisma brengen zij de wereld dichterbij Christus. De rol van de priester is ook echt essentieel: zij zijn de handen en de stem van Christus zelf, waardoor wij de sacramenten en veel onderricht mogen ontvangen.

Beide zijn prachtige roepingen en we hebben allemaal de plicht om te bidden, opdat veel mensen aan deze roep een genereus antwoord mogen geven. Maar de meeste van ons blijven normale leken die midden in de wereld leven. Onze missie in de Kerk kan niet beperkt blijven tot die van de ‘lange armen’ van de geestelijkheid.

Moderne apostelen

Het is belangrijk dat leken echt verantwoordelijkheid dragen in de parochie, door bijvoorbeeld geloofsonderricht te geven en mooie activiteiten te organiseren voor de gemeenschap. Maar het is niet alleen binnen het kerkgebouw dat de roeping van de leek in de kerk tot uiting komt.

Hoe mooi is het als katholieken ook thuis, op school of op kantoor activiteiten organiseren en ontmoetingen faciliteren om andere mensen dichter bij Christus te brengen! Leken horen moderne apostelen midden in de wereld te zijn, onder hun gelijken.

Unieke missie

Wij leken hebben een unieke missie in de Kerk: wij horen Christus te zijn in de parochie, op school, op kantoor, in het gezin en in de kroeg. Wij horen de ‘heidense’ en ‘wereldse’ grond te bewerken en te bezaaien met Gods liefde.

Je bent echt Kerk wanneer je jouw huiswerk zo goed mogelijk probeert te doen en dat als een offer opdraagt aan God. Je bent echt Kerk wanneer je in Gods tegenwoordigheid de luiers van je baby verschoont. Je bent echt Kerk wanneer je oprechte belangstelling toont voor het verhaal van die collega bij de koffieautomaat terwijl je de Heilige Geest vraagt om het vuur van Zijn liefde in hem aan te wakkeren. Je bent echt Kerk wanneer je je hart opent voor die niet-gelovige vriendin van je en haar laat zien wat God allemaal doet in jouw leven.

Met andere woorden, jij en ik als leken zijn Kerk, wanneer we de liefde van Christus laten stralen in alle hoeken en gaten van deze wereld.

Zie hier voor deel 1 van Moderne apostelen.