Alweer ruim een decennium geleden interviewde ik schrijver Guus Kuijer naar aanleiding van het verschijnen van zijn pamflet tegen religieus fundamentalisme, Hoe een klein rotgodje God vermoordde.
Ik ontmoette een geestige man met een constante ironische twinkeling in de ogen, die weliswaar gebroken had met het (protestantse) geloof van zijn jeugd, die harde noten kraakte met de godsdienst in het algemeen, maar die toch van een grote, ongeneeslijke liefde voor de religieuze oerverhalen uit de Bijbel getuigde.
“Neem nu Genesis”, zei Kuijer me toen. “Het scheppingsverhaal, de moord van Kaïn op Abel, het offer van Abraham. Prachtig! De waarheid spat er van af.” Natuurlijk, voegde hij eraan toe, het betreft een “schrijverswaarheid”, een poëtische waarheid, maar die waarheid is niet minder waar dan een wetenschappelijke.
Het moet dus pure waarheidsliefde geweest zijn, die Kuijer enkele jaren nadien inspireerde om ongetwijfeld het grootste project uit zijn schrijverscarrière aan te vangen: het hervertellen in zijn eigen kleurrijke taal van de grote Bijbelverhalen. Zes losse delen verschenen er reeds van De Bijbel voor ongelovigen, die terecht goed werden ontvangen en verkochten. Nu zijn die delen samengebracht in een prachtige, geïllustreerde band zonder inleiding of toelichting – de waarheid spreekt immers voor zich, moeten Kuijer en zijn uitgever gedacht hebben.
Maar die presentatie laat wel vragen over. De belangrijkste: is dit het nu? Dat niet álle verhalen uit de Bijbel Kuijers hervertelling gehaald hebben, is te begrijpen. Onbegrijpelijk is dat het complete Nieuwe Testament ontbreekt. Wil Kuijer zich niet branden aan het grote verhaal van Jezus Christus? Ik zou er toch zeer benieuwd naar zijn, en trouwens ook naar wat hij zou maken van de Handelingen, Paulus en de Openbaringen.
Nee, orthodox zal ook die hervertelling niet zijn, maar de kracht van Kuijers opus magnus is nu net dat hij vrij en onbevangen het verhalend potentieel van de Bijbel laat herontdekken. Eigenlijk is vooral de titel misleidend. Het is noch de (hele) Bijbel, noch (alleen) voor ongelovigen. We moeten echter de ironische twinkeling in de ogen van de schrijver niet vergeten. Ook zijn eigen ongeloof neemt hij met een korrel zout, vertelde Kuijer destijds tijdens dat interview. “Dat vind ik eigenlijk maar aanstellerij.” (Anton de Wit)
Guus Kuijer, De Bijbel voor ongelovigen. Uitg. Athenaeum, 1288 pp, hc., € 57,50, ISBN 978 90 253 0927 5
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
