Herinneringen aan een bijzondere (groot-)moeder: we hadden er de laatste Boekenweek niet voor nodig om de literaire waarde ervan te snappen. Zulke verhalen stemmen al snel weemoedig, roepen herkenning en sympathie op… Mits de auteur over een vaardige pen beschikt natuurlijk, en de vertelde familiegeschiedenis zo interessant is dat die ook voor niet-familieleden de moeite van het lezen waard is.
Aan de eerste voorwaarde voldoet het boekje Mijn rooie, roomse oma wel. Filosofe en schrijfster Ineke van Pelt schrijft toegankelijk en vlot over haar grootmoeder Marie van Pelt-Moelands (1890-1973). Wat het verhaal bijzonder moet maken, wordt in de titel al verklapt. Oma Van Pelt was dus socialistisch en katholiek tegelijk, in de verzuilde tijden waarin zij leefde een ongebruikelijke combinatie.
Een geheide pageturner dus over een eigengereide vrouw die fier tegen tijd- en hokjesgeest in durft te druisen? Nou, nee.
Wat al snel opvalt, is hoe gewoon de grootmoeder in kwestie is; nuchter, plichtsgetrouw, gelovig. Hetzelfde geldt voor de rest van het gezin Van Pelt; allemaal brave, hardwerkende mensen (althans volgens de kleindochter die het opschreef), soms een tikkie eigenwijs, maar toch echt weinig opzienbarend. Ze hebben het niet breed maar zijn ook niet echt arm, krijgen de gebruikelijke porties lief en leed voor de kiezen, een echtscheiding hier, een sterfgeval daar. Oorlog en economische crisis trekken tamelijk geruisloos aan de Tilburgse arbeidersfamilie voorbij.
Alles goed en wel, maar meeslepende literatuur is het bepaald niet. Het enige familielid dat wél boeiend lijkt, komt maar terloops aan bod: neef Bart van Pelt, uitgesproken katholiek vakbondsman. (Maar ja, dat is helaas een man, en dit boekje werd uitgegeven door het feministische Opzij.)
Het ‘socialisme’ van oma blijkt bij nader inzien een mengeling van een streng maar rechtvaardig karakter, aangevuld met een heleboel projectie en speculatie van de schrijfster. Oma’s katholicisme is wel diep doorleefd, maar daar snapt kleindochter dan weer niks van. Steeds maar weer verbaast zij zich erover: hoe kon zo’n slimme vrouw nou zulke onnozele dingen geloven?
De voor de hand liggende conclusie dat haar eigen vooroordelen over en karikaturen van het katholicisme aan herziening toe zijn, trekt zij niet. Zo verhindert haar dedain jegens gelovigen Ineke van Pelt om haar grootmoeder echt te doorgronden. Jammer. Het boekje zegt helaas meer over de ‘rooie’ kleindochter dan over de ‘roomse’ oma.
Ineke van Pelt, Mijn rooie, roomse oma. Uitg. Opzij, 192 pp., €17,95. ISBN: 978 94 92851 02 4
In een wereld waarin alles voortdurend verandert en onder druk staat, is katholieke kwaliteitsjournalistiek een uniek en kostbaar goed. Op KN.nl heeft u altijd toegang tot het laatste nieuws uit kerk en samenleving, en vindt u uitgebreide reportages en verhelderende analyses van onze gespecialiseerde redacteuren.
Voor maar € 1,40 per week leest u altijd als eerste al het moois dat KN.nl te bieden heeft, heeft u online onbeperkt toegang tot al onze artikelen én steunt u het voortbestaan van de laatste katholieke krant van Nederland.
Dus geef om katholieke kwaliteitsjournalistiek en word lid van KN Online.
