De film C’è ancora domani gaat over machismo en geweld tegen vrouwen. Toch is het zeker geen loodzware vertelling.

Delia ontwaakt en begroet haar man Ivano met een vriendelijk “goedemorgen”. Manlief antwoordt… met een flinke klap in haar gezicht.

Het is Italië, 1946. De oorlog is net voorbij. Delia en Ivano wonen met hun drie kinderen en de bedlegerige vader van Ivano in een kleine, bedompte souterrainwoning. Ivano probeert de kost voor zijn gezin te verdienen. Delia heeft bijbaantjes voor wat extra inkomsten, zorgt voor de kinderen, het huishouden en verzorgt schoonpapa.

Met de openingsscène wordt de tijdsgeest direct duidelijk gemaakt. In het naoorlogse Italië heerst nog nadrukkelijk een machocultuur, waarin mannen de dienst uitmaken en in de rondte blaffen. Vrouwen als Delia dienen zich te schikken in hun lot. Ivano heeft het niet van een vreemde: zijn vader houdt zijn zoon vanaf zijn ziekbed voor dat Delia weliswaar een goede huisvrouw is, maar de fout maakt terug te praten.

Jongste dochter Marcella verlooft zich met een jongen uit de middenklasse. Een opsteker voor de familie. Maar al snelt blijkt ook schoonzoon in spé behept met het machotemperament. “Je bent van mij”, mompelt hij naar zijn aanstaande. Delia wordt enkel gesterkt door haar vriendschap met een marktvrouw en een garagehouder. Ondertussen is het land bezig met de aanstaande verkiezingen, waarin voor het eerst ook vrouwen mogen stemmen.

C’è ancora domani (‘Er is altijd nog morgen’) werd een enorm succes in Italië. Ruim 5,5 miljoen mensen bezochten de film. Waarschijnlijk een signaal dat de machocultuur nog niet geheel verdwenen is in het land. Debuterend regisseur Paola Cortellesi (een geliefd actrice in Italië, ze speelt ook in deze film de hoofdrol) schreef zelf het script en ging hiervoor in gesprek met haar eigen moeder, grootmoeder en andere vrouwen.

Vrouwengeweld wereldwijd is nog steeds aan de orde van de dag, zelfs in onze westerse cultuur. “De film is een ode aan miljoenen vrouwen die is aangepraat dat zij niks waard zijn”, vertelt Cortellesi in een interview.

Is het feministische C’è ancora domani dan een loodzware vertelling? Zeker niet. De belangrijke boodschap wordt omkleed met prachtige beelden (de film is helemaal in zwart-wit) en een soms wonderlijke maar verkwikkende muziekkeuze. De complexe maar liefdevolle relatie tussen moeder en dochter ontroert en de frequente komische subtiliteiten maken de film eigentijds en goed verteerbaar. En het einde: onverwacht, vol hoop en daar mee onvergetelijk. Een Italiaans pareltje!

Film: C’è ancora domani (2023), Italië, 118 min. Regie: Paola Cortellesi, met o.a. Paola Cortellesi, Valerio Mastandrea en Romana Maggiora Vergano.